Untitled - Stichting Papua Erfgoed

More documents

Recommendations

Info

elangrijk voor de tuinen belangrijk bij ziekten belangrijk voor beheersen van de wind belangrijk in liefdesaangelegenheden 139 Soro Dobonu Sena Sugwachoi Jembei Bere-temboi en Pahe Hechoi-djaba en Walau-djaba Edjè en Neritja Tjoi en Chumchai (beschermen het huis tegen het opzettelijk veroorzaken van ziekte) Tanta Surungken (neemt kinderzielen weg) Merismoi en Tensmoi (tegen hoofdpijn) Jecho-sirwai (tegen oogpijn) Monje Chonjemoi (in zee, kan een slang worden die bijt) Weni en Sime (op Kaju Indjau; „moord"demonen) Tanta Pame (op de berg Asé; idem) Monje Wauhoimoi (te Ormu; idem) Monje Bwok (te Tabati; vampier-type) Serchom en Mesebugu (in het woud in de grond, doden mensen) Heraitahire Fròmo en Sitjeri en Ore (verblijven te Holthaekang, doden mensen) Krokodilmedicijn Siriju en Wariju en Sekondo (doden mensen) Tanta Numera (op kaap Nuchmòch; weert vijandelijke praktijken van bovennatuurlijke aard af) Fòm en Sari (op Kaap Euadja; genezen zieken) Labai Tanta Herana Monje Chame Tanta Pijachocho Suweibo (beheerst de landwind) Monje Waumoi (op kaap Wanimo; beheerst de oostenwind) Tanta Maruwai en Monje Tjecharmoi (op kaap Tarfia; beheersen de westenwind) Ahoi Tába (voor jongemeisjes) Sijaru en Nanga (door mannen gebruikt om vrouwen „aan te trekken") Lelesmoi en Lalasmoi (door vrouwen gebruikt om mannen „aan te trekken") Monimoi en Heraimoi Tanta Dugawai Tanta Fòm (te Skou Mabo in een bulau-boom) Mesebugumoi en Jowumoi (nabij Jakonde en Sosira) F. Supranormale verschijnselen en „messiaanse" ideeën. Dat naast en boven de zinnelijk waarneembare krachten ook bovennatuurlijke werken, werd
140 in deze archaïsche samenleving zonder meer aanvaard, zoals trouwens uit voorgaande paragrafen reeds duidelijk is gebleken. In deze paragraaf willen wij nog enige verschijnselen vermelden die tevoren niet ter sprake zijn gekomen en meer thuis behoren in de occulte, parapsychologische, sfeer, zoals spiritisme, helderziendheid, bezetenheid Hierbij gaat het om contact met zielen van overledenen of met urèb, en wel hetzij individueel {evenals in de vorige paragrafen het geval was) of collectief tijdens een seance. Het geven van klopsignalen — zo bekend van onze Westerse spiritistische samenkomsten — is ook in de baai-dorpen niet onbekend, men noemde dat verschijnsel om tinja (K.) — Helderziendheid, het vooruit kunnen zien wat er over enige tijd zal geschieden, wordt aangeduid met minchrauk (J.) of chodjo-chraibu (K.), iemand die deze gave bezat was wijlen Willem Meraudje van Tabati. Wellicht kan ook het volgende hiertoe gerekend worden, want van een droom was geen sprake geweest, beweerde men. Omstreeks 1915 overleed de vrouw van Debonoi Itár van Indjeros. De man, die veel van haar gehouden had, vertoefde dikwijls op haar graf, hopende en verlangende zijn vrouw nog eens terug te zien. Eens op een nacht toen hij weer bij het graf was, zag hij ten vreemde stoet aankomen. Voorop kroop een grote slang met een mensenhoofd, daarachter volgde een zich voortkantelende doodkist, toen kwam er een zwarte man, vervolgens een witte man, en tenslotte zijn vrouw De witte man en zijn vrouw vroegen Debonoi mee te gaan. Na enige tijd kwamen zij op een grote vlakte en zagen in de verte vele mensen (zielen). De vrouw zei tot haar man dat hij niemand mocht antwoorden als tot hem gesproken zou worden en niets mocht aannemen als men hem wat wilde geven Eerst passeerden zij toen een grote groep klagende, hongerige en dorstige, lieden (Fròròchonjenuchi?, vgl. hoofdstuk III, A, 11) Toen kwamen zij bij een groot huis met een groot erf waaromheen een omheining stond, in dit huis zaten vele mensen Aan de omheining hingen pakjes van gevlochten klapperblad, groene (jonge) pakjes, gele (al wat oud geworden) pakjes en bruine (oude) pakjes In elk pakje zaten de overtredingen van een bepaald mens (diefstal, overspel, enz ) Dit alles vertelde de vrouw aan Debonoi; zij zei ook dat haar man weer terug moest gaan, niet te veel aan haar moest denken en een goed leven moest lijden. Vervolgens