Untitled - Stichting Papua Erfgoed

36
Fèb begraaft op de plaats Jochur aan het einde van de landtong ten noorden
van Indjerau, Indjama ten zuidoosten van Tabati op de landtong, Iréuw op de
plek Pano dichtbij de school, ten noorden van Tabati dus, Daiwir tea
noordwesten van Tabati op de landtong.
Chamadi, Afár, Chanasbai en Itár deponeerden vroeger — en begraven nu
— hun doden op het eilandje Indjemòch, ten zuidwesten van Tabati, nl. Chamadi
op de oostelijke punt en de anderen in het midden van het eilandje.
Sanji (met Drunji, Chai, Chanasbai en een deel van Semra) begraaft de
doden op de plek Chananom-sauwi {sauwi = strand), ten oosten van Indjeros
op de punt van de landtong.
Meraudje (met Chababuk en een deel van Semra) begraaft haar doden op
de plek Diwana (Hemejo?)-sauwi, ten zuidoosten van Sanji's begraafplaats
Voorheen werden de doden gedeponeerd in de rizoforen pal ten oosten van
Indjeros, waar echter ook bovenstaande tweedeling bestond met dezelfde twee
namen.
De Kaju-Batu-bewoners deponeerden voorheen hun doden in een grote rotsspleet
in Kaap Suadja, Atu Pui geheten. Deze grot is circa 20 meter hoog, van
boven smal toelopende, de bodem is bedekt met stenen, resten hout van de
doden-stellages, vele beenderen en een 30-tal schedels. Vóór in de grot stond
een zeer verweerde besneden plank, herinnerend aan een stuk van een schild,
hoewel schilden bij de Humboldt-baaiers blijkbaar niet gebruikt zijn. Het oude
adathoofd Makanowé beweerde dat de plank, ai-fabè genaamd, een deel was
van de schijf die vroeger in de tempel gehangen had (zie hoofdstuk VII, C).
De twee knoppen aan de rand ervan zouden slangekoppen voorstellen In de
grot lag ook gebroken aardewerk Voorheen werden hier alle doden geborgen,
vertelde men, thans begraaft men ze op het kerkhof ten noordoosten van het
dorp.
Nachaiba begroef vroeger de doden onder of naast de huizen; thans ten
westen van het dorp op de berghelling op de plek Táchòka, maar evenwel niet
clansgewijs..
Ter bevestiging, en deels correctie, van het bovenstaande volgen enkele citaten.
Zo bericht Bink 1 ), dat de buitenbaai-dorpen hun doden in rotsspleten
deponeerden, die van Tabati naar Indjemách werden gebracht, die van Indjeros
naar het bos achter het dorp, terwijl die van Indjerau op de smalle landstrook
achter het dorp werden gedeponeerd. Van der Sande deelt mee 2 ): ,,.......the
people of Ingrau (d.w.z. Chasor. G. ) put their dead in a stretched, horizontal
position in cages of interwoven branches, erected on piles, on the shore behind
the village" — „The inhabitants of Tobádi put their dead on the small island
of Entjemag, simply on the earth, because there are no hogs"
Resident Lulofs deelt in zijn journaal van een dienstreis langs Noord Nieuw
Guinea in Augustus 1920 nog mee ,,'s Middags per motorsloep eenige Tobatikampongs
bezocht op de eilandjes in de baai van Hollandia en naar de dooden-.
grot waar de Papoea's (van Sibi? G.) hunne dooden in boombast gewikkeld, in
zittende houding op een draagstoel geplaatst, abandonneeren Afstroomend
bergwater veegt van tijd tot tijd de geheele lijkenverzameling weg, waardoor
men, aan de voet der rots, een opeenhoping vindt van schedels en beenderen in
wilde mengelmoes. Het bovengedeelte wordt steeds weer van nieuwe lijken
voorzien ''
1 ) 2; p. 75/76
2 ) 59; p. 271