Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΜΥΡΤΩ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ<br />
τέτοιο είναι πρακτικά αδύνατο να συμβεί με τις υπάρχουσες γνωστές πηγές. Σκοπός<br />
του άρθρου είναι να συμβάλει στη μελέτη της συγκρότησης και της κοινωνικής<br />
σύνθεσης του πληθυσμού της πρωτεύουσας στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Η<br />
έρευνά μου στηρίζεται στην αποδελτίωση αδημοσίευτου πρωτογενούς αρχειακού<br />
υλικού, και συγκεκριμένα των ληξιαρχικών πράξεων γάμου που φυλάσσονται στο<br />
Ληξιαρχείο Αθηνών, και θα αναδείξει τις διαφορετικές συμπεριφορές των κοινωνικο-επαγγελματικών<br />
ομάδων απέναντι στον γάμο. Σίγουρα το συγκεκριμένο δείγμα<br />
δεν είναι αντιπροσωπευτικό του αθηναϊκού πληθυσμού. Πιστεύω, ωστόσο, ότι κάθε<br />
αρχείο που υπάρχει πρέπει να δημοσιεύεται και να αξιοποιείται, ώστε σταδιακά<br />
οι ψηφίδες να σχηματίσουν την τελική εικόνα. Αρκεί πάντα να γίνεται καταγραφή<br />
των προβλημάτων και των ελλείψεων κάθε πηγής.<br />
Το άρθρο χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος θα γίνει μια σύντομη παρουσίαση<br />
της εξέλιξης και των χαρακτηριστικών του πληθυσμού του Δήμου Αθηναίων,<br />
όπως αυτά προκύπτουν από τα δημοσιευμένα αποτελέσματα των Απογραφών<br />
Πληθυσμού. Στο δεύτερο μέρος θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα που<br />
προκύπτουν από τη στατιστική επεξεργασία του συνόλου των ληξιαρχικών πράξεων<br />
γάμου.<br />
Ο αθηναϊκός πληθυσμός<br />
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, ο πληθυσμός της Αθήνας αυξάνεται διαρκώς:<br />
Έτος<br />
Πίνακας 1: Πληθυσμιακή εξέλιξη του πληθυσμού της πόλης<br />
και του Δήμου Αθηναίων κατά τον 19ο αιώνα<br />
Πληθυσμός<br />
πόλης των Αθηνών<br />
Μέσος ετήσιος ρυθμός<br />
αύξησης του πληθυσμού<br />
(%)<br />
Πληθυσμός<br />
Δήμου Αθηναίων<br />
Μέσος ετήσιος<br />
ρυθμός αύξησης<br />
του πληθυσμού<br />
(%)<br />
1834 7.028 7.223<br />
1853 30.590 6,6 31.122 6,6<br />
1856 30.969 0,4 33.436 2,4<br />
1861 41.298 5,7 43.371 5,2<br />
1870 44.510 0,8 48.107 1,2<br />
δέρη, «Οικονομική δυναμική και δημογραφική μετάβαση», Ελληνική Επιθεώρηση Κοινωνικών<br />
Ερευνών, τχ. 80, σ. 70-85. Ματούλα Τομαρά-Σιδέρη και Νίκος Σιδέρης, Συγκρότηση<br />
και διαδοχή των γενεών στην Ελλάδα του 19ου αιώνα, Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής<br />
Νεολαίας, Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, 1986. Violetta Hionidou, «Nuptiality patterns<br />
and household structure on the Greek island of Mykonos, 1849-1959», Journal of Family History,<br />
Vol. 20, No. 1, 1995, σ. 67-102. Βιολέττα Χιονίδου, «Ιστορική κριτική αναδρομή της<br />
γεννητικότητας στην Ελλάδα. Η περίπτωση της Μυκόνου 1859-1959», Ελληνική Επιθεώρηση<br />
Κοινωνικών Ερευνών, τχ. 92-93, 1997, σ. 31-62.<br />
~ 36 ~
Change language