2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

voorbereiding, om de “overbelasting van de beroepsgerechten” te vermijden 68 . Met
verwijzing naar die parlementaire stukken beslist het Hof in zijn arrest van 5 januari
2006 dat de opvatting dat de partijen zelf kunnen beslissen om de appelrechters, na
bevestiging van de in het beroepen vonnis bevolen onderzoeksmaatregel, de zaak
verder te laten afhandelen, hiermee moeilijk te verzoenen is. Artikel 1068 van het
Gerechtelijk Wetboek, met inbegrip van de in het tweede lid bedoelde verwijzing,
betreft de gerechtelijke organisatie waarvan de partijen noch de rechter kunnen
afwijken. In die zin raakt ook artikel 1068, tweede lid, van het Gerechtelijk Wetboek
de openbare orde. Het gaat niet op om de partijen en de rechter hier vrij spel te laten.
Dit belet natuurlijk de appelrechter niet te oordelen zonder te steunen op het
deskundigenverslag en zonder die maatregel te bevestigen.
B.DE VERHINDERDE LEKENRECHTER IN DE RECHTBANK VAN KOOPHANDEL KAN ENKEL WORDEN
VERVANGEN DOOR EEN ADVOCAAT IN GEVAL VAN ONVOORZIENE AFWEZIGHEID: ARREST VAN 23
FEBRUARI 2006 (C.04.0530.N)
De bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek aangaande “verhindering en
vervanging”, waaronder artikel 322, betreffen de gerechtelijke organisatie en raken
zodoende de openbare orde. Met elke mogelijkheid om een magistraat door een nietmagistraat
te vervangen, moet uiterst omzichtig worden omgesprongen. Misbruiken
dan wel gemakzucht moeten worden vermeden 69 . Het spreekt vanzelf dat de
vervanging van een magistraat door een andere magistraat primeert boven de
vervanging van een magistraat door een niet-magistraat. Deze laatste ontbeert de
specifieke opleiding en benoemingsvoorwaarden voor de magistratuur.
Artikel 322, derde lid, van het Gerechtelijk Wetboek betreft het specifieke geval van
de lekenrechters in de arbeidsrechtbank en de rechtbank van koophandel en bepaalt
dat:
- de verhinderde rechter in sociale zaken of in handelszaken wordt vervangen door
een plaatsvervangende rechter in sociale zaken of in handelszaken;
- bij onvoorziene afwezigheid, de voorzitter van de arbeidsrechtbank een andere
rechter in sociale zaken, naar gelang van het geval, werkgever, arbeider, bediende of
zelfstandige, een rechter, een toegevoegde rechter of een plaatsvervangende rechter
of een op het tableau van de Orde ingeschreven advocaat die ten minste dertig jaar
oud is, kan aanwijzen om de verhinderde assessor te vervangen;
- in hetzelfde geval de voorzitter van de rechtbank van koophandel een andere
werkende of plaatsvervangende rechter in handelszaken, een rechter, een
toegevoegde rechter of een plaatsvervangende rechter of een op het tableau van de
Orde ingeschreven advocaat die ten minste dertig jaar oud is, kan aanwijzen om de
verhinderde assessor te vervangen.
Mede blijkens de parlementaire voorbereiding van het Gerechtelijk Wetboek staat
vast dat de verhinderde rechter in sociale zaken of in handelszaken in de regel moet
worden vervangen door een andere (plaatsvervangende) rechter in sociale zaken of
68 Ch. VAN REEPINGHEN, Verslag over de gerechtelijke hervorming, B.S. 1964, 424.
69 Gedr. St. Senaat 1964-65, 6 april 1965, p. 1491-1492.
139