УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

197
rezultatite od dosega{nata rabota se prilog kon definiraweto na
specifi~nostite na leksi~kiot sistem na makedonskata crkovnoslovenska
pismenost vo korpusot na srednovekovnata slovenska
pismenost, na soodnosot so crkovnoslovenskiot jazik od drugite
redakcii, vlijanieto na gr~kiot jazik na predlo{kite itn. Se ovozmo`uva
i celosen uvid vo sinonimijata i vo semanti~kata struktura
na leksi~kite edinici.
Leksi~kite varijanti mo`e da se dol`at na povrzanosta na
oddelni tekstovi so razli~ni rakopisni tradicii; na individualni
podnovuvawa karakteristi~ni za eden tekst pottiknati od sostojbite
vo jazikot na prepi{uva~ot, na dijalektnata situacija, ili da se izraz
na potrebata od zbogatuvawe na izraznite mo`nosti na jazikot i
potrebite od stilska diferencijacija, isto taka kako odraz na
evolucijata na tekstot i sl.
Variraweto pri upotrebata na oddelni zboroobrazuva~ki
formanti e karakteristi~no i za staroslovenskite rakopisi i
pretstavuva rezultat na prisposobuvaweto na leksikata kon zboroobrazuva~kite
modeli voobi~aeni vo opredelena sredina. Taka na pr.
upotrebata na sufiksite -ie, -6stvie se objasnuva so vlijanieto na
moravskata sredina nasproti sufiksot -6stvo karakteristi~en za
ju`noslovenskiot jazi~en areal (Jagiæ, 1918 :281).
So dokumentiraweto na istokorenski zboroobrazuva~ki varijanti
vo rakopisot, se sogleduvaat oddelni razliki vo odnos na
upotrebata na zboroobrazuva~kite sredstva i toa upotreba na razli~ni
istozna~ni afiksi (prefiksi i sufiksi): pr. ne- i bez- 9 ; 6stvie,
-6stvo 10 ili pak prisustvo na prefiksi ili sufiksi nasproti nesufiksni
obrazuvawa.
Odnosot na pi{uva~ot kon upotrebata na grcizmite i nivnite
slovenski ekvivalenti go prezentira vlijanieto na gr~kiot model vrz
semanti~kata struktura na zborovite i uka`uva na razli~nata kulturna
sredina vo koja e sozdaden prevodot (LÝvov, 1966 :77). Leksikata
na makedonskite crkovnoslovenski rakopisi poka`uva specifi~ni
oscilacii vo odnos na pretpo~itaweto na gr~kiot zbor od predlo{kata
pred kalka ili sloboden prevod. Se potvrduva paralelna
upotreba na gr~kite zaemki i na soodvetnite slovenski formi: Pr.
ima paralelna upotreba na aer7 gr~. aÁr - v7zdouh7, geena gr~. gšenna geena
ogn6n5 - rod6stvo ro'd6stvo ogn6no?ezero ogn6no, idol7 gr~. e‡dwlon, e„dwle‹on
- koumir7 - tr5bi]e, kuvot6 gr~. kibwtÒj - kov7=eg7, aromat7 gr~. ¥rwma -
9
bezve=er6n6 - neve=er6n6, bezv5r6n7 - nev5r6n7, bezv5r6stvie - nev5r6stvie, bezim5nie - neim5nie,
beslav6n7 - neslav6n7, besporo=6n7 - neporo=6n7, besplod6n7 - neplod6n7, bespriklad6n7 -
nepriklad6n7.
10
blagov5rie - blagov5r6stvo - blagov5r6stvie; blagoslovenie - blagoslov6stvie - blagoslov6stvo.