УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

149
Vo Predgovorot kon Re~nikot se ka`uva deka "toj ne si postavuva
strogo normativna cel, iako i vo toj pogled }e izigra nesomnena
uloga#. No, so samoto stilisti~ko opredeluvawe na edinicite i so
upatuvaweto od edna na druga, koga stanuva zbor za sinonimi, toa se
postiga avtomatski.
Re~nikot izleze vo tri toma: prviot vo avgust 1961 so 29.359
zaglavni edinici obraboteni na 510 stranici, vtoriot vo juli 1965 so
17.799 edinici na 595 stranici i tretiot vo avgust 1966 so 17.364
edinici na 606 stranici. Spored toa, vo Re~nikot se obraboteni
vkupno 64.522 edinici na vkupno 1.711 stranici. Na ovie stranici be{e
smesten trudot od po okolu 2.200 stranici otpe~ateni na novinarski
prored na sekoj od obrabotuva~ite oddelno.
Pe~ateweto na Re~nikot go izvr{i Univerzitetskata pe~atnica,
a podvrzuvaweto Grafi~kiot zavod "Goce Del~ev#: prviot tom –
vo avgust 1961, vtoriot – vo juli 1965 i tretiot – vo avgust 1966.
Spored toa, mesec avgust e zna~aen den za makedonskata leksikografija.
Deneska ja odbele`uvame 45-godi{ninata od izleguvaweto na
prviot tom i 40-godi{ninata od pojavata na tretiot, zavr{niot tom.
Vlo`eniot ogromen trud od obrabotuva~ite i redaktorot ja obvrzuva
na{ata nauka da se navra}a i vo idnina da go odbele`uva soodvetno
ovoj nastan.
Nesrazmerot vo obrabotkata e vidliv i so golo oko. Nasprema
obrabotenite 29.359 zaglavni edinici vo prviot tom, vo vtoriot i
tretiot tom se obraboteni samo okolu 5.000 edinici pove}e. Samite
sorabotnici bea svesni deka vo Re~nikot ne se vneseni i oddelni
pofrekventni zborovi. Zatoa i napravija Dopolnenie na desetina
stranici (s. 597-606 vo tretiot tom) so obrabotka na pove}e desetici
zborovi od site po~etni bukvi. Pri sovremenata kompjuterskata
obrabotka na materijalot od ovoj Re~nik za potrebite na seriozniot
Makedonsko-angliski re~nik, {to go rabote{e istiot tim zaedno so
ugledniot Rexinald de Brej, se poka`a deka vo objasnenijata kon
edinicite se upotrebeni i zborovi {to inaku ne se registrirani kako
zaglavni.
Re~nikot izleze vo tira` od 10.000 primeroci, koli~estvo
te{ko sfatlivo za dene{ni uslovi. (Za sporedba, Tolkovniot re~nik
na makedonskiot jazik, {to vo momentov se obrabotuva vo IMJ,
poprecizno negovite prvi dva toma izlegoa vo tira` od po samo 1.000
primeroci). [to ka`uva tira`ot na Tritomnikot? Toj go odrazuva
ednodu{noto sfa}awe vo svoeto vreme deka e toj kniga {to treba da
se najde ne samo vo sekoja biblioteka vo zemjata tuku i vo domovite na
poqubopitnite intelektualci, vo nivnite li~ni biblioteki. Se
sfa}a{e toj i kako svoeviden u~ebnik, koj treba da ima mesto na
rabotnata masa na onie {to se zanimavaat so pi{an makedonski zbor,