You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΦΩΚΙΩΝ Π. ΚΟΤΖΑΓΕΩΡΓΗΣ<br />
1568/9 ως έγγαμοι (τσιφτ ή μπενάκ), ενώ άλλοι εμφανίζονται ως άγαμοι στο ΤΤ<br />
979, έγγαμοι το 1568/9 και απουσιάζουν το 1557/8 76 . Αντίστοιχες περιπτώσεις που<br />
να εμφανίζονται άγαμοι το 1568/9 και έγγαμοι στο ΤΤ 979, δεν υπάρχουν.<br />
β) Η καταχώριση των συγγενικών σχέσεων στο ΤΤ 979 βοηθά στο να αποκαταστήσουμε<br />
κάποιες οικογένειες στην ιστορική συγχρονία των δεκαπέντε περίπου<br />
χρόνων μεταξύ των τριών καταστίχων. Έτσι, εμφανίζονται πρόσωπα ως γιοι κάποιου<br />
το 1557/8 ή και στο ΤΤ 979, ενώ το 1568/9 εμφανίζονται περισσότεροι γιοι ή<br />
εξαφανίζεται το όνομα του πιθανώς αποβιώσαντος πατέρα τους 77 .<br />
Κατά συνέπεια, τα στοιχεία που βοήθησαν στην αποκατάσταση της χρονικής<br />
σειράς, ήταν: α) η πλήρης καταχώριση των καλλιεργητών ενός τσιφλικιού, ενώ σε<br />
ένα μεταγενέστερο κατάστιχο καταχωριζόταν μόνο το τελευταίο πρόσωπο του<br />
καλλιεργητή· β) κάποιοι φορολογούμενοι που αναφέρονται σ’ ένα κατάστιχο ως<br />
άγαμοι και σ’ ένα άλλο ως «ζευγάδες» ή «ακτήμονες» (bennak) θεωρήθηκε ότι η<br />
πρώτη περίπτωση ανήκει στην προγενέστερη απογραφή· γ) γιοι που φέρονται ως<br />
επικαρπωτές τσιφλικιών σε μια απογραφή και απλά καλλιεργητές του τσιφλικιού<br />
του πατέρα τους σε μια άλλη, θεωρήθηκε ότι η πρώτη περίπτωση ανήκει σε μεταγενέστερη<br />
απογραφή.<br />
Ύστερα από αυτά, νομίζουμε ότι αποκαθίσταται η χρονολογική σειρά των τριών<br />
απογραφών: ΤΤ 306 (1557/8), ΤΤ 979, ΤΤ 498 (1570). Αν όντως το ΤΤ 979 προηγείται<br />
της απογραφής του 1570, τότε ποιο χρονικό σημείο θα επιλεγεί για να τοποθετήσουμε<br />
τη διενέργεια αυτής της απογραφής; Ακριβής χρονιά δεν μπορεί να<br />
προταθεί με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, παρά μόνο κατά προσέγγιση υποθέσεις<br />
μπορούν να γίνουν. Το 1566 υπήρξε αλλαγή σουλτάνου και ο νέος, ο Σελίμ Β΄,<br />
μεταξύ των άλλων μέτρων που είχε λάβει, ήταν και η διενέργεια μιας γενικής α-<br />
πογραφής, τουλάχιστον στις ευρωπαϊκές επαρχίες. Καρπός αυτής της απογραφής<br />
είναι το κατάστιχο ΤΤ 498 και το κατάστιχο της Άγκυρας, που δημοσίευσαν οι<br />
Σκοπιανοί, το οποίο προαναφέρθηκε, ενώ υπήρχε και ταυτόχρονη σειρά καταστίχων<br />
για τα τιμαριωτικά εισοδήματα (π.χ. ΤΤ 494). Μάλιστα, η για πρώτη φορά<br />
76 Είναι οι περιπτώσεις των: Αλί Ντουρμούς (άγαμος, μπενάκ και τσιφτ αντίστοιχα), Χιζίρ<br />
Αχμέτ (άγαμος και μπενάκ), Ιλιάς Αχμέτ (άγαμος και μπενάκ), Κουρτ Μαχμούτ (άγαμος<br />
και μπενάκ), Νασούχ Σεβίντς (άγαμος και τσιφτ), Χασάν Μεχμέτ (άγαμος και τσιφτ),<br />
Σελμάν Ντουρμούς (άγαμος και μπενάκ), Γιαχσή Μπεντρί (άγαμος και τσιφτ).<br />
77 Οι τσιφτσήδες Μπαϊραμλή Σαντίκ και Αλί Σαντίκ του 1557/8 καταχωρίζονται στο ΤΤ<br />
979 ως πατέρες του Χασάν και του Κουρτ αντίστοιχα (τιθέμενοι μάλιστα μαζί με το δικό<br />
τους πατρώνυμο), ενώ οι ίδιοι δεν εμφανίζονται ως επικεφαλής νοικοκυριών στο κατάστιχο,<br />
ούτε και το 1568/9. Ο Βελή Σαντίκ καταχωρίζεται με δύο άγαμους γιους το 1557/8, ενώ με<br />
τέσσερις στο ΤΤ 979 και το 1568/9, όπου όμως κάποιοι είχαν γίνει μπενάκ. Ο τσιφτσής Τιμουρχάν,<br />
μοναδικός μ’ αυτό το όνομα στο χωριό, καταχωρίζεται το 1557/8 χωρίς γιο, στο<br />
ΤΤ 979 καταχωρίζεται το «τσιφλίκι» του υπό την εξουσίαση του γιου του και το 1568/9<br />
καταχωρίζεται ως πατρώνυμο άλλου γιου, χωρίς ο ίδιος να είναι επικεφαλής νοικοκυριού.<br />
Κάποια πρόσωπα που εμφανίζονται το 1557/8 και στο ΤΤ 979, απουσιάζουν το 1568/9. Είναι<br />
τα ακόλουθα: Πιρμπουντάκ Αρμαγάν, Μεχμέτ Κετσελί, Γιαχιά Κετσελί και Σεβίντς Κετσελί,<br />
ο οποίος, μάλιστα, καταχωρίζεται στο ΤΤ 979 με τους δύο άγαμους γιους του, από<br />
τους οποίους ο ένας, ως τσιφτσής, καταχωρίζεται και το 1568/9.<br />
~ 116 ~