Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ<br />
για την οθωμανική και την ευρύτερη αγορά της ανατολικής Μεσογείου και των<br />
Βαλκανίων. (Annuaire Oriental 1894, 1904, 1914). Αν στο επίπεδο του περιφερειακού<br />
εμπορικού δικτύου στη Μικρά Ασία η «οικειότητα», βασισμένη στην κοινή ε-<br />
ντοπιότητα, αποτελεί τη βασική αρχή της διαμόρφωσης του δικτύου τους, η οποία<br />
υπερβαίνει τους εθνοθρησκευτικούς διαχωρισμούς, το άνοιγμα της οικογενειακής<br />
επιχείρησης στην Κωνσταντινούπολη συνεπάγεται την ένταξη των Mataracizade στο<br />
κυριαρχούμενο από αρμένιους εμπόρους δίκτυο των εισαγωγέων υφασμάτων της<br />
πρωτεύουσας. Σημαντικό εύρημα του άρθρου συνιστά η διαπίστωση ότι σε αντίθεση<br />
με τη ρητορική του τουρκικού εθνικισμού στις αρχές του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου,<br />
η υποχώρηση των εμπορίου των Ρωμιών την επαύριον των Βαλκανικών πολέμων<br />
δεν συνοδεύεται από την άνοδο νέων μουσουλμάνων εμπόρων, αλλά το κενό,<br />
τουλάχιστον στον χώρο του εμπορίου βαμβακερών, καλύπτεται από τους έμπειρους<br />
Αρμενίους της Πόλης. Στη βοήθεια των τελευταίων φαίνεται να υπολογίζουν<br />
οι Mataracizade στο διεθνές εμπορικό άνοιγμά τους στο Manchester. Το άνοιγμα<br />
αυτό «στην πηγή» των φθηνών βαμβακερών υφασμάτων αποτελεί τον ένα πυλώνα<br />
της στρατηγικής τους για διείσδυση στην αγορά των βαμβακερών της αυτοκρατορίας.<br />
Ο άλλος πυλώνας, η έμφαση στη μουσουλμανική ταυτότητα του δικτύου τους,<br />
η οποία ευνοείται από την οικονομική πολιτική της συγκυρίας, φαίνεται περισσότερο<br />
να εμπνέεται και να αντιγράφει το «αυτοκρατορικό» (διασπορικό) μοντέλο<br />
της εθνοθρησκευτικής αλληλεγγύης των δικτύων των ρωμιών ή αρμενίων εμπόρων,<br />
παρά να ταυτίζεται με τον αποκλειστικό χαρακτήρα του «εθνοκρατικού» οικονομικού<br />
δικτύου προς το οποίο τείνει να μεταβεί.<br />
Η έβδομη ενότητα περιλαμβάνει το τελευταίο κείμενο του τόμου, το οποίο είναι<br />
αφιερωμένο στην Ιστορία της οικονομικής σκέψης. Συμπληρώνει έναν από τους<br />
βασικούς στόχους του Συνεδρίου: τη συνάντηση των ιστορικών με τους οικονομολόγους<br />
και την ανάδειξη της σχέσης της Ιστορίας με την Οικονομική θεωρία.<br />
Ο Μιχαήλ Ζουμπουλάκης διερευνά την προϊστορία της έννοιας της «εξάρτησης<br />
από την τροχιά του παρελθόντος» (path dependence), έννοιας που εισήχθη<br />
στην Οικονομική θεωρία από τους David και Arthur στο δεύτερο μισό της δεκαετίας<br />
του 1980 και συνάδει με τις παραδοχές της νέας θεσμικής οικονομικής περί<br />
θεσμικής εξάρτησης. Η αναδρομή του δείχνει ότι κορυφαίοι θεωρητικοί της κλασικής<br />
οικονομικής θεωρίας, όπως ο Adam Smith και ο John Stewart Mill, αλλά και ο<br />
εκ των θεμελιωτών της νεοκλασικής οικονομικής θεωρίας Arthur Marshall ενσωματώνουν<br />
στις αναλύσεις τους την ιστορικότητα των οικονομικών φαινομένων και<br />
αναγνωρίζουν τη σημασία της θεσμικής εξάρτησης, πολύ πριν η εν λόγω έννοια<br />
προταθεί –στο πλαίσιο της κριτικής της νεοκλασικής οικονομικής– ως αναλυτικό<br />
εργαλείο της σύγχρονης Οικονομικής θεωρίας.<br />
<br />
Το θεματικό, χρονολογικό και γεωγραφικό εύρος των μελετών του παρόντος τόμου,<br />
σε συνδυασμό με το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των συγγραφέων<br />
~ 23 ~