2006 - Jaarverslag Hof van Cassatie (PDF, 1.61 MB) - Federale ...

190 van de Grondwet is de wet pas tegenwerpelijk indien de daartoe bij de wet
voorgeschreven rechtsvormen in acht genomen zijn. 322 .
Dat verbindend karakter van de wet valt trouwens niet noodzakelijk samen met het
dwingend karakter van de wet, dat is het feit dat ze sancties bevat in de ruime zin en
dat soms een criterium is waarmee men de formele wet wil onderscheiden van de
wet in de materiële betekenis van het woord 323 . Aldus sluit het verbindend karakter
de zogenaamde aanvullende wetten niet uit, waarvan de partijen in hun
overeenkomst kunnen afwijken maar die, bij gebrek aan andersluidend beding, voor
hen verbindend zijn. 324
AFDELING 2 -DE SCHENDING VAN DE WET IN STEEDS RUIMERE BETEKENIS – MISKENNING VAN
EEN ALGEMEEN RECHTSBEGINSEL – DE SCHENDING VAN EEN VREEMDE RECHTSREGEL
§ 1.Miskenning van een algemeen rechtsbeginsel
Een zeer volledige studie over dit thema, met een haast uitputtende opsomming van
de geldende algemene rechtsbeginselen, is in het jaarverslag 2003 verschenen. We
nodigen de lezer uit om deze te raadplegen 325 .
Kan miskenning van een algemeen rechtsbeginsel tot cassatie leiden ? Een
bevestigend antwoord op deze vraag schijnt tegenwoordig vanzelfsprekend. Toch
heeft het Hof het algemeen rechtsbeginsel, al met al, slechts recentelijk die
hoedanigheid van “wet” toegekend in de zin van artikel 608 van het Gerechtelijk
Wetboek 326 . Het is immers ten gevolge van de doorslaggevende impuls van de
plechtige openingsrede van procureur-generaal Ganshof van der Meersch op 1
322 De « wet » is voor de gemeenschapsnormen het EG-Verdrag.
247
323 Cf. supra : punt 1 « een rechtsregel» ; W.J. GANSHOF van der MEERSCH, « Propos sur le texte de
la loi… », o.c., 1970, p. 564 ; B. MAES, o.c., p. 68 ; J. VELU, Droit public, o.c., p. 578.
324 J. KIRKPATRICK en D. LEONARD, « Le contrôle de l’interprétation des conventions par la Cour
de cassation et les cas dans lesquels une convention doit être considérée comme une ‘loi’ au sens de
l’article 608 du Code judiciaire », o.c., p. 408.
325 A. BOSSUYT, o.l.v. voorzitter van het Hof I. VEROUGSTRAETE, “De algemene rechtsbeginselen
in de rechtspraak van het Hof van Cassatie”, Jaarverslag van het Hof van Cassatie, uitg. B.S., 2003, p.
435 e.v. ; zie ook de verkorte en de bijgewerkte versies van deze studie in T.P.R. 2004, p. 1589 en in J.T.
2005, p. 725, elk met tal van bibliografische verwijzingen.
326 Op grond van art. 1080 Ger. W. wordt aangenomen dat een middel ook uitsluitend op de miskenning
van een dergelijk beginsel gegrond mag worden, zodat voornoemd beginsel beschouwd wordt als een
geschonden “wettelijke bepaling”. Welnu, laatstgenoemd begrip heeft dezelfde betekenis als dat van
“wet” in art. 608 van hetzelfde wetboek ; J. LAENENS, K. BROECKX en D. SCHEERS, Handboek
gerechtelijk recht, Antwerpen, Intersentia, 2004, p.19.