14 - 17

BÖLÜKBAŞI, Ömerül Faruk
Napolyon’un Mısır’ı İşgali Sırasında Edirne’deki Fransızlar
Napolyon’un 1798 yılında Mısır’ı işgal etmesi, Osmanlı devlet ricali ve ahalisi arasında büyük bir infiale yol açmıştı.
Yaşanan kısa bir tereddüdün ardından Fransa’ya karşı Avrupalı devletlerle ittifak kurulmuş, askeri bir harekât gerçekleştirilmişti.
Osmanlılar bununla yetinmemiş, toprakları içerisinde yaşayan Fransızlara karşı da bazı uygulamalara girişmişlerdi.
Hazırlanacak tebliğ söz konusu tepkinin mahiyetine ilişkindir.
Mısır’ın işgalinden bir süre sonra Osmanlı Devleti’nde yaşayan devrim taraftarı Fransızlara ve onlarla bağlantılı
kişilere karşı sert bir takip harekâtına girişilmiş, diplomat, asker ve tüccarlar gözetim altına alınmıştır. Başta Fransız sefareti
olmak üzere pek çok binaya el konulmuş, tutuklanan Fransızların malları müsadere edilmiştir. El konulan mallar satıldıktan
sonra parası darphaneye aktarılmıştır.
Fransızlara yönelik takibatın en canlı yaşandığı yerlerden biri de Edirne olmuştur. Edirne’de yaşayan Fransızlar
ve onlarla bağlantılı bazı kişiler tutuklanmış, malları müsadere edilmiştir. Bu işlemler sırasında tutulan kayıtlar oldukça
ayrıntılı bilgiler vermektedir. Sürecin nasıl işlediği, tutuklanan kişilerin malları, alacakları, borçları ve ticari ilişkileri bunlardan
bazılarıdır. Önemli bir diğer hususta Fransız himayesini temin etmiş olan gayrimüslim Osmanlı tebaasının durumuna
ilişkindir.
54|
French in Adrianople during Napoleon’s Invasion of Egypt
Napoleon’s invasion of Egypt in 1798 led to a great indignation among Ottoman statesmen and public. After
a short period of hesitation, it was engaged in an alliance with European states and undertaken a military action against
France. Besides all these actions, Ottomans undertook some other practices toward French in Ottoman lands. This paper is
about the nature of the reaction in question.
Ottomans undertook a rigorous prosecution against pro-revolutionary French people who were living in Ottoman
lands. Military men, diplomats and merchants were taken under custody, several buildings, first of all French Embassy,
were expropriated and properties of diplomats and merchants were confiscated. These expropriated properties were sold
and the money gained from the discharge of these properties was given to The Mint.
Adrianople was one of the places where the prosecution against French was very alert. French, who were living
in Adrianople, and some other people who were in relation with them were arrested and their properties were confiscated.
There is detailed information in the official records kept during all these operations. These records display how this process
worked, and properties, credits, debts and commercial relations of the arrested French people. Another significant point is
the position of non-Muslim Ottoman subjects who had gained French patronage.