Untitled - Stichting Papua Erfgoed

247
de groepen Chamadi, Chai, Chababuk, (Itár ?) een zieke is dan kijkt men in de
richting van Kaju Batu; komt van daar een donkere wolk opzetten, naar Tabati
toe, dan is dat een teken, dat de zieke zal sterven, een teken van de 16 meisjes.
Zij houden verblijf op Kaap Suadja achter Kaju Batu. Dit teken geven de
meisjes in opdracht van Iria, die ze die plek, (die niet voor het oog zichtbaar
is) heeft aangewezen. Ieder ander dorp weet dat donkere wolken daar het
stervensteken voor een Tabatiër zijn.
2. Eens geschiedde het dat de godheid Táb uit aarde, opgegraven uit een
rivier, namelijk blauwe en zwarte dooreengemengd, een mens formeerde. Deze
mens gaf hij de naam Numaditj ofwel Iria; volgens anderen Nísj, die weer een
zoon Numaditj kreeg. Daarop gaf hij Numaditj twee vrouwen uit de hemel,
uit welke huwelijken kinderen werden geboren. Nadat deze kinderen geboren
waren verdwenen de beide vrouwen, zij keerden terug naar hun oorsprong.
Successievelijk werden de zoons die de oudste waren na verloop van tijd adathoofd
(charsori), tot de periode van Dòhò ren Mach. Zij woonden met hun
families te Iria, Ria of Lia, de landstreek ten oosten van het huidige Indjemoch.
Dòhòr, die als de oudste charsori was geworden, huwde een vrouw uit
Daiwir's dorp, terwijl Mách twee zusters Wè of Wai of Uwei uit Skou Mabo
(Inwei) trouwde. Toen nu de moeder van Dòhòr en Mách stierf (Bwök?)
kwam uit Indjeros een zekere Jai of Chabong Drunji een zaagvis brengen, die
hij aan zijn zuster, de vrouw van Mach gaf. Over dit laatste was Döhör zeer
ontstemd. Toen Mách zijn bediende Chababuk (van de groep Chai) naar
Dòhòr zond om te vragen wat er met de vis moest gebeuren, viel de laatste
boos uit, zeggende: „Zeg maar, Chababuk, tegen Mach dat hij maar moet doen
en laten wat hij wil met die zaagvis, want ik ben zijn oudere broer niet."
Deze woorden werden overgebracht aan Mách, waarop deze zijn bediende
(rowes) beval de vis stuk te snijden en te koken. Dit gebeurde, waarna alle
mensen uit het dorp bijeen geroepen werden en een maaltijd werd aangericht.
Nog voor dit feest was beëindigd kwam Dòhòr boos, met pijl en boog, ten
tonele om zijn jongere broer te doden. Maar Mách was niet bang en begon
terug te schieten, totdat tenslotte een hevige strijd ontstond tussen de dorpsbewoners
die zich in twee partijen splitsten. Chai werd bij dit gevecht in het
oog geschoten, en ook Chababuk werd gewond. Mách en de Chai-lieden trokken
naar de plaats Angarcharchari waar Wadjak (Nuwentuk) Daiwir woonde en
na Chababuk' s verzoek mochten zij daar wonen en een nieuw dorp bouwen,
Tabati, en bouwde men een karawari-huis met een dansvloer.
Nadat Mách zich daar gevestigd had, beval hij Chababuk terug te gaan, 's
nachts, naar Dòhòr's dorp Iria om er op bovennatuurlijke wijze zijn tegenstander
te doden. Chababuk klopte toen onder Dòhòr's woning op de huispalen met
een knots of tubetubitj van suan-hout. Dòhòr's mensen waren de volgende
dag als dronken, versuft, door deze handelwijze; velen kwamen om en anderen
verspreidden zich naar alle richtingen, zoals nu nog daaruit blijkt dat de
mensen in Ifár, Jobe, Jabuai, Dojo, Abár, Dondai, Sosiri, Jakonde, Sisando,
Wanimo, Indjeros, enz. nog familie van de Tabati-bewoners zijn en de Sentanïmeer-bewoners
nog heden acha. oudere broeder, worden genoemd. Mách
bemachtigde de kostbaarheden (trommen, e.d.) en bracht die naar Tabati.
Mách nu was gehuwd, wij zagen dit reeds, met twee zusters uit Skou Mabo,
dochters van de broer van het adathoofd Malo aldaar. De oudste, waarmee
Mách het eerst huwde, heette Changgoi; de tweede, jongere, zuster heette Njai.
Helaas kreeg de eerste vrouw de eerstvolgende jaren van haar huwelijk geen