kısım 1 temel kalp yetersizliÄi - Rasim Enar
kısım 1 temel kalp yetersizliÄi - Rasim Enar
kısım 1 temel kalp yetersizliÄi - Rasim Enar
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Kalp Yetersizliğinde Ekokardiyografi 273<br />
“Tei indeks”: [izovolumik kontraksiyon zamanı<br />
(İVKZ) + izovolumik relaksasyon zamanı (İVRZ)] /<br />
ejeksiyon zamanı (EZ); formülü ile hesaplanır.<br />
Aslında, teorik olarak her iki yol ile hesaplanan indeksler<br />
aynıdır ve global ventrikül fonksiyonunu yansıtır.<br />
Ancak, bu iki yöntemi bire bir karşılaştıran çalışmalarda,<br />
DDE ile hesaplanan “Tei indeks”in, PW Doppler<br />
ile ölçülen “Tei indeks”e oranla daha güvenilir olduğunu<br />
ortaya koymuştur. 61, 62 “Pulsed “ dalgalı Doppler<br />
yöntemi doğrudan akım bağımlı bir yöntem olduğu<br />
için, ön yükteki değişimlerden daha çok etkilenmesi<br />
beklenir. Doku Doppler yöntemi ile ölçülen “Tei indeks”<br />
ise, miyokardiyal hızlar üzerinden hesaplandığı için<br />
daha güvenilirdir. Ayrıca DDE kaynaklı “Tei indeks”in<br />
girişimsel “Dp/dt” ve “tau” ölçümleriyle iyi korelasyon<br />
gösterdiği bildirilmiştir. 63<br />
D. “Strain” ve “strain rate” görüntüleme:<br />
Bölgesel <strong>kalp</strong> fonksiyonları yakın bir zamana kadar<br />
iki boyutlu ekokardiyografi ile görsel olarak değerlendirilmeye<br />
çalışılmıştır. Görsel değerlendirmenin, büyük<br />
oranda uygulayıcının bilgi ve deneyimine bağlı oluşu,<br />
hem uygulayıcının kendi içerisindeki değerlendirmesinde<br />
hem de uygulayıcılar arasındaki değerlendirmelerde<br />
farka neden olabilmektedir. Bu nedenle, bölgesel<br />
<strong>kalp</strong> fonksiyonlarının araştırılmasında sayısal değerler<br />
verebilen objektif değişkenlere ihtiyaç duyulmuştur.<br />
Son yıllarda geliştirilen “strain” ve “strain rate” (SR) görüntüleme<br />
teknikleri, bölgesel miyokard fonksiyonlarını<br />
niceliksel olarak analiz edebilme imkanı verebilen, bu<br />
nedenle de daha somut ve gerçekçi bir değerlendirme<br />
yapabileceği düşünülen yeni bir ekokardiyografi yöntemi<br />
olarak karşımıza çıkmaktadır.<br />
64, 65<br />
“Strain”, fizik terimi olarak, elastik bir cisme uygulanan<br />
bir yük sonucunda cismin orijinal boyutuna göre<br />
meydana gelen, göreceli deformasyon miktarı olarak<br />
ifade edilir. Diğer bir deyişle, “strain” orijinal ölçümdeki<br />
fraksiyonel değişimdir. “Strain rate” ise lokal deformasyonun<br />
oranı veya birim zamanda ki “strain” olarak<br />
ifade edilir 66 (Şekil 13). Teknik olarak doku Doppler ve<br />
iki boyutlu “strain” ve SR görüntüleme yöntemi mevcuttur.<br />
• Doku Doppler “strain” ve “strain rate” görüntüleme:<br />
Doku Doppler ekokardiyografi, <strong>kalp</strong> fonksiyonlarının<br />
niceliksel değerlendirilmesinde hassas ve güvenilir<br />
sonuçlar verebilen bir yöntemdir. Doku Doppler ile belirlenen<br />
miyokarda ait hız değişkenlerinin, <strong>kalp</strong> hastalıklarının<br />
tanısında ve uzun dönem prognozunun tayininde<br />
oldukça yararlı oldukları bildirilmiştir. 67, 68 Doku<br />
Doppler “strain” görüntüleme, “strain” görüntüleme<br />
yöntemleri içerisinde ilk geliştirilen tekniktir. Doku<br />
Doppler kaynaklı “strain” görüntüleme; tek boyutlu<br />
DDE’yi <strong>temel</strong> aldığı için, yine sadece kısa aks görüntülerde<br />
anteriyor septum ve arka duvar, uzun aks görüntülerde<br />
ise bazal ve orta segmentlerin değerlendirilmesi<br />
ŞEKİL 13. “Strain” ve “strain rate” formülleri: Lo: cismin orijinal<br />
boyutu, L: cismin deforme olduktan sonraki boyutu, ΔL:<br />
cismin boyutundaki değişim, S: “strain”, ΔT: birim zamandaki<br />
değişim.<br />
mümkündür. Doppler tekniğine dayalı “strain” ölçümleri<br />
açıya bağımlıdır 69, 70 (Şekil 14).<br />
• İki boyutlu “strain” görüntüleme:<br />
a. “ Speckle Tracking“ ( noktasal takip) görüntüleme:<br />
Doppler <strong>temel</strong>li “strain” görüntüleme ile ilgili bu sorunları<br />
aşabilmek amacıyla, iki boyutlu, açıdan bağımsız<br />
“strain” görüntüleme yöntemleri geliştirilmiştir. İki<br />
boyutlu “strain” görüntüleme ile gri skala görüntülemede,<br />
<strong>kalp</strong> kasının her bir bölgesinde diğerinden farklı,<br />
rastgele dizilmiş doğal akustik işaretler olan noktasal<br />
parlaklıkların yani “speckle“ların hareketi analiz edilmektedir.<br />
71 Bu doğal işaretler istatiksel olarak miyokard<br />
boyunca eşit olarak dağılım göstermekte ve bu parlaklıkların<br />
rastgele dizilişi aynı zamanda her bir miyokard<br />
bölgesi için parmak izi gibi özellik sağlamaktadır 72 (Şekil<br />
15).<br />
Böylece bu işaretlerin ventrikül kontraksiyonu sırasında<br />
meydana gelen hareketleri özel bir bilgisayar<br />
programı tarafından belirlenebilir. Bu yöntem ile elde<br />
edilen “strain” görüntüleme, iki boyutlu “strain” veya<br />
“speckle tracking” ekokardiyografi olarak adlandırılmaktadır.<br />
İki boyutlu “strain” görüntülemede, noktasal parlaklıkların<br />
farklı framelerde yer değişim miktarının belirlenmesi<br />
miyokard fonksiyonunu gösterir. Bilgisayar<br />
yazılımı, bu noktaların geometrik durumunu her çerçevede<br />
izleyerek; tanımlanmış miyokard segmenti için yer<br />
değiştirme- hız eğrilerinden, “strain” ve SR değerlerini<br />
hesaplar 73 (Şekil 16).<br />
İki boyutlu “strain” yöntemlerinin, Doppler “strain”<br />
görüntülemeye göre en büyük üstünlüğü, iki boyutta<br />
duvar hareket yönü boyunca doku takip edilmesi ve açı<br />
bağımlılığı olmaksızın gerçek segmenter “strain” ve SR<br />
hesaplayabilmesidir. Doppler “strain” de ise tek boyutlu<br />
bir analiz imkanı ile birlikte ultrason dalgasına tam<br />
paralel düşen “strain” eğrilerini açı problemi nedeniyle<br />
elde etmek güçtür. Bu nedenle, iki boyutlu “strain” tek-
Change language