2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

223
organismen die vroeger tot de openbare sector behoorden, naar de privésector zijn
verschoven, zowel in de sector van energie, communicatie, financiën, als
huisvesting, ook al blijft de overheid in verschillende hoedanigheden erbij betrokken
(bv. als aandeelhouder).
Die autonome overheden hebben vaak de bevoegdheid om beslissingen van
individuele draagwijdte te nemen en zijn ook soms betrokken, via aanbeveling of
advies, bij de totstandkoming van de norm die in de sector van toepassing is of die
hen aanbelangt 252 . Die overheden krijgen daarentegen vrij zelden een verordenende
bevoegdheid 253 . Een dergelijke bevoegdheidsverlening is immers, in beginsel,
strijdig met ons grondwettelijk bestel, volgens hetwelk de machten slechts worden
uitgeoefend op de wijze die bij de Grondwet is bepaald (artikel 33), zodat de
verordenende bevoegdheid, in beginsel, gebundeld blijft bij de overheden waarvan
hierboven sprake was (federale regering, gewestregering, enz.).
Niettemin verleent de wetgever in bepaalde gevallen uitdrukkelijk een verordenende
bevoegdheid aan sommige van die autonome overheden 254 , via de wet die ze opricht
of ze regelt, waarbij de uitvoerende macht dan slechts meestal optreedt om
verbindende kracht toe te kennen aan de tekst die zij hebben tot stand gebracht 255 .
De wetgever behoudt dat “voorrecht” voor aan administratieve overheden 256 die
252 Zoals het Belgisch instituut voor postdiensten en telecommunicatie (afgekort B.I.P.T.), bij voorbeeld.
253
M.b.t. tot autonome overheidsbedrijven wordt nergens in de wet van 21 maart 1991 betreffende de
hervorming van sommige economische overheidsbedrijven gezegd dat die bedrijven een verordenende
bevoegdheid krijgen of kunnen krijgen, zelfs niet betreffende de openbaredienstopdrachten die ze moeten
vervullen. Daaruit volgt dat de akten die ze t.a.v. derden uitvaardigen geen reglementen zijn, ook al
zouden ze die naam dragen. Zo bijvoorbeeld is het NMBS-“reglement” van 1 februari 2002 met de
officiële verzameling van de tarieven (bundel I) en de algemene voorwaarden voor het vervoer van
reizigers, begeleide bagage en voor andere prestaties in binnenlands verkeer, geen wet in de zin van
artikel 608 van het Gerechtelijk Wetboek, ook al werd dat “reglement” bekendgemaakt in het Belgisch
Staatsblad van 25 januari 2002. Noch de voornoemde wet van 21 maart 1991, noch de statuten van de
NMBS, zoals ze waren gevoegd bij het K.B. van 18 oktober 2004 tot vaststelling van de statuten van
Nieuwe NMBS (B.S. 20 oktober 2004) verleenden de NMBS een verordenende bevoegdheid, noch inzake
tarieven, noch inzake politie van de spoorwegen, laatstgenoemde bevoegdheid wordt immers door de
Koning geregeld, overeenkomstig artikel 17 van de wet van 23 juli 1926 betreffende de N.M.B.S.
Holding en haar verbonden vennootschappen.
254
A. MAST, J. DUJARDIN, M. VAN DAMME en J. VAN DE LANOTTE geven daarvan een nietexhaustieve
inventaris ( o.c., p. 37 tot 40).
Anderzijds, zelfs wanneer de wet hun niet uitdrukkelijk een verordenende bevoegdheid toekent, wordt
aangenomen dat ze ofwel bevoegdheden van die aard kunnen hebben, die dan als accessoire
bevoegdheden worden aangemerkt (het Arbitragehof heeft aldus beslist dat de aan de Brusselse
Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij toegewezen bevoegdheid om een ‘reglement’ aan te nemen over
tien bij ordonnantie geregelde materies, geen delegatie is aan een autonome overheidsinstelling, van een
algemene verordenende bevoegdheid die naar luid van de artikelen 20 en 78 van de bijzondere wet van 8
augustus 1980 enkel kan worden uitgeoefend door de Brusselse Regering [arrest nr. 24/98 van 10 maart
1998]), of nog als een verordenende bevoegdheid m.b.t. de organisatie van de dienst van de betrokken
overheid (I. KOVALOVSKY, « A propos du pouvoir réglementaire », A.P.T., 1996/4, p. 300 e.v).
255
Die akte heeft geen enkele normatieve (of verordenende) inhoud, aangezien hij slechts de
verbindende kracht van het betreffende reglement goedkeurt en verleent, en is bijgevolg geen wet in de
materiële zin.
256
Volgens van een intussen vaste rechtspraak betreffende de uitlegging van art. 14 van de
gecoördineerde wetten op de Raad van State (Cass. 14 februari 1997, A.C. 1997, nr. 88, met concl. adv.-