14 - 17

KIRMIZI, Abdülhamit
Osmanlı Bürokrasisinde Ermenilerin Kariyer Yolları
Gayrimüslimlerin Osmanlı merkez ve taşra bürokrasisine memur olarak girmeleri, ondokuzuncu yüzyılın ikinci
yarısında olağanüstü büyüyen modern Osmanlı bürokrasisinin en önemli özelliklerinden biridir. Bu gelişmeden en büyük
payı Ermeniler almışlardır.
Osmanlı Devleti’nde 1839-1909 arasında görev almış gayrimüslim bürokratları tespit etmeye yönelik bir ekip
çalışması kapsamında, iki yıldır Osmanlı Arşivi’nde 196 büyük cilt içinde 51,698 farklı memurun sicillerini içeren Sicill-i
Ahvâl Defterleri üzerinde çalışılmaktadır. Mülkî idarenin merkez ve taşra şubelerinde görev yapan bütün Ermeni bürokratlar
da bu çalışma evreninin bir parçasıdır. Burada, neredeyse 2,300 civarındaki Ermeni memur hakkında sicillerde yer alan
bazı bilgiler analiz edebilecektir.
Bu konferansta son dönem Osmanlı bürokrasisi içindeki Ermeni memurların kariyer yolları sunulacaktır. Datanın
analizinde temel alınacak bilgiler, Ermenilerin memuriyete ilk girdikleri yerler, sonraki görev yerleri ve en son bulundukları
mevkiler olacaktır. Bu datanın istatiksel analizi, Osmanlı devlet aygıtında görev yapan Ermeni memurların kariyer çizgileri
hakkında bazı genelleştirme imkânları sağlayacaktır. Memurların toplumsal kökenlerini de inceleme fırsatı veren bu personel
sicilleri, Osmanlı Devleti’nin son zamanlarında toplumsal hareketliliğin genel durumu hakkında da fikir verecektir.
Career Paths of Armenians in the Ottoman Bureaucracy
The inclusion of non-Muslim officials in both the central and the provincial administration is one of the most
important characteristics of the enlarging modern Ottoman bureaucracy in the second half of the nineteenth century. Armenians
got the bigger share in this development.
As part of a larger prosopographical team project aiming to identify the non-Muslim bureaucrats in the late Ottoman
Empire between 1839 and 1909, we decided to work on the personnel records (Sicill-i Ahval Defterleri) in the Ottoman
Archives, which consist of 196 large volumes including 51,698 individuals. Naturally, all Armenian bureaucrats who were
employed in the central and provincial administration were part of our research universe. Here, we are going to analyze
some data of the almost 2,300 registered Armenian bureaucrats.
This paper will be on the career paths of these Armenian officials in the late Ottoman bureaucracy. The officials’
entry points to offices, their further stations during their careers and their last bureaucratic positions in their respective
ministries would be the essential part of our analytical treatment of the data. Through the statistical analysis of this data we
shall be able to develop certain generalizations on the career lines of Armenian bureaucrats within the Ottoman state-apparatus.
Considering the social origins of the officials, these personnel files would also give an idea about patterns of social
mobility in the last decades of the Ottoman Empire.
|171