You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dəstəsi toplar sahilə çıxarılana qədər rusların öhdəsindən gəlmək üçün qaladan bayıra<br />
çıxaraq, onlara həmlə etdi. Ancaq mayor Gerberin artıq döyüşə hazır olan iki səhra topu<br />
atəş açmağa başlayıb, onları geri dönməyə məcbur etdi. 53<br />
Soymonovun məlumatına görə yeddi rus gəmisi yarımdairə şəkildə şəhərə<br />
yaxınlaşaraq lövbər saldı. Mühasirədəkilər onlara toplardan atəş açmağa başladılar.<br />
Lakin gəmidən toplar atəş açmağa başlayanda mühasirədəkilər bir saat belə davam<br />
gətirə bilməyib, toplarını ataraq qaçmağa üz qoydular. Mortiralar da öz işini gördü,<br />
üçüncü mərmidən sonra şəhərdə böyük yanğın düşdü. Həmin gün axşama qədər şəhərə<br />
94 mərmi atıldı. İki batalyon sahildə batareya düzəldib onun üzərinə dörd qaubitsa<br />
qoyaraq mühasirədəkilərin qala divarında açılmış deşiyi tutmasına macal verməmək<br />
üçün həmin yeri gecə-gündüz atəşə tutdular. Dörd gün ərzində iri deşik açılsa da,<br />
mühasirədəkilər təslim olmaq istəmirdilər. Süvari dəstələri hərdən bir batareyaya həmlə<br />
edirdilər. 54<br />
Rus komandanlığı iyulun 25-də şəhəri həmlə ilə almaq qərarına gəldi. Həm də,<br />
general-mayor belə bir sərəncam verdi: gecə, sahildə, düşərgədə həmlənin haradan<br />
ediləcəyini göstərən aldadıcı həyəcan siqnalı verilsin. Mühasirədəkilər bütün<br />
qüvvələrini həmin yerə yönəldəndə gəmilərdəki qoşun desant çıxarıb deşik açılmış yerə<br />
getsin. Lakin gecə sahildən qalxan güclü külək gəmiləri dənizə apardığından bu planı<br />
həyata keçirmək mümkün olmadı. Atəşi davam etdirmək mümkün deyildi.<br />
Mühasirədəkilər bundan istifadə edərək elə həmin gecə divarda açılmış deşiyi<br />
hördülər. 55<br />
Ertəsi gün ruslar şəhərə qarpız aparan bir yerli sakini tutaraq general-mayor<br />
Matyuşkinin yanına gətirdilər. Lakin onun heç nədən xəbəri yox idi və general mayor<br />
onu sultana və şəhər əhalisinə məktubla şəhərə buraxmaq qərarına gəldi. Matyuşkin<br />
məktubda onları şahın səlahiyyətli səfirinin məktubuna inanmadıqlarına və onun<br />
məsləhətinə əks getdiklərinə, habelə, elçisini şəhərə buraxmamaqla, onu<br />
general-mayoru təhqir etdiklərinə görə məzəmmətləyir və göstərirdi ki, onların şəhər<br />
divarları nə qədər möhkəm olsa da, rus mərmilərindən uçub dağılmışdır. Deşikləri tutub<br />
malalasalar da, bunun kö məyi olmayacaqdır, suvaq hələ qurumamışdır. Ona görə də<br />
divar ilk atəşdən uça bilər. Odur ki, general imperatorun mərhəmətini vəd edərək,<br />
onlara təslim olmağı məsləhət görür. "Lakin onlar bundan sonra da müqavimət<br />
göstərsələr və təyin olunmuş gün təslim olmasalar, şəhər hökmən alınandan sonra heç<br />
kəsə aman verilməyəcəkdir..." 56<br />
Mühasirədə olan bakılılar bu məktubu alandan bir saat sonra dənizsahili qala<br />
divarlarının bürclərinə ağ bayraqlar çıxardılar, sonra sahildən işarə ilə bildirdilər ki,<br />
danışıq aparmaq üçün onların yanına adam göndərilsin. General-mayor Matyuşkin<br />
zabitlərdən ibarət iki silahlı şlyupka göndərdi. Onlar şəhərin dörd nümayəndəsi ilə geri<br />
qayıtdılar. Nümayəndələr bildirdilər ki, əhali şəhəri təhvil vermək istəyir və xahiş edir.<br />
Matyuşkin nümayəndələrin yanında müqavilənin maddələrini yazdı və onlarla şəhərə<br />
göndərdi. Nümayəndələr Şəhərin təhvil verilməsi üçün mühasirənin əvvəlində torpaqla<br />
doldurulmuş darvazaları açmağa bir neçə saat möhlət istədilər. 57<br />
F.İ.Soymonov şəhərin təhvil verilməsini və rus qoşunlarının Bakıya daxil<br />
153
Change language