14 - 17

ALKAN, Ercan
İsmâil Ankaravî ve Nakşü’l-Fusûs Literatürü
Nakşü’l-Fusûs, İbnü’l-Arabî tarafından yazılmış bir Fusûsü’l-Hikem muhtasarıdır. Bu muhtasar risâle, Fusûs’un
gölgesinde kalmış olsa da ilgi ile karşılanarak okunagelmiş, kimi müellifler farklı dönemlerde risâleyi şerh ve tercüme
etmişlerdir. Nakşü’l-Fusûs’a şerh yazanlardan biri de XVII. yüzyıl Osmanlı dünyasının seçkin sûfîlerinden İsmâil Rusûhî
Ankaravî’dir. Bu tebliğde öncelikle İbnü’l-Arabî’nin eserleri içerisinde Nakşü’l-Fusûs’un yeri ele alınacak, İbnü’l-Arabî’nin
eserlerinin Osmanlı tasavvuf literatürüne intikāli ve etkileri Ankaravî’nin telîfâtı ile sınırlandırılarak tespite çalışılacaktır.
Bu bağlamda İsmâil Ankaravî’nin Zübdetü’l-Fuhûs fî Nakşi’l-Fusûs’unun ilgili şerh literatüründeki yeri ve muhteva özellikleri
kapsamlı bir şekilde değerlendirildikten sonra şerhin Ankaravî’nin diğer eserleri içindeki yeri ve değerinin belirginleştirilmesine
gayret gösterilecektir. Böylelikle İsmâil Ankaravî merkeze alınarak hem Osmanlı tasavvuf târihi genelinde
hem de Mevlevîlik özelinde çeşitli bakımlardan İbnü’l-Arabî’nin önemi ve etkisi bir yönüyle açıklığa kavuşturulacak, Nakşü’l-Fusûs’un
Osmanlı kültüründe ne şekilde ve hangi önceliklerle okunarak değerlendirildiği tartışılacaktır.
16|
Ismā‘Īl Anqarawī and Naqsh Al-Fusūs Literature
Naqsh al-Fusūs is a concise summary of Fusūs al-Hikam written by Ibn al-Arabī himself. Although this short treatise
is overshadowed by Fusūs, it has been read with a great interest as well. It was also commented and translated by some
renowned writers. One of these commentators is Ismā‘īl Rusūhî Anqarawī, an eminent Ottoman Sūfī of 17 th -century. First of
all, we will try to deal with the place of Naqsh al-Fusūs among other Works of Ibn al-Arabī. And then the transmission and
impact of Ibn al-Arabī’s works will be determined through confining it only with the works of Anqarawī. In this context, we
will try to clarify the place and content of Anqarawī’s Zubdah al-Fuhūs fī Naqsh al-Fusūs within the related commentary
literature, and concretize the place and value of this works in respect to other works of Anqarawī. Thus, the importance and
impact of Ibn al-Arabī from the points of both Ottoman history in general and the history of Mawlawī Order in a certain
manner. Furthermore, we will try to discuss how and in what priority Naqsh al-Fusūs was read within Ottoman culture.