Untitled - Stichting Papua Erfgoed

20
zielental. Betreffende albino's vernam ik geen bijzonderheden.
Een herhaling van het boven-beschreven feestje vond soms enige jaren later
plaats ten huize van de ouders, men at en dronk en zong, doch danste niet. Ter
beantwoording van de voedsel- en andere geschenken ontvingen dan de beide
families in onderling overleg wederom kralen van de vader. In eenvoudige
vorm vindt e.e.a. heden ten dage nog plaats. 1)
3. Naamgeving De naamgeving was voorheen een bijzondere gebeurtenis.
Tijdens het verblijf in de laro en kort daarna droeg de baby nog geen naam,
alle kinderen werden in die dagen pòru ( = bedorven, slecht) genoemd. Bij
het verschijnen in het westen van de eerste nieuwe maan sikkel na de geboorte
verzamelden zich vele vrouwen en kinderen thuis bij de naamloze kleine. Een
oude man, onverschillig wie, (volgens Wasterval: de vader) nam dan vuur,
een fakkel (voordien mocht geen vuur uit het huis van de pasgeborene worden
weggenomen), ging er mee voor het kind staan, gaf dit een naam, richtte vervolgens
het brandende hout naar het maansikkeltje en riep. „als de maan lacht
zal het kind lachen, als de maan staat moge het kind staan, als de maan loopt
moge het kind lopen, . ." enz. Daarna ging hij met de fakkel naar buiten,
gevolgd door vele kinderen en vrouwen, allen met een brandend stuk hout. Dit
vuur wierpen allen naar de maan, uitroepend „dit vuur is niet goed, geef vuur
aan het kind, a-a-a-a-a." Kleine kinderen die al uitgevallen melktanden hadden
hielden deze omhoog naar de cbarcbarau op het huisdak, zeggende „geef het
kind goede tanden en houd de slechte zelf", waarna ze de tandjes naar dit dakbeeld
wierpen. Bij dit alles vond geen feestmaal plaats Wirz vermeldt dit gebrink
eveneens en schrijft er nog bij 2 ): „Das Kind nach dem Mond emporhaltend
spncht die Mutter den Wunsch aus dass der Kleine gedeihen und wachsen
moge und droht etwa auch dem Mond mit einem Feuerbrand fur den Fall
dass das Gewünschte nicht zutreffen sollte." Men vergelijke het parellelle geval
t.a.v. de zon dat Kamma vermeldt betreffende de Besewers in de Radja Ampatgroep.
3 ). Mogelijk slaat Wirz mededeling op de Sentaniërs; in de baai-dorpen
kon ik geen bevestiging ervan krijgen
Zo vond dan de naamgeving plaats, de laatste 25 jaar is dit gebruik verdwenen
en werden de oude adatnamen grotendeels verdrongen door Bijbelse.
Het is intussen opmerkelijk dat men van de dorpsgenoten, de oudere vooral,
meestal wel deze oude namen kon opgeven maar de christelijke vergeten was.
Ook bleek, dat vele kinderen nog een ,,heidense" naam hadden. Bepaalde namen
kwamen tamelijk veel voor, vooral in Tabati en Indjeros. Deels waren het
namen die ook in oude verhalen voorkomen. Hieronder volgt een lijst van
mannelijke en vrouwelijke namen (resp. links en rechts), die meestal door alle
groepen mochten gebruikt worden, soms echter voor bepaalde waren gereserveerd
(in de lijst tussen haakjes aangegeven). Oorspronkelijk schijnt elke groep
zijn eigen namen te hebben gehad, dit werd althans soms beweerd Binnen de
groep, vooral te Nachaiba, komt zeer dikwijls dezelfde naam terug, nl bij jongens
een mannen- en bij meisjes een vrouwen naam. Zij gaan echter niet regelmatig
van grootouder of overgrootouder op kleinkind of achterkleinkind over,
1 ) Dit geschiedde bijv. in 1952 bij Frans Sanji te Indjeros voor zijn dochtertje van
± 3 jaren oud.
2 ) 72. p 265
3 ) In ..Levend Heidendom". Med. T. v. ZW, 83, 1939 p 302 Vgl. ook Held:
„Papoea s van Waropen 1947, p 136