Untitled - Stichting Papua Erfgoed

263
gende dag gingen zij per prauw naar het oosten, voorbij Oinake, tot Méantru
waar zij aan wal gingen en overnachtten. Vervolgens voeren zij naar Aro
(Warimo), waar zij o.a. Aina (= Inai ?) Meraudje ontmoetten; ook daar
bleven zij eten en slapen. De volgende dag werden de beide eilandjes — die
ook Chrèngchrèng en M turau genoemd worden — bij Wanimo bereikt. Daar
de zusters zagen dat de zon nog veel verder oostelijk opging bleven zij daar
maar. Zij wasten hun haren met een mengsel van olie en rode aarde dat zij in
een schelp rora, bewaarden; na gebruik plakten zij de schelp hoog aan de
rots vast. Hun roodgeworden handen wasten zij toen af in het water; daar vindt
men nu nog rode grond. De vrouwen veranderden daarna in twee rotsblokken,
Náchácháròti (= de twee zusters) genaamd; de jongste Lermoin, was goedig
van aard, de andere, Jamoin, was slecht. Zij zouden het geweest zijn die achtereenvolgens
allerlei ellende veroorzaakten, zoals het doen ontstaan van het Sentani-meer,
het vernielen van Charo Sanji's visvijver en het doen ontstaan van
de Jotefa-baai, het vernielen van het rif vóór Skou (waardoor de zee namelijk
vroeger niet op het strand kon slaan), het verjagen van de slang/mens Wei met
de kostbare kralen.
Na deze tocht is het gewoonte geworden dat vrouwen van west naar oost
worden uitgehuwelijkt; het omgekeerde mag niet. Ook kan men op de klapperdop
nog Sibi's gezicht zien, al noemt men die kant ook wel eens de „vrouwelijke"
kant van de klapper en de andere zijde de „mannelijke".
(Verhaald door Leonard Sibi).
16. Het verhaal van Chai (Kaju Indjau).
Lang geleden leefde er te Tjongwei, nabij Skou, een zekere Wei of Tangi,
die overdag leefde in de gedaante van een slang doch 's nachts een mens werd.
Hij was afgedaald van de hemel met zaad van klapper-, pinang- en „kralen"boom.
Ten aanzien van het laatste had de hemelheer gezegd: „plant die op een
plek zodanig dat de vogels er niet bij kunnen want anders zullen ze de vruchten
overal verspreiden." Daarom plantte Wei de zaden van de kralen-boom in
een grot en sloot deze met een mat af.
Nu geschiedde het dat twee vrouwen, Nau en Tau alias Jamoin en Lermoin,
afkomstig van Sentani, na het vernielen van de visvijver van Charo Sanji ter
plaatse kwamen, nadat zij eerst op de berg Tangwato pinang en kalk gegeten
hadden. Zij zagen nu de „ganemu"-boom, waarop Wei was afgedaald uit de
hemel, en klommen er in om de vruchten te eten. De oudste ging bovenin zitten
en de jongste beneden in de boom. Daar kwam echter Wei, als slang, aan.
Verschrikt vertelde de jongste aan haar zuster dat er onder de boom een slang
was. Wat moesten zij doen om hem weg te krijgen ? De jongste vroeg achtereenvolgens:
„Ben je mijn grootvader, vader, oom, broeder, man?" Pas bij de laatste
vraag ging de slang opzij zodat Nau en Tau naar beneden konden klimmen.
Nadat zij op de grond waren gekomen ging de slang, gevolgd door de beide
vrouwen, naar zijn huis, waar hij woonde met zijn moeder. De jongste vrouw
begreep wel dat de slang geen slang maar een mens moest zijn. Zij gaf de slang
eten op een schoon bord en een schoon plekje om te liggen, terwijl de oudste
zich daar niet om bekommerde, waardoor de slang ontevreden over haar was.
Eens op een dag ging Wei uit vissen op zee terwijl hij zijn slangenhuid
achterliet. De oudste zuster vond deze en verstopte de huid. Na terugkomst zocht
Wei tevergeefs naar zijn huid en was nu gedwongen als mens weer thuis te
komen. Toen Wei een ander maal weer op de visvangst was betrad de oudste