2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

60
In hun cassatieberoep houden de eisers daarentegen staande dat het recht van
uitkoop in het persoonlijk belang van de houder kan worden uitgeoefend. In hun
visie is er geen sprake van rechtsmisbruik indien de houder van het subjectief recht
dat recht voor egoïstische doeleinden aanwendt.
Het Hof verwerpt die interpretatie. Het herinnert eraan dat artikel 841 een
uitzonderingsbepaling is die afwijkt van het gemeen recht. Het beslist dat het recht
van erfuitkoop enkel ertoe strekt de zaken van de familie te beschermen tegen de
bemoeiingen van derden, moeilijkheden te voorkomen die door de aanwezigheid van
die derden bij de verdeling kunnen ontstaan en het behoud van het familiefortuin te
bevorderen.
Door vast te stellen dat het recht van erfuitkoop niet door morele overwegingen was
ingegeven, doch enkel werd uitgeoefend met de bedoeling de door de Belgische
Staat betaalde onteigeningsvergoedingen op te strijken, verantwoordt het arrest aldus
zijn beslissing naar recht.
C.SCHULDVRAAG BIJ BEOORDELING VAN HULP- EN BIJDRAGEVERPLICHTING TUSSEN ECHTGENOTEN
IN ECHTSCHEIDING: ARREST VAN 22 DECEMBER 2006 (C.06.0098.N)
In zijn arrest van 22 december 2006 krijgt het Hof de mogelijkheid om zijn
rechtspraak te verfijnen aangaande de schuldvraag bij de beoordeling van hulp- en
bijdrageverplichting tussen echtgenoten.
Een feitelijk gescheiden echtgenoot die bij toepassing van de artikelen 213 en 221,
eerste lid, van het Burgerlijk Wetboek een onderhoudsbijdrage vordert van de
andere echtgenoot, moet in beginsel aantonen dat het ontstaan noch het voortduren
van de scheiding aan hem te wijten zijn en dat hij derhalve niet zelf verhindert dat de
andere echtgenoot de hulp- en bijdrageverplichting in natura in de echtelijke woonst
nakomt.
De zaak ligt anders in geval de echtgenoten gescheiden wonen ingevolge een
rechterlijke beslissing dan wel ingevolge een echtscheidingsprocedure die de
samenwoningsverplichting automatisch opschort. Alsdan moet de echtgenoot die
een onderhoudsbijdrage vordert, niet bewijzen dat noch het ontstaan noch het
voortduren van de scheiding aan hem te wijten zijn. Evenwel staat het in dergelijk
geval de andere echtgenoot vrij het (tegen)bewijs te leveren en zodoende aan te
tonen dat het ontstaan dan wel het voortduren van de scheiding, al was het ten dele,
te wijten is aan de echtgenoot die een onderhoudsbijdrage vordert 22 . Bij de
beoordeling van dit (tegen)bewijs mag hoe dan ook niet worden vooruitgelopen op
de in voorkomend geval hangende echtscheidingsprocedure en de hierbij door de
echtscheidingsrechter te beoordelen fouten. Is evenwel, zoals in het onderhavige
geval, een definitieve echtscheidingsuitspraak tussengekomen, dan kan de
dientengevolge vaststaande fout zonder meer dienen om het voormelde
(tegen)bewijs te leveren. Aldus moet de rechter die in het raam van artikel 1280 van
het Gerechtelijk Wetboek moet oordelen over een vordering tot het verkrijgen van
22 Cass. 21 januari 1999, A.C. 1999, nr. 37.