12.07.2015 Views

Revista de Letras - Utad

Revista de Letras - Utad

Revista de Letras - Utad

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Os modos verbais nas gramáticas latino-portuguesas 131personas, neque numeros <strong>de</strong>finiat», Álvares 1974: fol. 32 r), o gramático atribuicaraterísticas semânticas aos modos individuais:Indicativo: «CVM hoc modo indicemus, rogemus, respon<strong>de</strong>amus, fateamur,pronuntiemus, <strong>de</strong>finiamus meritò a grammaticis Indicatiuus [...]» (Álvares1974: fol. 16 r) - modalida<strong>de</strong>: afirmação.Imperativo: «QVanuis hoc modo iubeamus, imperemus, prohibeamus, mãdatalegesque <strong>de</strong>mus, <strong>de</strong>precemur, hortemur, auxilium <strong>de</strong>nique & misericordiãimploremus, grãmaticis tamen visum est, vt ab imperando potißimumdiceretur» (Álvares 1974: fol. 17 r) - modalida<strong>de</strong>: or<strong>de</strong>m.Optativo: «Modus optatiuus, vt nomen ipsum indicat, ab optando nomenaccepit, vn<strong>de</strong> optandi aduerbia ei præponimus O, si, Osi, ò vtinam, Vt,Quam, & siqua eiusdẽ generis sunt» (Álvares 1974: fol. 22 r) - modalida<strong>de</strong>:<strong>de</strong>sejo.Potencial: «Iste igitur modus, vt breuiter eius vim colligam, apud Latinos estquando dubitationem, quando comprobationem, quando poiibilitatemsignificat» (Álvares 1974: fol. 26 v) - modalida<strong>de</strong>: possibilida<strong>de</strong>, dúvida.Permissivo: «PErmißiuus sive conceßiuus modus permißionem, siueconceiionem adsignificat, [...]» (Álvares 1974: fol. 30 v) - modalida<strong>de</strong>:permissão, concessão.Este repertório <strong>de</strong> modalida<strong>de</strong>s não justificado pelas formas existentesexplica-se da maneira seguinte: os modos indicativo, imperativo, conjuntivo,optativo e infinitivo já tinham sido distinguidos por Donato (Schönberger 2008:70-101), o optativo terá obviamente sido adotado da gramática grega, na qualexistem formas próprias para este modo (cf. Bußmann 2002: 487). O potencialbaseia-se provavelmente na obra do inglês Thomas Linacre (1460-1524)(cf. Padley 1976: 48-49, bem como Lobato 1770: XXX) que afirma o seguintesobre este modo:Nos primi potentiale vocauimus. Alias significationem indicatiui, sed altero verbosubiuncti exhibet, sicq[ue] subiunctiuus recte, dicitur Priuatim hic tertius in primamultitudinis persona submittere se quemquam cum alijs ad aliquid gerendumsignificat, vt: eamus. Vocaturq[ue] hic Græco nomine Hypotheticos, vel Authypotactos(Linacre 1591: 42).Padley (1976: 49) constata o seguinte sobre o tratamento dos modos na obra<strong>de</strong> Linacre:Linacre overlooks the fact that it does not represent an economy for Latin, and that itsinstitution on the grounds that it represents a separate affectio animi leaves the wayopen, since it is accompanied by no formal difference, to a flood of mo<strong>de</strong>s limited onlyby the number of affectiones that can be invented.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!