Untitled - Stichting Papua Erfgoed
Untitled - Stichting Papua Erfgoed
Untitled - Stichting Papua Erfgoed
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Januari<br />
Februari<br />
Maart<br />
April<br />
Mei<br />
Juni<br />
Juli<br />
Augustus<br />
September<br />
October<br />
November<br />
December<br />
Humboldt-baais<br />
Tjara; Petjèhè-nji-mòrirè<br />
== 2e vliegende vis-maand<br />
Tjara; Fane-sedjarè-metèrè<br />
= 1e witvisjes-maand<br />
Tjara; Fane-sedjarè-mòrirè<br />
= 2e witvisjes-maand<br />
Tjara; Taba-nji = taba-vis-maand<br />
Tjara: Budjuru-nji<br />
= semandar-visjes-maand<br />
Tjarama; Chusedjarè-rausedjárè<br />
= kalme zee-maand<br />
Tjarama; Budjuru-nji<br />
= semandar-vis-maand<br />
Tjarama; Natèwchasitji-nji<br />
= jonge loar-visjes-maand<br />
Tjarama; Natèwtefuchu-nji<br />
= volwassen loar-visjes-maand<br />
Tjarama; Oi-nji = haai-maand<br />
Tjarama; Na-nji<br />
= waterworm-maand<br />
Tjara; Petjèhè-nji-metèrè<br />
= 1e vliegende vis-maand<br />
Numfoors<br />
Èrwuri<br />
Mandi<br />
Kawèmpi<br />
Sarmuri = schildpadeieren,<br />
zevengesternte.<br />
Mansnèwasi = ingewanden?<br />
Jawi (= Jabi? = Zuiderkruis)<br />
Akòri<br />
Kòkòri<br />
Mabamja<br />
Webamja (webam = voetzool)<br />
Wepursi = knie<br />
Purari = staart<br />
163<br />
Diversen. Tot besluit van dit hoofdstuk volgen nog enige losse opmerkingen.<br />
— Ter verwelkoming bood men Nederlandse bezoekers — aldus Van<br />
der Sande 1 ) — drinkwater aan in een schaal of blad. In 1858 wilde de bevolking<br />
zelve geen spijs of drank aannemen, zelfs niet als men er zelf eerst iets van<br />
genomen had. 2 ) Het overkwam Bink 3 ) dat men hem over de borst streek,<br />
daarbij „vriend, vriend'' zeggende, en vervolgens dat alles bij zichzelf herhaalde.<br />
— Na het vangen van de eerste vis in het nieuwe seizoen werd deze door<br />
Sanji c.s. feestelijk naar de tempel van Tabati gebracht, d.w.z. bij het daarheen<br />
pagaaien werd het water naast de prauwzijden omhoog geworpen; dit heette<br />
„hoisjè". Hetzelfde geschiedde bij het brengen van gefokte varkens naar Tabati's<br />
tempel, zoals enkele reizigers melden. — Is het doorboren van het neusseptum<br />
bij de mannen vroeger algemeen gewoonte geweest? Was het misschien<br />
een karawari-huis-plechtigheid ? Een aantal oudere mannen ziet men heden nog<br />
met doorboorde septa rondlopen en ook op oude foto's is ter plaatse van het<br />
neustussenschot versiering aangebracht. Van der Goes spreekt van neuzen,<br />
„doorstoken met eenen grooten langwerpig ronden steen " Betreft het mogelijk<br />
Skou-mensen ? — Van belang is misschien ook de opmerking in Van<br />
der Crab's reisverslag van 1871, namelijk dat de baai-bewoners geen vrees toonden<br />
voor nat-regenen; „zij bleven in hunne prauwen stil langs de schepen<br />
liggen en gaven bij eiken donderslag een lichten schreeuw". Had dat iets met<br />
Tab te maken ? 4 )<br />
1 ) 59; p. 14 en 23; p. 92.<br />
2 ) 26; p. 89.<br />
3 ) 10; p. 159.<br />
4 ) 52; p. 118.
Change language