Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΣΒΕΤΛΑΝΑ ΝΤΟΝΤΣΕΒΑ<br />
δραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην εκκλησιαστική σύγκρουση που συντελέστηκε στην<br />
πόλη. Αυτή, ωστόσο, είναι πιθανό να συνέβη γιατί ενδεχομένως μειονεκτούσαν αριθμητικά<br />
οι Έλληνες και οι Βλάχοι στις συγκεκριμένες συντεχνίες, αν και δεν διαθέτουμε<br />
στοιχεία για την εθνική καταγωγή των μελών των συντεχνιών. Βεβαίως πάντα<br />
υπάρχει η δυνατότητα και άλλες συντεχνίες να είχαν συμμετάσχει στα γεγονότα και<br />
απλά να μην έχουν διασωθεί οι σχετικές πληροφορίες. Στην Αδριανούπολη το εσνάφι<br />
των τζελέπηδων ήταν από τους πιο ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες στην πόλη<br />
και οι εμπορικές του δραστηριότητες εκτείνονταν πολύ πέρα από τα όρια της πόλης.<br />
Κύριο ρόλο στην εν γένει δραστηριότητά του όμως δεν είχε η οικονομική του κατάσταση<br />
αλλά ο εθνικός του χαρακτήρας –παρόλο που και οι δύο αυτοί παράγοντες<br />
έχουν στενή σχέση μεταξύ τους. Είναι, άλλωστε, βέβαιο, ότι σε μια τέτοια κοσμοπολίτικη<br />
πόλη, στην οποία οι Βούλγαροι αποτελούσαν μειονότητα, η συντεχνία δεν θα<br />
μπορούσε να διατηρηθεί επί τόσα χρόνια ως «βουλγαρικός» θεσμός, αν δεν ήταν τόσο<br />
δυνατή οικονομικά.<br />
Συνοψίζοντας, τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν για τις συγκεκριμένες πόλεις της<br />
Θράκης και της Μακεδονίας κατά το 18ο-19ο αιώνα μας δίνουν μια καθαρή εικόνα<br />
για τις οικονομικές λειτουργίες των εγχώριων επαγγελματικών συσσωματώσεων –<br />
λειτουργίες που δεν διαφοροποιούνται σημαντικά από τις αντίστοιχες άλλων περιοχών<br />
της Βαλκανικής χερσονήσου. Η εσωτερική ρύθμιση της ποιότητας των προϊόντων<br />
και των περιοχών δράσης του εμπορίου είχε ασφαλώς ως βασικό σκοπό να περιορίσει<br />
–αλλά να μην καταργήσει εντελώς– τον ανταγωνισμό τόσο μέσα στο εσνάφι όσο<br />
και μεταξύ των διάφορων συντεχνιών. Το γεγονός ότι οι περιορισμοί αυτοί ανανεώνονταν<br />
τακτικά δείχνει ότι τέτοιες απαγορεύσεις προφανώς δεν ήταν πολύ αποτελεσματικές.<br />
Για τον ίδιο λόγο –για να αποφευχθεί δηλαδή όσο το δυνατόν περισσότερο<br />
ο εσωτερικός ανταγωνισμός– σώθηκε για αρκετά μεγάλη περίοδο και ο κοινός<br />
εφοδιασμός με πρώτες ύλες σε μερικά εσνάφια. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις το<br />
κράτος δεν εμπλέκεται –υπάρχουν βέβαια λίγες εξαιρέσεις– και απομένει στα εσνάφια<br />
να δημιουργήσουν τους δικούς τους κανόνες. Δεν ισχύει όμως αυτό όσον αφορά<br />
τον έλεγχο των τιμών, ιδιαίτερα για τα προϊόντα πρώτης ανάγκης. Ο ενεργός ρόλος<br />
των τοπικών αρχών είχε σκοπό να αποτρέψει αφενός την πρόκληση διαμαρτυριών<br />
για αυθαιρεσίες στην αύξηση των τιμών, και αφετέρου να εξασφαλίσει τακτικές<br />
και φτηνές προμήθειες για τις μεγάλες πόλεις και το στρατό. Η επέμβαση μερικών<br />
συντεχνιακών οργανώσεων στην κοινωνική ζωή και σε συγκεκριμένα πολιτικά<br />
γεγονότα επιβεβαιώνει απλώς την αλληλεξάρτηση μεταξύ οικονομικής ισχύος και<br />
κοινωνικής επιρροής, όπως και το γεγονός ότι τα εσνάφια, αν και βρισκόμαστε σε<br />
περίοδο οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, αποτέλεσαν κυρίως οικονομικό<br />
θεσμό που ελεγχόταν εν μέρει από το κράτος.<br />
Βλ. Gjorgiev, D., Tourski dokumenti za istoijata na Makedonija. Popisi od XIX vek. ( Τουρκικά<br />
έγγραφα για την ιστορία της Μακεδονίας. Κατάστιχα από το 19ο αιώνα), B. VII, τ. 2,<br />
Skopje 2006.<br />
~ 150 ~