Untitled - Stichting Papua Erfgoed

4- Kinderspelen. Het jonge volkje leerde zich bekwamen in grote-mensen
bezigheden, door het varen in prauwtjes en het hanteren van kleine pijlen
en bogen, piuw (J.) of utu (K.) alias mòrò (K.) Het touwspel,
èntsjong (J.) of charitsjugu (K.), waarmee allerlei dingen — mens, hond,
vis, prauw, enz. — werden nagebootst, was en is zeer in tel. Ook kende men
de schommel, tibut (J.) of pimbo (K.), en had men een soort knikkerspel,
chararitj, terwijl van de chamboi-vrucht of van een klapper een tol, ook
chamboi genoemd, kon worden gemaakt. Van sagoblad-nerven werden speelprauwtjes,
bwachbwachasi (K,), vervaardigd. Ook werd gespeeld met een soort
windmolentjes, chèmbibi (K.), en met een doorboorde vrucht aan een
touwtje, cbèntobi, kon een zoemend geluid worden voortgebracht. Aan het
péribu-insect bond men wel eens een dunne bladnerf, om het dan zo rond te
zwaaien. Natuurlijk was het spelen bij en onder het op paien gebouwde dorp
eveneens zeer geliefd. Hieruit ontstond het onderwater-voetbal, op wat oudere
leeftijd gespeeld. Volgens Van Eechoud speelde men van oudsher dit spel,
at-ch t tori (= steen- aanraken; nl. van de doelpaal), op ondiepe plaatsen in
zee bij Tabati, Indjeros en Kaju Indjau. Ter weerszij van een lijn van stenen
op de zeebodem bevindt zich een elftal knapen. Getracht moet worden een
steen, de „bal", tegen de doelpaal van de tegenpartij te werpen. Deze paal steekt
boven het water uit en is aan de top voorzien van enige lege blikjes, die rammelen
bij een goal-worp. Aan de oppervlakte zwemmen de toeschouwers en de
scheidsrechter. Laatsgenoemde duwt een soort doos met glazen bodem — waardoor
hij het spel beneden zich gadeslaat — voor zich uit; bij een overtreding
der spelregels slaat hij, onder water, met een stok op een met zand gevulde fles.
De spelers dragen duikbrillen en komen natuurlijk meermalen boven water om