Untitled - Stichting Papua Erfgoed

207
messen, koperen bouten uit scharnieren, spieën uit werpankers, enz. De bevolking
rookte graag aangeboden sigaren, maar suiker en andere eetbare waar of
dranken weigerde zij.
Wij lezen dat in 1875 de „Challenger" zeer kort in de baai verbleef, afgeschrikt
door de woestheid der bewoners. Het verslag van de commissie uit dat
jaar uit zich ook niet prijzend over de bevolking. 1 ) Woorden als „oorverdoovend
geschreeuw of gekrijsch", „vervaarlijk rumoer" enz. komen regelmatig
terug. „Onderling voeren zij voortdurend heftige woordentwisten, die dikwijls
tot dadelijkheden overgaan, door het werpen van een spies of het afschieten
van een pijl. Die verwikkelingen ontstaan meestal, omdat de een den ander
bij den ruilhandel een voordeel wil ontrooven." — „In al hunne handelingen
zijn deze Papoes uiterst ruw en driest. Nadat tegen het vallen van den avond
met veel moeite aan de opvarenden der sampangs beduid was, dat zij huiswaarts
moesten keeren, en zij dien wenk, hoewel ze er niet veel lust in schenen te
hebben, hadden opgevolgd, was het schip om één uur des nachts weer omringd
door een aantal prauwen, waarvan het volk een vreeselijk rumoer maakte en
deerlijk onze nachtrust verstoorde. Het was echter niet geraden, hen weg te
jagen of vreesachtig te maken, waardoor zeer zeker het vertrouwen, dat zij nu
in ons stelden, geschokt zou zijn. Nog voor het aanbreken van den morgenstond
waren er meer dan 80 sampangs bij de Soerabaja, terwijl er op een paar honderd
meters van het schip twee prauwen lagen met zeven vrouwen, die, naar
het scheen, niet dichter bij mochten of durfden komen. Door gebaren trachtte
men ons uit te noodigen, aan den wal te gaan en een bezoek aan hunne kampongs
te brengen. Toen hun beduid werd, dat wij den volgenden morgen aan
hun verlangen zouden voldoen, hieven zij een woest en vervaarlijk gezang of
geschreeuw aan, om hunne tevredenheid te kennen te geven." De volgende
dag ging men inderdaad te Tabati aan wal. „De ontvangst was daar goed, maar
ruw; voortdurend werden wij door de Papoes gesleurd en getrokken onder een
oorverdoovend geschreeuw, en meermalen gebeurde het, dat zij onderling in
twist geraakten." De mede-reiziger Beccari klaagt hier ook over en deelt nog
mee dat men de gezichten van de Europeanen zwart wilde maken, hen schelpen
halssnoeren en ringen aandeed en zelfs het oor van de commandant
met een benen naald doorboren wilde om er een sieraad in te hangen.
„Tijdens ons verblijf te Tobadi verkrijgen wij de duidelijkste bewijzen dat de
bewoners het zakkerollen goed verstaan. Over het algemeen zijn zij onbeschrijfelijk
woest, ruw, onbeschaafd, diefachtig, rumoerig en volstrekt niet te
vertrouwen; daarenboven zeer jaloersch en hebzuchtig, daar zij hunne
hartstochten nimmer hebben leeren beteugelen." — Te Kaju Indjau scheen de
bevolking iets rustiger. „De ontvangst in dit dorp was goed; men trok en
sleurde er minder dan in Tobadi, maar het gebedel om kralen en messen door
vrouwen en mannen was even erg, terwijl het opdringen en zakkerollen ook
hier met den meesten ijver plaats had." Ook stal men er even goed als elders,
o.a. barringijzers van een sloep.
De Engelse reiziger William Powell noemt in 1879 de mensen „treacherous
and noisy". Ook in 1883 en in later jaren is er sprake van dat de bevolking
der baaien woester en ruwer is dan elders.
Vooral Tabati scheen toen uit te blinken in de hiervoor opgesomde onaangenaamheden,
een indruk die bevestigd wordt door de verhalen welke men in
1) 52; p. 269, 271, 272, 273, 275.