bracht zij hem weer terug naar de grote vlakte en zo naar de aarde. Bezetenheid treedt meestal op tijdens seances, hieromtrent bericht o.a. Halie in zijn memorie van overgave van de onderafdeling Hollandia, dat deze omstreeks 1930 volstrekt niet zeldzaam waren. Men zat in een kring rond een houten beeld, een stok of een prauw Sommigen raakten bezeten, gingen dansen, wartaal uitslaan e d Men raadpleegde dan de urèb nopens ziekte, oorlog, visserij, enz. Kreeg men nu gedurende enige tijd enkele verkeerde adviezen van de demonen, dan werden de bemiddelende beeldjes enz weggegooid en weer andere genomen Te Tabati gebruikte men bij zulke samenkomsten geen beeldjes, doch een schotel met water (met massooi-bast ?). Te Indjeros noemde men deze bezetenheid urèb rechau, te Nachaiba warèpo-taria en te Kaju Indjau berèbo-chetjauw (als één persoon in trance geraakte) of berèbo-chaugu (als dat met meer dan één het geval was) Te Nachaiba onderscheidde men nog de begrippen warèpo kébirja, d.w.z. het begin der bezeten heid, en warèpo-chawirdja, het werkelijk bezeten zijn. Als hulpmiddelen om zulk een extase op te wekken werden bepaalde bladeren gebruikt, bijvoorbeeld semboari. Zo'n bezetenheid hield vanzelf weer op. De bezetene, het medium van de demon, noemde men berèbo-rècharu (K.).
Page 2 and 3:
Aan mijn ouders Aan mijn vrouw
Page 4 and 5:
INLEIDING Is het de normale gang va
Page 6 and 7:
I II III IV V VI De verzamelde mate
Page 8 and 9:
I 9 GEOGRAFISCH MILIEU Om een goed
Page 10 and 11:
11 grondafslag plaats vond. Een and
Page 12 and 13:
13 aardewerk dan op het fijnere van
Page 14 and 15:
15 daten en 112 dragers, arbeiders,
Page 16 and 17:
2 De berg Mèr, gezien vanaf Indjem
Page 18 and 19:
1ll 17 SOCIAAL ASPECT De thans volg
Page 20 and 21:
ook na het eindigen der retraite bl
Page 22:
daar de gegeven naam die van een ge
Page 25 and 26:
24 lucht te happen. 1 ) — Terwijl
Page 27 and 28:
26 behouden; deze werd later met ha
Page 29 and 30:
28 kralen, het z.g. „hoofdgeld",
Page 31 and 32:
30 len met een soort kwast. Bij dez
Page 33:
32 Semra-vrouwen (Indjeros) nevelac
Page 37 and 38:
34 ook van de buitenbaai, tezamen i
Page 39 and 40:
36 Fèb begraaft op de plaats Jochu
Page 41 and 42:
38 blijkt dat het grafhuisje thans
Page 43 and 44:
40 afhangend droeg, werd de mèrmar
Page 45 and 46:
42 B. Gezin, clan, Stam. Hoewel het
Page 47 and 48:
44 wens, deze tegenstelling — in
Page 49 and 50:
46 vele gevallen de beide seksen el
Page 51 and 52:
48 Pui-mannen mochten huwen met Mak
Page 53 and 54:
50 Ter verduidelijking van de huidi
Page 55:
52 fenja(cho) abatant, áchotant (I
Page 59 and 60:
56 een middenpositie tussen Chamadi
Page 61 and 62:
58 I. Hoofdenpositie De adathoofden
Page 63 and 64:
60 bijdrage aan de kas ook geen teg
Page 65 and 66:
62 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.
Page 67 and 68:
64 geen visbevoegdheid heeft, „da
Page 69 and 70:
66 (westelijk), en westwaarts langs
Page 71 and 72:
68 Stonden, die enige malen bloedig
Page 73 and 74:
70 tussen beide dorpen. Door het Be
Page 76 and 77:
74 de vader gehuwde zusters vallen
Page 79 and 80:
78 Het dorp Indjeros, in de binnenh
Page 81:
80 chaiba werd vastgesteld op respe
Page 85 and 86:
82 Pisiusaiba (verkort Besaiba) 1 )
Page 87 and 88:
84 Soro), kamer 3 door groepen Afá
Page 89 and 90:
86 ± 1900 slechts aangetroffen wer
Page 91 and 92:
88 Maro, de vis-groep, was rijk ver
Page 93 and 94: 90 stoelen en tafels, foto's en kra
Page 95 and 96: 92 (de rode ?) en mén (de blauwe).
Page 97 and 98: 94 de kop omlaag, gespreide \leugel
Page 99: 96 of varken; ze reiken tot halverw
Page 103 and 104: 98 te raken. BIJ het maken ervan hi
Page 109 and 110: 104 V ECONOMISCH LEVEN De economisc
Page 111 and 112: 106 en alleen zich voedend met klap
Page 113 and 114: 108 plankje hangen — op bepaalde
Page 115 and 116: 110 varkens moesten omhoog jagen. H
Page 117 and 118: 112 de gezinstuinen binnen de grote
Page 119 and 120: 114 such an ornamental staff near t
Page 121 and 122: 116 zwartgemaakt met hars — zoals
Page 123 and 124: 118 De demonen Fóm (= zeearend) en
