14 - 17

IŞILDAK, Erol
Ahmet Avni Konuk’un Hanende Mecmuası ve Haşim Bey Mecmuası’nın İçeriklerinin Karşılıklı
Olarak İncelenmesi
Musiki tarihimiz incelendiğinde, araştırdığımız dönemin müzik teorisi ve tarihi, meşk usulü, güfte dağarı ve
bağdarları konusunda bize yardımcı olacak kaynaklar arasında “Güfte Mecmuaları” önemli yer tutar. Bu kapsamda Ahmet
Avni Konuk’un Hanende Mecmuası ve Haşim Bey Mecmuası çalışma konusu olarak ele alınmıştır. Güftelere ek olarak,
teorik bilgilerle de bizi aydınlatan bu iki güfte mecmuası; 35 yıl arayla yazılarak, bizlere 19. yüzyılın ikinci yarısının müziği
hakkında birçok bilgi aktarmaktadır. Bu bilgileri şöyle sıralayabiliriz: Genel müzik tarihi, nota sistemi, makam bilgileri ve
kullanım şekilleri, usul bilgileri, dönemin güfteleri ve bestekârları, dönem içerisinde diğerlerine göre daha öne çıkmış olan
makam, güfte ve bestekârlar.
Söz konusu mecmualar Osmanlıca yazılmış eserlerdir. Hanende günümüze kadar yazılmış en kapsamlı güfte
mecmuası olma özelliğine sahiptir. Bu çalışmada genel olarak iki mecmuanın müellifleri hakkında özet bilgiler verilerek,
mecmualar hakkında bilgiler aktarılmıştır. Sonuç olarak; bu bilgiler dâhilinde iki mecmua karşılıklı olarak ele alınarak aralarındaki
farklar ve bu farklara sebep olabilecek durumlardan bahsedilmiştir.
Çalışmadaki temel amacımız ise; daha önce yapılan çalışmalarda, gerek eser sayısı ve gerek fasıl sayıları/isimleri
bakımından tutarlı olmayan bilgilerle tanıtılan mecmuaları, aslına uygun olarak tanıtmak olmuştur. Ayrıca Haşim Bey
Mecmuası ile içerik karşılaştırılması yapılarak, dönemin bestekârları ve müzik anlayışındaki değişime de ışık tutulmuştur.
134|