You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
mükəmməldir. Onun kiçik otaqlarla əhatə olunan səkkizguşəli mərkəzi soyunma və<br />
yuyunma salonları vardır. 173 Bu hamamın tağları və günbəzləri Abşeron<br />
hamamlarınkından formaca daha müxtəlif və mükəmməldir. Bakıda bu tipli bir sıra<br />
başqa hamamlar da qalmışdır.<br />
Bakıda, İçərişəhərdə və onun xaricində, Abşeronda bir sıra ovdanlar - süxur və<br />
kəhriz sularını toplamaq və saxlamaq üçün yeraltı qurğular qalmışdır. Ovdanların və<br />
içməli su quyularının tikilməsi, bütün Şərqdə olduğu kimi, A zərbaycanda da nəcib və<br />
xeyirxah iş sayılmışdır. Ovdanları tikənlərin və tikilmə tarixləri, adətən, onların<br />
girişindəki kitabələrdə əks etdirilirdi. Onların girişləri memarlıq baxımından çatma<br />
tağlı baştağ şəklində düzəldilirdi. Ovdanlar torpaqda qazılmış, yaxud bərk süxurlarda<br />
oyulmuş pillələrlə düşülən maili lağımlardır. 174 Lağımın qurtaracağında kəhriz<br />
sularının toplandığı çarhovuz olur. Onların üstü müxtəlif cür, bəzən çatma tağla<br />
örtülürdü. Bakıda indiki Niyazi küçəsində, Şirvanşahlar sarayının, keçmiş<br />
gömrükxananın yaxınlığında ovdanlar var idi. 175 Onlardan biri haqqında S.Bronevski<br />
məlumat verir: "Şəhərin şimal divarından təqribən 300 addım aralıdakı əhalini su ilə<br />
təmin edən qədim quyu diqqətəlayiqdir. O, çox böyük çətinliklə daş təbəqəsində 45<br />
sajın dərinliyində qazılmışdır və bir sajın böyüklükdə kvadratşəkilli ağzı var. Ora<br />
girdikdən sonra suya qədər dik pillələrlə düşmək lazımdır. Pilləkənin qurtaracağında<br />
olduqca iri zağa oyulmuşdur. Onun orta-sında hovuz vardır ki, oradan təmiz bulaq suyu<br />
götürürlər". 176 Təsvir olunan ovdan dövrümüzədək qalmamışdır. Bundan başqa<br />
İçərişəhərdə XVI əsrə aid bir neçə ev, yaşayış evinin baştağı, portikli (eyvanlı) qədim<br />
tikili və s. aşkar edilmişdir.<br />
İçərişəhərdə ictimai binalar, o cümlədən musiqinin müşayiəti ilə idman yarışları<br />
keçirilən " zorxana"da olmuşdur. Zorxana XVIII əsrin sonlarında burada olmuş səyyah<br />
tərəfindən təsvir edilmişdir. 177<br />
Zorxana Buxara və Multani karvansaralarının yaxınlığındakı tağ örtüklü<br />
zirzəmidə yerləşirdi. Onun qapısı bazar tərəfdən idi. Zirzəminin ortasında idman<br />
oyunları üçün nəzərdə tutulan eni-uzunu l0 metr və dərinliyi 1,5 metr olan "süfrə"<br />
deyilən kvadrat meydança var idi. 178 "Öz istəyi ilə buraya gələn hər kəs hər iki əlinə<br />
müxtəlif ağırlıqda daş götürüb musiqinin müşayiəti ilə tamamilə yorulana qədər<br />
oynadırdı". 179 İdman oyunları və məşqlər ağac, dəmir və daşdan düzəldilmiş müxtəlif<br />
alətlər - mil, yekbəgirlər, ağır daşlar və s. - vasitəsilə aparılırdı. İdman məşğələləri hər<br />
gün keçirilir və onlarda tanınmış pəhləvanlar iştirak edirdi. 180<br />
125
Change language