Untitled - Stichting Papua Erfgoed

6
De werkwijze was aldus, dat ik in teder dorp begon met een huis-aan-huis
bezoek om de namen, leeftijden, sekse en eventuele verwantschapsrelaties der
bewoners te noteren. Nadien maakte ik van enkele grote „gezinnen" genealogieën
en aan de hand daarvan noteerde ik de verwantschapsterminologie. Verhalen
over de „oorsprong" der familie, vroegere woonplaatsen, enz. kwamen
dan meestal los; en zo kwam men weer op grond- en/of visserij-kwesties, geboorte-,
huwelijks- en begrafenisgebruiken, het voormalige tempelwezen, de
kostbaarheden, enz. Een goed contactmiddel — behalve materiële zoals tabak
en koffie — bleek overal te zijn het boek van wijlen Dr. Van der Sande, waarin
de tocht van hem e.a. naar deze streken wordt beschreven. Speciaal de foto's,
daterend van 1903, werden nauwkeurig bekeken om familieleden, etc. te ontdekken,
terwijl vele jongeren nu eerst de vroegere tempels ca. zagen, zij het op
een foto.
In de volgende hoofdstukken zijn dus vooral gegevens verwerkt, verzameld in
de Humboldt- en Jotefa-baai-dorpen en te Nachaiba. Reeds thans zij er op
gewezen dat de schrijfwijze van de dorpsnamen afwijkt van de gebruikelijke,
meer aangepast is aan de werkelijke — door de inwoners gebezigde — naam.
Zo staat Tabati voor het incorrecte Tobati of Tobadi, Indjeros voor Enggros,
Indjerau voor Enggrauw, Kaju Indjau voor Kaju Pulau of Oensau (nog
andere, ook juiste, benamingen zijn: Chrèngchrèng, Pisiusaiba), Kaju Batu voor
Imbi, Jembi (juist is ook: Tj t charbu), Nachaiba voor Ormu-ketjil, Teis rau/
Teigas rau voor Ormu-besar of Wan. Ter verduidelijking van de inhoud zijn
bijlagen toegevoegd, namelijk een aantal mythen en verhalen, een woordenlijst
en plattegrondjes van de dorpen. In inheemse woorden is onze „oe"-klank door
een ,,u" weergegeven, terwijl de accent-grave en de accent-aigu de verschillen
tussen de vocalen van enerzijds pad, pet, pit, pot en anderzijds paadje, peet,
piet, poot, aanduiden. De kleurloze vocaal wordt aangegeven met .
Dat de resultaten van een onderzoek dat, over enige jaren verspreid, tussen
het normale kantoorwerk door verricht moest worden en in totaal slechts een
achttal weken geduurd heeft, niet anders dan hoogst fragmentarisch kunnen
zijn, spreekt vanzelf. Niettemin was het verkregen materiaal van voldoende
belang om deze dissertatie te rechtvaardigen. Moge zij van enig nut zijn voor
een ieder die te maken krijgt met de bevolking van dit gebied, die — meer dan
elders op Nederlands Nieuw Guinea — in zulk een moeilijke en plotselinge
overgangsfase is geplaatst. En moge ook de culturele anthropologie profijt hebben
van de hier openbaar gemaakte gegevens, te meer daar aangaande Nieuw
Guinea's autochthonen wetenschappelijk nog zo weinig bekend is. Indien de
1
praktijk ) R. H. en Lowie: de theorie „The history beide baat of ethnological kunnen vinden theory". bij New de Vork. inhoud 1938; van p. dit 290.
proefschrift,
zal de auteur zich beloond achten voor zijn werk, waarbij hem als gids
diende het woord van Lowie 1):
Whatever preferences the individual worker may gratify, our science
(i.e. the ethnology or culture history) as a whole can neglect no
aspect of social life as intrinsically inferior to the rest. Specifically,
material objects must be studied as embodiments of their makers'
craftsmanship, attitudes scientifically what is obscure and valid personality aesthetic must only be if must verifiable taste made also or clear, be by spiritual investigated subsequent and results aspirations. investigators. as can social be Subjective symbols; reckoned