nalgures - Asociación Cultural de Estudios Históricos de Galicia

A Lagoa de Doniños en Ferrol
e as lendas de cidades asolagadas
Juan J. Burgoa
As lendas tradicionais de Galicia
Toda Galicia se es agua e frescura
(Licenciado Molina. Siglo XVI)
Dentro do patrimonio cultural da humanidade, atópase a memoria do pobo, o chamado saber
popular que foi coñecido desde o século XIX como folclore e polos estudiosos da etnografía
de Galicia como patrimonio espiritual. Hoxe coñécese como patrimonio inmaterial ou
intanxible, estando normalmente vencellado dalgún xeito ao propio patrimonio material.
Fronte a certo coñecemento e saber normalizado, amplamente estendido no mundo oficial
–sexa a administración, a escola, a universidade ou os medios de comunicación–, aínda hoxe
existe unha cultura popular, normalmente de transmisión oral, que recolle un valioso conxunto
de crenzas, ritos, costumes, contos e lendas, que é urxente recoller antes da súa desaparición
da memoria da xente.
Partindo da base da difícil diferenciación do que é propiamente lendario daquelo que se
consideran como mitos, contos ou fábulas morais, a maioría das lendas teñen a súa orixe
tanto nas crenzas relixiosas como nos mitos pagáns dos inicios das razas e dos pobos primitivos.
Tanto Buda, Confucio e Mahoma, por poñer algúns exemplos de personaxes relixiosos,
como os dous mil anos da existencia do cristianismo xeraron miles de relatos e narracións
NALGURES • TOMO II • AÑO 2005 345