УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

119
govor, vmetnati se delovi od narodnata poezija i aluzii na biblijata,
{to pridonesuva kon poavtenti~en kolorit na dadenoto vreme.
Poa|aj}i od ovie prethodni kni`evni soznanija, neophodni za
procesot na preveduvaweto, preveduva~ot e ispraven pred nekolku
zada~i. Najnapred, najsoodvetno da gi transkribira na makedonski jazik
site imiwa na likovite vo dramata koi, bidej}i dramskoto dejstvo se
slu~uva vo rancija, soglasno so germanskiot pravopis, se napi{ani
na francuski jazik. Vtoro, da gi transkribira na makedonski, no da gi
ostavi vo original, odnosno neprevedeni, francuskite zborovi {to
imaat kulturolo{ka sodr`ina vo duhot na dadenoto vreme od tipot na:
deputati, grizeti, sankiloti, giljotina itn. Nasproti niv, da gi
prevede istoriskite termini {to se tipi~ni za rancuskata bur`oaska
revolucija, kako: Nacionalen konvent, Odbor za javna blagosostojba,
Revolucioneren tribunal, itn. Na toj na~in se zadr`uva
osnovniot ton na dramata, se prenesuva sevkupnata atmosfera na
dramskoto dejstvo. Vakviot preveduva~ki stav soodvetstvuva i so
intencijata na avtorot, koj u{te vo prvata re~enica od dramata mu
dozvoluva na Danton, pokraj germanski, da upotrebuva i francuski
zborovi: „Pogledni kako ubavana gospo|a gi me{a kartite! Vistina si
ja znae rabotata; velat deka na sopstveniot ma` mu go nudi svoeto couer
(srce), a na drugite lu|e carreau (karoto). Vie bi mo`ele da go naterate
~oveka da se zaqubi i vo lagata“.
Vo ovaa funkcija se i niza drugi francuski ili latinski zborovi,
kako na primer: adieu (adje), laterne (laterna) itn.
Nasproti francuskite i stranskite zborovi, koi vo svojot govor
gi upotrebuvaat intelektualnite likovi, pretstavnicite na poniskite
op{testveni sloevi, lu|eto od narodot, se slu`at so hesenski dijalekt
{to sozdava drug vid te{kotija pri preveduvaweto. Kako primer za ova
bi gi navela dvata dela od pesnata {to ja pee xelatot vo ~etvrtiot ~in
od dramata:
ERSTER HENKER: (steht auf der Guillotine und singt):
Und wann ich hame geh,
Scheint der Mond so scheh...
PRVIOT XELAT: (stoi na giljotinata i pee):
I koga si odam doma,
Mese~inata sveti tolku uba ...
ERSTER HENKER: Gleich! Gleich! – Singt:
Scheint in meines Ellervaters enster –
Kerl, wo bleibst so lang bei de Menscher?
PRVIOT XELAT: Vedna{, vedna{! (Pee):
Sveti vo prozorecot na pradedo mi -
Mom~e, zo{to ostana tolku dolgo kaj kurvite?