Untitled - Stichting Papua Erfgoed

194
leaves and orangefruits, and proceeded with their boats in all directions to place
the staves and to suspend here and there similar objects in the branches. It was
said that the women and children were not allowed to see all these acts, which
are reported to be performed by the spirits themselves but remained inside the
houses in great fear, at which the men laughed in the presence of the members
of the expedition. They had promised also to place such an ornamental staff
near the house of the expedition, but this did not happen, none being left. This
action, however, clearly shows again a strong resemblance to certain feasts of
Tumleo, when the women and children are also locked up inside the houses. In
May or June, at the beginning of the east monsoon, when the temple has to be
renewed, the women and children must even leave the village, as soon as the
music is heard, and proceed to the forest, evidently also because they are not
allowed to see the actions of the men. Whether on the 15th of June 1903,
repairs had also been done to the temple of Tobádi, I am unable to say, but a
new young man-house at the north end of the village of Ingrås, was inaugurated
about this time. During the afternoon there was much blowing of the flutes and
when the members of the expedition went to pay a visit, it struck me that, on
this occasion, the conversation took place in a specially subdued voice.
Dancing again took place, that is to say, they walked stamping round the
centre pole; after this, amidst great silence, the floor was struck heavily with
the above described piece of wood, then several times all stamped on the floor
in very quick tempo, each time ending with two heavy stamps and then the
feast was over. They declared they had eaten nothing all the day and before
doing so must first go to sleep. 5 '
Bij de viering van dit „Nieuwjaarsfeest" (zoals Van der Sande het ergens
noemde) behoorde Nachaiba mee te doen met de mensen van Teis rau/Teigas -
rau.Ieider droeg dan een speciale haardracht foròmorugwa (= leguaanschubben?),
midden op de schedel en stak daarin de paradijsvogelkam. Te Kaju
Batu, zei men nog, over dit feest pratend, dat geen maskers werden gebruikt,
doch wel vermomming met roet, bladeren, casuarisveren, e.d. Dit komt overeen
met hetgeen door Wasterval wordt meegedeeld omtrent het slot van het initatieritueel
1 ): „Geheel vol groen, bladeren, bloemen en wat niet al, komen dan de
jongens, hun gezicht bedekt houdende, onder gezang en tromslaan in een
rondedans naar buiten en gaan onmiddellijk weer terug. Nu moet weder een
kraal aan het stamhoofd betaald worden. Van nu af aan zijn de jongens ter
beschikking van het stamhoofd, tot het verrichten van verschillende werkzaamheden.
Het allerlaatst wordt hun dan het groote (?) geheim bekend gemaakt.
Dit groote geheim is niets anders dan de naam van een legendarische vrouw
met haar 2 zoons. Soemda heet deze dame'' (een naam, die men — bij navragen
— beweerde niet te kennen. G.).
Het opvatten als initiatie-slotfestijn van de door Van der Sande beschreven
plechtigheid, waarbij dus blijkbaar tempel of mannenhuis werd vernieuwd, vele
groepsleden tezamen kwamen, goederenruil plaats vond, een soort „wens-"',
„hemel"- of ,,levens''bomen werden geplant over het territoir, vrouwen en
kinderen zich moesten terugtrekken opdat de gecamoufleerde mannen-demonen
ongezien hun gang konden gaan, enz. waag ik te doen wegens de sprekende
parallellie met de stam-riten elders. Enige voorbeelden volgen hier.