You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Xandəmir nəql edir ki, İs mayıl özü Bakıya yaxınlaşaraq xəndəyi daşla doldurmağı əmr<br />
etdi. Xəndəklər daşla doldurulub, qala divarları ilə bərabərləşəndə şəhər əhalisi<br />
İsmayıldan aman dilədi. Onlar bağışlanmaq vədi alaraq qapıları açdılar və çiyinlərində<br />
kəfən, əllərində qılınc itaət göstərdiklərini və tabe olduqlarını bildirmək üçün onun<br />
hüzuruna gəldilər. 77<br />
Həsən Rumluya görə, İsmayıl bakılıları bağışlamış və onlar "qan bahası" olaraq<br />
ona o dövr üçün böyük məbləğ sayılan 1000 tümən vermişdilər. 78<br />
İsmayıl sərkərdəsi Xülafə bəyə şirvanşahların xəzinəsini ələ keçirib öz<br />
düşərgəsinə göndərmək üçün qalanı dərhal tutmağı əmr etdi. Xülafə bəy Bakının<br />
adlı-sanlı sakinlərini özü ilə götürdü və sarayda çoxlu qızıl ələ keçirib, şirvanşahların<br />
bütün sərvətini bakılıların qiymətli hədiyyələri ilə birlikdə İs mayıla göndərdi. 79<br />
Həsən Rumlu və Xandəmirin məlumatma görə İs mayıl şeyx Cüneydin<br />
öldürülməsində iştirak edənlərin qəbirlərini qazıb, sümüklərini yandırmağı əmr<br />
etmişdir. 80 Görünür, bu məlumatlar Xəlilüllahın özünə aiddir, belə ki, onun qəbri<br />
məlum deyildir. Ehtimal ki, üzərində kitabələr olan qəbir daşları sındırılıb<br />
dağıdılmışdır, belə ki, onlar qalmamışdır.<br />
İsmayıl Bakını aldıqdan sonra Gülüstan qalasının üstünə getdi. lakin tezliklə<br />
qalanın mühasirəsindən əl çəkdi. 1501-ci ildə Səfəvi qoşunları Şirvanı tərk etdi. 81<br />
Şah İs mayılın Şirvana bu yürüşü Şirvanşahlar dövlətinə güclü zərbə endirsə də,<br />
o, 1538-ci ilə qədər mövcud olmaqda davam etmişdir. Şirvanşahlar dövləti müharibə,<br />
daxili çəkişmələr və bir sıra üsyanlar nəticəsində xeyli zəifləmiş və artıq əvvəlki rolunu<br />
oynaya bilməmişdir. 82<br />
Fərrux Yəssarın ölümündən sonra onun taxtına oğlu Bəhrəm bəy keçdi. O, bir il<br />
hakimiyyət sürdükdən sonra 1501-ci ildə öz əcəli ilə öldü. Bəhrəm bəyi h.907 (1501)-ci<br />
ildə cəmi altı ay hakimiyyət sürən qardaşı Sultan Məhəmməd qazi əvəz etdi. 83<br />
Numizmatik məlu matlarda və yazılı mənbələrdə onun adı Qazi bəy kimi çəkilir. Qazi<br />
bəy ona qarşı qiyam qaldırmış oğlu Sultan Mahmud (h.907-908 (1501-1502)-ci il)<br />
tərəfindən qətlə yetirilmişdir. Müstəbid Sultan Mahmudun hakimiyyəti uzun sürməmiş,<br />
onu əmisi - Fərrux Yəssarın oğlu, İsmayıl Səfəvinin təqibindən Gilana qaçmış II<br />
İbrahim (Şeyxşah) (h.908-930 (1502-1524)-cu illər) qayıtdıqdan sonra qovmuşdur. 84<br />
Səfəvilərin hakimiyyətdə saxladıqları Dərbəndilər sülaləsindən son şirvanşahlar<br />
Şeyxşah, II Xəlilüllah və Şahruxun (h.942-945 (1535-1538)-ci illər) adları Şamaxıda<br />
kəsilmiş gümüş sikkələr də qalmışdır. 85<br />
Hakimiyyətdə saxlanılan şeyx II İbrahim (Şeyxşah) vəziyyətinin<br />
möhkəmləndiyini güman edərək qoyulmuş xəracı göndərmədiyi üçün Şah İsmayıl<br />
h.915 (1509)-ci ildə yenidən Şirvana yürüş etdi. Şeyx İbrahim Buğurt qalasına çəkildi<br />
və mühasirəyə hazırlaşırdı. Bakı müqavimətsiz İsmayıla təslim oldu. Qalanın<br />
komendantı (kütval) itaət göstərərək bahalı hədiyyələrlə şahın hüzuruna gəldi və<br />
şəhərin açarlarını ona təqdim etdi. 86 Şah Bakıdan Şəbərana, Dərbəndə getdi və Şirvanın<br />
başqa şəhərlərini də tutaraq, Bakı qalasının idarə olunmasını Lələ bəy Şamluya həvalə<br />
etdi. 87 Bu hadisələrdən sonra II İbrahim Şeyxşah və şirvanşah II Xəlilüllah (h.930-942<br />
72
Change language