2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

gemeenten op gelijke wijze dient op te lossen. De beslissing om één gemeente
onmiddellijk en volledig uit te betalen, impliceert dat dezelfde gelden elders zullen
gemist worden. Dit is een beleidsbeslissing, waarover de rechterlijke macht geen
controle kan uitoefenen. De Belgische Staat wijst erop dat de overheid, in casu de
fiscale administratie, bij het vervullen van zijn opdracht rekening moet houden met
het algemeen belang en meer in het bijzonder met de verplichting om alle gemeenten
op een zo gelijk mogelijke manier te behandelen. Bijgevolg mogen de financiële
verrichtingen tussen de Staat en een bepaalde gemeente niet uitsluitend met het oog
op het afzonderlijk belang van die gemeente worden beoordeeld, maar dient tevens
de weerslag ervan ten opzichte van andere verplichtingen van de Staat, onder meer
in verband met andere gemeenten, in acht te worden genomen.
Het Hof brengt vooreerst in herinnering dat geen enkele grondwettelijke of
wettelijke bepaling of enig algemeen rechtsbeginsel de administratieve overheid in
de uitoefening van haar bevoegdheden vrijstelt van de verplichting voortvloeiend uit
de artikelen 1382 en 1383 van het Burgerlijk Wetboek om de door haar fout aan een
ander toegebrachte schade te vergoeden. 35 Dit beginsel geldt ook wanneer het
bestuur verweten wordt onzorgvuldig te zijn opgetreden door, onder meer, na te
laten te handelen binnen een redelijke termijn. Hieruit volgt dat de Rechterlijke
Macht bevoegd is om het bestuur te veroordelen tot vergoeding van de schade die
een derde lijdt in gevolge zijn onzorgvuldig optreden, zonder daarbij evenwel aan
het bestuur zijn beleidsvrijheid te ontnemen en zonder zich in zijn plaats te stellen.
Aldus moet de Rechterlijke Macht de beoordelingsvrijheid eerbiedigen die het
bestuur de mogelijkheid biedt zelf te oordelen over de wijze waarop het zijn
bevoegdheid uitoefent en de meest geschikt lijkende oplossing te kiezen binnen de
door de wet gestelde grenzen. 36
Het Hof merkt op dat geen enkele wettelijke of reglementaire verplichting voorziet
in een termijn binnen de welke de administratie der directe belastingen de
aanvullende gemeentebelasting moet doorstorten en leidt hieruit af dat het bestuur
ter zake over een ruime beoordelingsvrijheid beschikt. Het niet of laattijdig
doorstorten van de aanvullende gemeentebelasting maakt in die omstandigheden
slechts een fout uit in hoofde van het bestuur wanneer blijkt dat, alle
omstandigheden in acht genomen, het bestuur kennelijk niet heeft gehandeld binnen
een redelijke termijn.
Het Hof stelt vast dat de appelrechters bij hun beoordeling van de redelijke termijn
weigeren rekening te houden met de door de Belgische Staat aangevoerde
noodwendigheden van het algemeen belang en meer in het bijzonder met de
verplichting van het bestuur om alle gemeenten op een zo gelijk mogelijke manier te
behandelen. De appelrechters hebben evenwel niet uitgesloten dat dit criterium dat
de Belgische Staat aanvoert als grondslag van zijn optreden, in aanmerking moet
genomen worden maar beoordelen de aansprakelijkheid van de Staat uitsluitend op
grond van de verhouding tussen de Staat en een bepaalde gemeente.
35 Cass. 10 juni 1994, A.C. nr. 297; Cass. 20 juni 1997, A.C. 1997, nr. 288
36 Cass. 4 maart 2004, C.03.0346.N, te publiceren in A.C. 2004, nr. 124 (zgn. nachtvluchtenarrest).
85