УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

223
îñíîâàòà, çáîðîò ìîæå è òðåáà äà ñå ïîäåëè ’ðƒ-îñàí è äàëè ìîæíîñòà „âî
ðåäîò äà îñòàíå è ñàìî åäíà ñàìîãëàñêà“ (ibid.) ñå îäíåñóâà è íà ñàìîãëàñíîòî
ð, êàêî âî ’ð-êà, ’ð-êà÷? À âî äåíåøíî âðåìå ñòàíóâààò àêòóåëíè
è ïðàøàœàòà: Êàêî è êàäå òðåáà äà ñå ïîäåëè åëåêòðîíñêàòà àäðåñà (íà
ïð. ukim@ukim.edu.mk), ïðåä èëè ïî @, ïðåä èëè ïî òî÷êà? Êàêî è êàäå
òðåáà äà ñå ïîäåëè web-àäðåñà (è âîîïøòî, ñåêàêîâ URL) è êàêî, àêî âî
íåà ñå ñðåòíóâà öðòè÷êà èëè íåêî¼ äðóã çíàê (íà ïð. http://www.-
rosen-roses.info/~r/)? 26
Ïðè äåëåœåòî íà çáîðîò çà øòî ñè òðåáà äà ñå âîäè ñìåòêà è ïî êî¼
ðåäîñëåä? Êîëêó òðåáà äà ñå çåìå âî îá¾èð åòèìîëîãè¼àòà
(ôètî-ãåî-ãðàôè¼à)? Êîëêó èçãîâîðîò (îðtóãðàô-ñêè, íî îðtîãðáôè-¼à,
íå îðtîãðá-ôè¼à)? Êàäå å ïðåïîðà÷ëèâî äà ñå äåëàò çáîðîâèòå (íà ïð., ïî
ïðåôèêñ: àítè-áàêtåðèñêî, à íå àí-tèáàêtåðèñêî, èëè ïðåä ñóôèêñ:
õåðî-èçàì, íî äàëè è äåñpît-èçàì)? Äàëè òðåáà äà ñå ñîñòàâè ïîñåáåí
ðå÷íèê ñî èçãîòâåíà ñèëàáèôèêàöè¼à è äåëåœà íà çáîðîò èëè èñòîòî äà ñå
íàïðàâè âî ðàìêèòå íà ñòàíäàðäíèîò ìàêåäîíñêè ðå÷íèê? Êîè çáîðîâè íå
áè ñìååëå äà ñå äåëàò? èòí.
Ìíîãó âàêâè ïðàøàœà ÷åêààò îäãîâîðè. Íî, ïîíåêîãàø å è òåøêî
äà ñå äàäàò, áèäå¼ è, ñàì ïî ñåáå, íå ïîñòîè åãçàêòåí íà÷èí çà äåëåœå íà
çáîðîâèòå. Ïîâå å áè ðåêëå äåêà ïîñòî¼àò ïðèôàòëèâè íà÷èíè, êîè çàâèñàò
îä âèäîò è öåëòà íà íàïèøàíîòî. Áåçäðóãî, íàó÷íèòå òðóäîâè áàðààò
ïîãîëåìî âíèìàíèå ïðè äåëåœåòî íà çáîðîâèòå, îäîøòî, íà ïð., íåôîðìàëíèòå
òåêñòîâè. Âî ñåêî¼ ñëó÷à¼, ìíîãó å âàæíà êîíçèñòåíòíîñòà.
Ìîæåáè òðåáà äà ïîñòî¼àò íåêîëêó ñèñòåìè çà äåëåœå íà çáîðîâèòå (îä
êîè åäåí áè áèë ïðèìåíëèâ çà íîâèíàðñòâîòî, äðóã çà ëåêñèêîãðàôè¼àòà,
òðåò çà àêàäåìñêèòå èëè óìåòíè÷êî-ëèòåðàòóðíèòå òåêñòîâè), íî ñåêî¼
ñèñòåì ìîðà äà áèäå êîíçèñòåíòåí, çà äà ñå èçáåãíàò ìîæíèòå êîíôóçèè.
Õèôåíàöè¼àòà íå å íèòó àíàðõè¼à, íèòó íàäëåæíîñò íà ïðåòåðàíî ïåäàíòíèòå
ëóƒå è ó÷èòåëèòå. Êîãà ñå êîðèñòè ðàçóìíî, òàà ¼à ïðàâè ñòðàíèöàòà
ìíîãó ïîïðè¼àòíà çà îêîòî. Äîêîëêó ÷èòàòåëèòå ñå îáâðçàíè íåøòî äà
ïðî÷èòààò (êàêî óïàòñòâàòà çà óïîòðåáà), òîãàø õèôåíàöè¼àòà íåìà ãîëåìî
çíà÷åœå. Íî, êîãà àâòîðîò ñàêà äà ãè ïðèâëå÷å è çàäðæè ÷èòàòåëèòå, òîãàø
ìîðà äà ìó îáðíå äîëæíî âíèìàíèå íà îâà äåëåœå íà çáîðîâèòå íà êðà¼îò
îä ðåäîò, ïîäåäíàêâî êàêî è íà ñåêî¼ äðóã àñïåêò íà êíèæåâíîòî äåëî.
26
Ñî ïî¼àâàòà íà ìàêåäîíñêèòå âåðçèè (êàêî ïàêåòîò íà Microsoft Office ñî ¼àçè÷íà ìåƒóâðñêà íà
ìàêåäîíñêè ¼àçèê) íà êîìï¼óòåðñêèòå àïëèêàöèè çà ðàáîòà ñî äîêóìåíòè è òåêñòîâè, âî êîè å
âãðàäåíà ôóíêöè¼àòà çà äåëåœå íà çáîðîâèòå, ðåøàâàœåòî íà âàêâèòå äèëåìè äîáèâà íîâà
äèìåíçè¼à. Çàáðçóâàœåòî íà ÷åêîðîò êîí îâèå îäãîâîðè íå å âå å êàïèòàë çà èäíèíàòà, òóêó ôà àœå
÷åêîð ñî ñåãàøíîñòà.