2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

103
beslecht na afloop van een rechtspleging waarin zij partij waren. Volgens hen moet
het algemeen rechtsbeginsel inzake het gezag van gewijsde, evenwel wijken voor
dat van de voorrang van de internationale rechtsregel met rechtstreekse werking op
de interne rechtsorde.
Het rechtscollege op verwijzing verwerpt dit middel waarbij het weigert opnieuw
over het reeds beslechte rechtspunt uitspraak te doen. Volgens dit rechtscollege
immers heeft het arrest dat, na uitspraak te hebben gedaan over de strafvordering,
verklaard heeft, zonder vernietigd noch hieromtrent ook maar bekritiseerd te
worden, dat de bekritiseerde reglementbepaling in overeenstemming was met het
Verdrag, gezag van gewijsde.
De beklaagden die veroordeeld werden om de burgerlijke partijen te vergoeden,
stellen een tweede maal cassatieberoep in voor het Hof. Ditmaal voeren zij de
onverenigbaarheid aan van het Koninklijk besluit met het gemeenschapsrecht en
verwijten de appelrechters op verwijzing dat zij zich achter het gezag van gewijsde
hebben verschuild, een regel van intern recht, ofschoon het hier om de voorrang van
de internationale rechtsregel gaat. Volgens hen moet de strafrechter waarbij de latere
burgerlijke rechtsvordering aanhangig is gemaakt, wanneer het bewijs wordt
geleverd van een schending van het gemeenschapsrecht door die interne regel, die
schending vaststellen, ook al dient hij daartoe terug te komen op een beslissing die
hij in tegengestelde zin had genomen.
Op gelijkluidende conclusie van het openbaar ministerie, verwerpt het Hof dit
middel.
Het gezag van gewijsde in strafzaken t.a.v. het later gevoerd burgerlijk proces hangt
immers niet af van de voorwaarde dat de beslissing, waartegen geen rechtsmiddel
meer openstaat, van de onwettigheden is gevrijwaard die een partij eraan toeschrijft,
ook al worden die onwettigheden uit een miskenning van de internationale
rechtsregel afgeleid.
Het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen heeft op 16 maart 2006 (C-
234/04), op prejudiciële vraag, een arrest gewezen dat deze oplossing niet nietig
verklaart. Volgens die beslissing immers gebiedt het gemeenschapsrecht de
nationale rechter niet om het gezag van gewijsde dat het interne recht aan een door
hem gewezen beslissing toekent buiten toepassing te laten, ook al zou daardoor een
schending van het Verdrag dat aan de voormelde beslissing wordt voorgeschreven
kunnen worden opgeheven. Nu het intern recht de rechter niet de bevoegdheid geeft
om op het rechtspunt terug te komen dat hij tussen de partijen heeft beslecht, kan
artikel 10 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap hem niet
verplichten een beslissing opnieuw te onderzoeken waarvan hem wordt verweten dat
hij ze met schending van het gemeenschapsrecht heeft genomen.