УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

194
Sporedba so leksikata obrabotena vo Re~nikot na staroslovenskiot
jazik koj gi vklu~uva izvorite {to ja reprezentiraat
kirilometodievskata tradicija zastapena vo prepisi od razli~no
vreme i poteklo, go dokumentira nadovrzuvaweto na ovaa tradicija,
osobeno vo bibliskite tekstovi.
Pogled vrz leksi~kite edinici koi se evidentirani samo kaj
Miklo{i~ ovozmo`uva uo~uvawe na prisutnost na nekoi ponovi
razvojni tendencii zaedni~ki za celata crkovnoslovenska pismenost
i prisutni i vo leksikata na makedonskite crkovnoslovenski tekstovi.
Edna tretina od objaveniot materijal so~inuvaat zborovite {to
ne se zastapeni vo sporeduvanite re~nici. Me|u niv, razbirlivo, se
nao|aat zborovi {to vo prethodnite re~nici ne figuriraat poradi
`anrovskiot opfat na nivnite izvori. Me|utoa, eden del od niv
pretstavuva podnovuvawa karakteristi~ni za makedonskata crkovnoslovenska
pismenost, koi vo objaveniot del naj~esto gi notirame vo
Krninskiot damaskin (bolest6, briga, bri=iti s3 i dr.).
12. Bukvite A i B obraboteni vo prviot tom od Re~nikot
sodr`at dosta specifi~na leksika koja ne ovozmo`uva sledewe na
strukturata na leksi~kiot sistem vo po{iroki razmeri. Imeno,
bukvata A sodr`i glavno neslovenska leksika, naj~esto zaemki od
gr~kiot, i golem broj li~ni imiwa. Prisutnost ne samo na stari tuku
i na novi grcizmi (alektor7 Jov Krat, al9l0omena Zag Šaf Hlud, argali Vtš,
9a0ristokli Orb, astronom7 Bit, alma Krn, argat7 Krn, armeno Krn i dr.)
potvrduva blizok kontakt so gr~kiot jazik i negovoto dobro poznavawe
vo makedonskite kulturni centri vo koi se odvivala prepi-
{uva~ka i preveduva~ka dejnost.
Za bukvata B e karakteristi~na prisutnost na brojni slo`enki,
osobeno so prvata komponenta blago- i bogo- kako i na izvedenki so
prefiksot bez-. Ovie zboroobrazuva~ki modeli se tipi~ni za kni`niot
sloj na leksikata. Nivnata naglasena prisutnost vo nebibliskite
tekstovi gi odrazuva novite tendencii vo razvojot na crkovnoslovenskiot
jazik i slobodnoto koristewe na ovie modeli pri zadovoluvawe
na potrebi od novi nominacii.
Noviot materijal {to Re~nikot na crkovnoslovenskiot jazik
od makedonska redakcija go prezentira ovozmo`uva zbogatuvawe na
soznanijata za leksi~kiot sostav na crkovnoslovenskiot jazik vgradeni
vo postojnite re~nici i potvrduva deka starite makedonski
tekstovi sodr`at golemo i nepoznato ili nedovolno poznato leksi~ko
bogatstvo.