Page 125 and 126: 120 (N ) (azuurblauw, ± ƒ 1,—;
Page 127 and 128: 122 finding of these tings, purpose
Page 129 and 130: 124 de grote kaap Aidjaba in zee ui
Page 131 and 132: 126 grootte en in de vorm van een h
Page 133 and 134: 128 van de pandan-wortels te trekke
Page 135 and 136: 130 dier of een zekere plant of nad
Page 137 and 138: 132 de totemtekens zijn (waren) aan
Page 139 and 140: 134 richt betaald worden, namelijk
Page 141 and 142: 136 steen in die prauw gooien opdat
Page 143: 138 als eenling wordt gezien, volge
Page 147 and 148: 142
Page 149: 144
Page 153 and 154: 146 week volgde van dansen, eten, v
Page 155 and 156: 148 de borst, de aangewezen plaatse
Page 157 and 158: 150 zee. Enkele andere lijnfiguren
Page 159 and 160: 152 e. te water laten van een nieuw
Page 161: 154 deze lmbè zei men te Kaju Batu
Page 164 and 165: 157 haast niet begrijpt en zij geï
Page 166 and 167: 159 Wij merkten reeds op, dat langz
Page 170 and 171: 161 loze wordt tanta (= man) genoem
Page 172 and 173: Januari Februari Maart April Mei Ju
Page 175 and 176: 166
Page 177 and 178: 168 te Tabati-laut. Bovendien bezat
Page 179 and 180: 170 structie-tekening worden gemaak
Page 181 and 182: 172 (nl. een casuaris-beeld. G.) wa
Page 183 and 184: 174 1910 verschenen „Geïllustree
Page 185 and 186: 176 aan een arm), Wiwi (ter lengte
Page 187 and 188: 178 gens anderen op een plankier on
Page 189 and 190: 180 Fluiten van: handlengte onderar
Page 191 and 192: 182 in de tempel twee korte en twee
Page 193 and 194: 184 daarbij het clan-verhaal, de oo
Page 195 and 196:
186 sah man am Rücken Blätter her
Page 197 and 198:
190 een dakbalk, of aan een houten
Page 199 and 200:
192 daarvoor een bladnerf gebruiken
Page 201 and 202:
194 leaves and orangefruits, and pr
Page 203 and 204:
196 geslachtelijk verkeer plaats. B
Page 205 and 206:
198 nader aangeduide streek van Sar
Page 207 and 208:
200 onder elkaar in zwart, rood en
Page 209 and 210:
202 zen hebben waren zij ook cultuu
Page 211 and 212:
204 feest openbaar te maken; hij mo
Page 213 and 214:
206 VIII MODERNE TIJDEN De culturel
Page 215:
208 de dorpen hoort, uit de tempel-
Page 219 and 220:
210 schooltje geopend, waar een Zen
Page 221 and 222:
212 opdisschen van de opgesmukte ov
Page 223 and 224:
214 sanggoep dengan hati jang senan
Page 225 and 226:
216 van den Hulpbestuursassistent v
Page 227 and 228:
218 toegaf, werd deze vredesluiting
Page 229:
220 winst: men levert de vis aan be
Page 232 and 233:
223 betrokken is bij de ontwikkelin
Page 236 and 237:
225 den. 1 ) Deze veronderstelde, d
Page 238 and 239:
227 belangrijk voor de gehele cultu
Page 240 and 241:
229 het seizoen, eerste vangst, sto
Page 242 and 243:
231 voorwerpen. Nauwkeuriger uitged
Page 244 and 245:
233 zijn om het ideale cultuurpatro
Page 246 and 247:
SUMMARY 235 The genealogical method
Page 248 and 249:
237 but individually, as in the sec
Page 250 and 251:
239 comb" to „surf" and so forth,
Page 252 and 253:
241 5. The religious aspect of the
Page 254 and 255:
243 character. After all, the accul
Page 256 and 257:
west Jatji Chrai (Sèw, etc.) Jamoi
Page 258 and 259:
247 de groepen Chamadi, Chai, Chaba
Page 260 and 261:
249 Fái verhuisde nu naar het eila
Page 262 and 263:
251 Wederom werd Srem er op uitgezo
Page 264 and 265:
253 8 Het verhaal van Atá. Dit ver
Page 266 and 267:
255 kant van Tiachuch — heette pe
Page 268 and 269:
257 1l. Het verhaal van Meraudje (I
Page 270 and 271:
259 gegooid, doch hieruit groeide d
Page 272 and 273:
261 vonden. De sporen van Tjabo vol
Page 274 and 275:
263 gende dag gingen zij per prauw
Page 276 and 277:
265 daartegen geen bezwaar maar raa
Page 278 and 279:
267 motieven voor het tempeldak ove
Page 280 and 281:
269 haar toen de weg naar de plek w
Page 282 and 283:
271 den en verstopten. Nadat Rèrè
Page 284 and 285:
273 verdwenen. Idjuwai echter maakt
Page 299 and 300:
288 D. Literatuurlijst. Een lijst v
Page 301:
290 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 7
show all

Untitled - Stichting Papua Erfgoed

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?