You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΟΪΤΑΛΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ<br />
ναι ουσιαστικά άγνωστο ότι κάποιες βιομηχανίες της επαρχίας, πολλές φορές τοποθετημένες<br />
σε πιο στρατηγική θέση, πολύ πιο κοντά στο μέτωπο, εξασφάλιζαν<br />
την αμεσότερη και ταχύτερη προώθηση των προϊόντων τους σε αυτό, απ’ ό,τι τα<br />
εργοστάσια της Αθήνας και του Πειραιά, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο καταλυτικά<br />
στον έγκαιρο εξοπλισμό του ελληνικού στρατού και στα αποτελέσματα της<br />
σύγκρουσης 20 .<br />
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι δύο μεγαλύτερες σιδηροβιομηχανικές<br />
επιχειρήσεις του Βόλου, της οικογένειας Σταματόπουλου και της οικογένειας Γκλαβάνη.<br />
Η τροφοδότηση του θεσσαλικού κάμπου με γεωργικά μηχανήματα ήταν η<br />
πρώτη και κύρια δραστηριότητα των επιχειρήσεων των δύο οικογενειών ήδη από τα<br />
τέλη του 19ου αιώνα. Ωστόσο, ήδη από το μεσοπόλεμο οι δύο επιχειρήσεις παράγουν<br />
και πολεμικό υλικό. Από την πρώτη στιγμή που η κυβέρνηση και το ΓΕΣ, διαβλέποντας<br />
τις δυσκολίες προμήθειας από το εξωτερικό, αρχίζουν να στρέφονται στο<br />
εσωτερικό για αναζήτηση κατάλληλων βιομηχανιών για τον εξοπλισμό του στρατού,<br />
αναγνωρίζουν τη σημασία και τις παραγωγικές δυνατότητες των δύο μεγάλων σιδηροβιομηχανιών<br />
του Βόλου. Όπως αναφέρει το Μάιο του 1936 το αρμόδιο γραφείο<br />
του ΓΕΣ για τις δύο αυτές βιομηχανίες, «Οργάνωσις και τεχνική κατάρτισις αρίστη.<br />
Διαθέτουσιν αφθονίαν μηχανημάτων. Δύνανται να κατασκευάσωσι [εί]δη χειροβομβίδος<br />
και οπλοβομβίδος, εξαρτήματα πυροβόλων, όλμους, βόμβας αεροπορίας, βλητοφόρα<br />
και γεφυροσκευάς κ.λπ.» 21 Έτσι, η «Ομόρρυθμος Εμπορική και Βιομηχανική<br />
Εταιρία “Μ.Κ. Σταματόπουλου” Υιοί» – Βόλου «από του έτους 1935 ήρχισε να κατασκευάζη<br />
πολεμικόν υλικόν (βλήματα κ.λπ.) κατόπιν παραγγελιών των Πολεμικών<br />
Υπουργείων» 22 , ενώ και η ΑΒΕ Γκλαβάνης «από του έτους 1936 αναλαμβάνει διά<br />
λ/σμόν του Δημοσίου την κατασκευήν πολεμικού υλικού, οίον οκρίβαντας τηλεβόλων,<br />
γεφυροσκευάς κ.λπ.». 23<br />
Η οικογένεια Γκλαβάνη είχε στο μεσοπόλεμο αναπτύξει έντονη οικονομική<br />
δραστηριότητα διατηρώντας τρία εργοστάσια στο Βόλο (με έξι τμήματα: Μηχανουργικό,<br />
Σιδηρουργείο, Χαλυβουργείο, Χυτήριο, Ξυλουργείο και Βιδοποιεία), ενώ<br />
το 1938 μετέφερε την έδρα πιο κοντά στις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις,<br />
στην Αθήνα (στην οδό Ακαδημίας 21) 24 . Παράλληλα, είχε και άλλες επιχειρηματικές<br />
δραστηριότητες πέρα από τη σιδηροβιομηχανία (αγροτικές εκμεταλλεύσεις στο<br />
θεσσαλικό κάμπο κ.λπ.). Η επιχείρηση ΑΒΕ Γκλαβάνης είχε συμμετοχή και στη μία<br />
από τις τρεις σιδηρουργίες (την Ελληνική Χαλυβουργία με έδρα στην οδό Πειραιώς<br />
20 Σχετικά με τη συμβολή και το ρόλο της σιδηροβιομηχανίας του Βόλου, ιδιαίτερα κατά τον Β΄ Παγκόσμιο<br />
πόλεμο, βλ. Νίκος Τζαφλέρης, «Επιβίωση και αντίσταση στο Βόλο την περίοδο της Κατοχής<br />
(1941-1944)», αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος 2007.<br />
21 ΓΑΚ, Κεντρική Υπηρεσία, Αρχείο Μεταξά, Κ. 65, Φ. 97, έγγραφο υπ. αρ. 011, ό.π.<br />
22 Ιστορικό Αρχείο ΕΤΕ Α1/Σ23/Υ58/Φ1, Γενική Εταιρεία Μηχανουργικών Προϊόντων ΑΕ 1936-1940,<br />
Πρόχειρο σημείωμα 1: «Μ. Κ. Σταματόπουλου Υιοί» Ομόρρυθμος Εμπορική και Βιομηχανική Εταιρία –<br />
Βόλου, 23-10-1939.<br />
23 Ιστορικό Αρχείο ΕΤΕ Α1/Σ23/Υ58/Φ1, Γενική Εταιρεία Μηχανουργικών Προϊόντων ΑΕ 1936-1940,<br />
Πρόχειρο σημείωμα 3: Ανώνυμος Βιομηχανική Εταιρία «Γκλαβάνης» – Αθηνών, 23-10-1939.<br />
24 Ιστορικό Αρχείο ΕΤΕ Α1/Σ23/Υ58/Φ1, Πρόχειρο σημείωμα 3, ό.π.<br />
~ 161 ~
Change language