You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ «ΜΕΤΑΞΑ»<br />
Υόρκη τα 3.300 κιβώτια και –μέχρι την επιβολή της ποτοαπαγόρευσης– πλησιάζοντας<br />
τα 10.000 κιβώτια 37 . Ήδη όμως οι αμερικανικές αρχές ενέτασσαν το ποτό τόσο<br />
της εταιρείας Μεταξά όσο και των άλλων Ελλήνων ποτοποιών σε διαφορετική<br />
κατηγορία από εκείνη του αυθεντικού γαλλικού κονιάκ. Όχι τυχαία, μάλιστα, η ε-<br />
ταιρεία, λίγο πριν επιβληθεί η ποτοαπαγόρευση στις ΗΠΑ, είχε επιλέξει να χαρακτηρίζει<br />
το ποτό της ως οινοπνευματώδες ποτό (liquor) και όχι ως brandy, αφού ούτως<br />
ή άλλως οι ανταγωνιστές τους διακινούσαν ήδη αρκετά ελληνικά μπράντι. Ω-<br />
στόσο, οι περιπέτειες του χαρακτηρισμού του ποτού Μεταξά στις ΗΠΑ ως μπράντι,<br />
ή απομίμησης μπράντι, λικέρ, ή απλώς αλκοολούχου ποτού επρόκειτο να κορυφωθούν<br />
στο δεύτερο στάδιο των εξαγωγών του εργοστασίου, που ξεκινά το Δεκέμβριο<br />
του 1933, μετά την άρση της ποτοαπαγόρευσης στις ΗΠΑ.<br />
Με άλλα λόγια, λόγω της απουσίας ελληνικής σχετικής νομοθεσίας που, όπως η<br />
γαλλική, θα έθετε τις προδιαγραφές του ελληνικού ποτού, στο χώρο του εμπορίου<br />
που είχαν «κατακτήσει» οι αδελφοί Μεταξά της πρώτης γενιάς μέχρι τον Α΄ Παγκόσμιο<br />
πόλεμο, η έννοια της ποιοτικής ταυτότητας ενός ελληνικού κονιάκ υπαγόταν<br />
σχεδόν αποκλειστικά στις ποιοτικές προδιαγραφές που έθετε το ίδιο το εργοστάσιο,<br />
σύμφωνα με τους όρους της παραγωγικής και εμπορικής πολιτικής του. Επομένως, η<br />
κυριότερη αμφισβήτηση της γνησιότητας του κονιάκ ενός ελληνικού εργοστασίου<br />
προερχόταν κυρίως από άλλους ελλαδίτες κονιακοποιούς. Κορυφωνόταν με δυσφημιστικούς<br />
«πολέμους» που κινούσε ένας παραγωγός εναντίον κάποιου ανταγωνιστή<br />
του στις ίδιες εξωτερικές αγορές και κατέληγε σε κατηγορίες ότι, ενώ εκείνος μόνον<br />
παρήγαγε γνήσιο, δηλαδή φυσικό και παλαιωμένο ελληνικό κονιάκ, το ποτό του άλλου<br />
ακολουθούσε κάποια ευκολότερη, φθηνότερη αλλά και λιγότερο ποιοτική συνταγή,<br />
με αποτέλεσμα να είναι νενοθευμένον ποτό με προσμίξεις. Αυτό ήταν, παραδείγματος<br />
χάριν, το επιχείρημα του Ανδρέα Καμπά στον «πόλεμο» που εξαπέλυσε<br />
εναντίον της εταιρείας Μεταξά, το 1894, στην αγορά της Κωνσταντινούπολης. Ως εκ<br />
τούτου διενεργήθηκαν έλεγχοι από τις οθωμανικές αρχές, οι οποίοι απέδειξαν ότι το<br />
λεγόμενο ελληνικό κονιάκ, ακόμη και το κονιάκ του Καμπά, ήταν νενοθευμένον 38 .<br />
Με το ίδιο, επίσης, επιχείρημα υποστηρίχθηκε και στις ΗΠΑ αρκετά αργότερα –<br />
το 1937– η καταγγελία που υπέβαλαν στην Ομοσπονδιακή Διεύθυνση Οινοπνευμάτων<br />
Έλληνες εισαγωγείς της Νέας Υόρκης, οι οποίοι ισχυρίζονταν ότι ειδικά το ποτό<br />
37 Βλ. σχετικούς πίνακες στο Βόγλη, ό.π., σ. 294-295.<br />
38 Η σύγκρουση των δύο εργοστασίων στην αγορά της Κωνσταντινούπολης έλαβε πρωτόγνωρες<br />
διαστάσεις, απειλητικές γενικότερα για την ελληνική κονιακοποιία, από τη στιγμή<br />
που οι διευθυντές των δύο εργοστασίων επιχείρησαν να δικαιωθούν μέσω δημοσιευμάτων<br />
τους στις σπουδαιότερες εφημερίδες της εποχής. Έτσι, στο πρώτο εξάμηνο του 1894 σχετικά<br />
άρθρα δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες Πρόνοια και Σφαίρα του Πειραιά, σε ευρείας κυκλοφορίας<br />
εφημερίδες της Αθήνας, όπως στην Παλιγγενεσία, την Ακρόπολη, τους Καιρούς<br />
και την Ελλάδα αλλά και στο Νεολόγο και την τουρκόγλωσση εφημ. Σαμπάχ της Κωνσταντινούπολης.<br />
Βλ. ενδεικτικά «Ελληνικόν Κονιάκ – Πολιτεία Α. Χρηστομάνου. Απάντησις Α.<br />
Α. Μεταξά», εφημ. Σφαίρα, 24 Μαρτίου 1894, όπου συνοψίζεται το ιστορικό της διαμάχης<br />
και ο «δημοσιογραφικός πόλεμος» που τη συνόδευσε. Αναλυτικότερα για το ζήτημα βλ. στο<br />
Βόγλη, ό.π., σ. 208-219.<br />
~ 185 ~
Change language