УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

Bone Veli~kovski
PREVEDUVAWETO NA POSLOVICITE
I POGOVORKITE OD STRANSKI
NA MAKEDONSKI JAZIK
Sekoj narod vo svoite mudri i figurativni izreki relativno
verno go izrazil svoeto ogromno iskustvo, pogled na svetot, prirodata,
trudot, op{testvoto, i ostavil neizbri{livi tragi od svoite obi~ai,
obredi, narav, o~ekuvawa i nade`i.
Ne sekoj izraz pretstavuva poslovica, tuku samo onoj {to se
sovpa|a so na~inot na `iveewe i e vo soglasnost so mislite na
mnozinstvoto. Takviot izraz mo`el da opstojuva iljadnici godini i
da se prenesuva od eden vek vo drug, kako i od eden jazik na drug i da
stane sopstvenost na odnosniot narod i negov odraz na stvarnosta vo
minatoto. Kako jasen izraz na prakti~nata filozofija, vo poslovicite
i pogovorkite se manifestira narodnata sposobnost za konkretno
sfa}awe na slo`enosta i dinamikata na `ivotot so {to tie i vo
sovremenite uslovi aktivno `iveat, presozdavaj}i se vo nova sodr`ina
inspirirana od novonastanatiot kontekst, pa poradi toa tie se s#
u{te vo aktivna upotreba od site sloevi na modernoto op{testvo,
po~nuvaj}i od obi~niot ~ovek pa s# do onie koi upravuvaat so mo}nite
mediumi na masovnata komunikacija.
Me|utoa, koga treba da prevedeme nekoja od poslovicite i
pogovorkite na makedonski jazik, toga{ }e se najdeme pred neo~ekuvani
te{kotii. Sekoj koj se soo~uva so proverbijalnite prou~uvawa
znae kolku e te{ko da se odbere soodvetniot primer za ilustracija na
daden poslovi~en kontekst, pri istovremeno sovladuvawe na jazi~nata
bariera, koja{to e posebno izrazena pri soo~uvaweto so ovie kratki
`anrovi. Takvata te{kotija e sekako golema koga treba da se dolovi
to~noto zna~ewe na nekoja poslovica ili pogovorka do ona na odnosniot
stranski jazik, pa duri i toga{ koga se raboti za srodni jazici,
osobeno poradi lingvisti~kite interferencii.
No, glavnata te{kotija pri preveduvaweto/prenesuvaweto na
poslovicite i pogovorkite na makedonski od stranski, na primer od