Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΕΛΠΙΔΑ Κ. ΒΟΓΛΗ<br />
για να διατηρεί τον έλεγχο της ποιότητάς τους μέχρι τη στιγμή που θα έφθαναν<br />
στον καταναλωτή. Από την άποψη αυτή, ειδικά για τη διακίνηση ευρωπαϊκών ποτών,<br />
όπως ήταν το κονιάκ των Μεταξά αλλά και τα διάφορα λικέρ που σχεδίαζαν<br />
να εντάξουν σταδιακά στην παραγωγή τους, οι καλαίσθητες φιάλες τους μπορεί να<br />
θεωρηθεί ότι ανάγονταν ακόμη και σε κριτήριο ανταγωνιστικότητας. Στο ξεκίνημα<br />
του 20ού αιώνα σε εμπεριστατωμένο άρθρο που δημοσιευόταν στο Δελτίο της<br />
πρώτης ελληνικής Βιομηχανικής και Εμπορικής Ακαδημίας, αναφερόταν ότι οι Έλληνες<br />
αγοραστές ήταν από νωρίς «κακοσυνηθισμένοι». Ήδη από τη δεκαετία του<br />
1870, όταν τα αποικιακά γνώριζαν, όπως φαίνεται, πρωτοφανή ζήτηση στην ελληνική<br />
πρωτεύουσα και τα μεγάλα αστικά κέντρα 9 , οι Έλληνες καταναλωτές εντυπωσιάζονταν<br />
εύκολα και επέλεγαν τα ακριβότερα εισαγόμενα προϊόντα, δίνοντας<br />
προτεραιότητα στο «ωραιότερον» εμπόρευμα, χωρίς απαραίτητα να συγκρίνουν<br />
την ποιότητά του με εκείνη του φθηνότερου και ακαλαίσθητου ελληνικού 10 .<br />
Προφανώς οι αδελφοί Μεταξά γνώριζαν αυτές τις συνήθειες των υποψηφίων α-<br />
γοραστών της παραγωγής τους. Άλλωστε, ανάμεσα στα εισαγόμενα «αποικιακά»<br />
είδη που προωθούσαν στην αγορά, από τις αρχές της δεκαετίας του 1880 περιλάμβαναν<br />
κονιάκ και άλλα ευρωπαϊκά ποτά. Επιπλέον, όπως αποδεικνύει η εμπορική<br />
αλληλογραφία τους, στα μέσα της ίδιας δεκαετίας είχαν δοκιμάσει να προωθήσουν<br />
στην ελληνική αγορά και κονιάκ δικής τους παραγωγής. Αλλά τα αποτελέσματα της<br />
πρώτης προσπάθειάς τους υπήρξαν αποθαρρυντικά. Ωστόσο, ο λόγος που ανάγκασε<br />
τότε τους δύο αδελφούς να εγκαταλείψουν τους πειραματισμούς στην ποτοποιία<br />
ήταν η οικονομική κρίση που έπληξε σοβαρά το εμπόριο και τη βιομηχανία του Πειραιά<br />
11 και λίγο έλειψε να οδηγήσει και το κατάστημα του Σπύρου στην πτώχευση 12 .<br />
Εξαιτίας της ίδιας κρίσης, όταν οι δύο αδελφοί Μεταξά στράφηκαν εκ νέου<br />
στην παραγωγή κονιάκ, ιδρύοντας πια την εταιρεία τους, δεν είχαν τη δυνατότητα<br />
νική οινοβιομηχανία το 19ο αιώνα: από την αναζήτηση της ποιότητας στο σταφιδίτη», στο<br />
Ιστορία του ελληνικού κρασιού (Β´ τριήμερο εργασίας, Σαντορίνη, 7-9 Σεπτ. 1990), Αθήνα:<br />
Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ (ανατύπωση) 1992, σ. 133-147 και Χρήστος Χατζηιωσήφ,<br />
Η γηραιά σελήνη. Η βιομηχανία στην Ελλάδα, 1830-1940, Αθήνα: Θεμέλιο 1993,<br />
σ. 362-363.<br />
9 Βλ. μια ενδιαφέρουσα δημοσιογραφική ανάλυση της αυξανόμενης ζήτησης των αποικιακών<br />
από τους Έλληνες καταναλωτές στο άρθρο με τίτλο «Εμπόριον αποικιακών», εφημ.<br />
Σφαίρα, 5 Σεπτεμβρίου 1894.<br />
10 Χρήσιμες παρατηρήσεις για τη διαμόρφωση των καταναλωτικών συνηθειών του ελληνικού<br />
αγοραστικού κοινού βλ. στο Πάτροκλος Αθανασιάδης, «Βιομηχανία και εμπόριον»,<br />
Δελτίον της Βιομηχανικής και Εμπορικής Ακαδημίας 9 (1905), τχ. 11-12, σ. 167.<br />
11 Ενδιαφέρουσα ανάλυση των διαστάσεων που προσλάμβανε η κρίση ειδικά στον Πειραιά,<br />
βλ. στην εφημ. Σφαίρα, 3 Αυγούστου 1887· βλ., επίσης, Γιάννης Γιαννιτσιώτης, Η κοινωνική<br />
ιστορία του Πειραιά. Η συγκρότηση της αστικής τάξης, 1860-1910, Αθήνα: Νεφέλη<br />
2006, σ. 202-208 και 331-332. Γενικότερα για την οικονομική κρίση βλ. Αγριαντώνη, Οι<br />
απαρχές της εκβιομηχάνισης, σ. 318-320, και Γιώργης Κατσούλης, Μάριος Νικολινάκος και<br />
Βασίλης Φίλιας, Οικονομική ιστορία της νεώτερης Ελλάδας, τ. Β´: Από το 1831 μέχρι το<br />
1897, Αθήνα: Παπαζήσης 1984, σ. 230-233.<br />
12 Για τις οικονομικές περιπέτειες του Σπύρου Μεταξά, βλ. Βόγλη ό.π., σ. 89-104.<br />
~ 174 ~
Change language