You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΑΡΩΓΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΤΟΥ 1922 ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ<br />
Ημικρατικοί θεσμικοί φορείς<br />
Δήμος Θεσσαλονίκης<br />
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης κλήθηκε να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που προέκυψαν<br />
από την πρώτη στιγμή της άφιξης των προσφύγων. Ήδη από την προηγούμενη δεκαετία<br />
υπήρξε αρωγός σε ιδρύματα και σωματεία της πόλης, με ετήσια οικονομικά<br />
βοηθήματα που ξεκινούσαν από τις 3.000 και έφταναν τις 15.000 δρχ. 63 .<br />
Από το 1922 και μέχρι το 1926 Δήμαρχος Θεσσαλονίκης ήταν ο Πέτρος Συνδίκας,<br />
ενώ στο Δημοτικό Συμβούλιο συμμετείχαν προσωπικότητες της αστικής και<br />
μεγαλοαστικής τάξης, όπως οι Α. Ζάννας, Ι. Κούσκουρας, Ι. Μόλχο και Καράσο.<br />
Εκπροσωπούνταν χριστιανοί και εβραίοι, αλλά στη φάση αυτή και μουσουλμάνοι.<br />
Η δημοτική διοίκηση του 1922 ήταν, κατά κάποιο τρόπο, μια συνέχεια των προηγούμενων<br />
κοινοτικών διοικήσεων των εθνοτήτων. Κατά το πρώτο διάστημα της ά-<br />
φιξης των προσφύγων, μέχρι και το 1923, διακρίνει κανείς μέσα από τη μελέτη<br />
των πρακτικών των δημοτικών συμβουλίων έντονο ενδιαφέρον για τα ζητήματά<br />
τους αλλά και διαφορετικές προσεγγίσεις.<br />
Οι δημοτικοί σύμβουλοι της βενιζελικής παράταξης, με επικεφαλής τον Αλέξανδρο<br />
Ζάννα, επιδίωκαν να προωθούν τα ζητήματα των προσφύγων μέσα από την ενίσχυση<br />
των οργανώσεων που ασχολούνταν με την περίθαλψή τους ή με την ενίσχυση των<br />
προσφυγικών συλλόγων. Ως επί το πλείστον ήταν αντίθετοι στην προσφορά βοηθημάτων<br />
σε μεμονωμένα πρόσωπα, γιατί δεν θα είχαν κάποιο ευρύτερο αποτέλεσμα, αντιμετώπιζαν<br />
όμως την κάθε περίπτωση χωριστά και με ιδιαίτερη περίσκεψη. Άλλα μέλη<br />
του Συμβουλίου –κάποια από αυτά στο αντιβενιζελικό στρατόπεδο– επιδίωκαν τη<br />
συνδρομή μεμονωμένων προσώπων λόγω συγκεκριμένων γνωριμιών, ενώ οι εβραίοι<br />
σύμβουλοι έδειχναν γενικότερα τη διάθεση να συνδράμουν αλλά ήταν επιφυλακτικοί<br />
ως προς τη δυνατότητα εξεύρεσης των κονδυλίων. Ο δημοτικός σύμβουλος Μουσταφά<br />
Ραχμή στις περισσότερες συνεδριάσεις του 1922-1923 δεν ήταν παρών, ενώ ένας άλλος<br />
μουσουλμάνος σύμβουλος που συναντάται σε κάποιο από τα συμβούλια, δεν εξέφρασε<br />
κάποια ιδιαίτερη θέση 64 . Παρότι αρκετά από τα πρόσωπα άλλαζαν από τη μια<br />
χρονιά στην άλλη, είναι αξιοσημείωτο ότι τα περισσότερα δημοτικά συμβούλια κατέληγαν<br />
με αποφάσεις θετικές υπέρ των προσφύγων σε όλο αυτό το διάστημα.<br />
63 Ο Δήμος έδινε μέχρι το 1920, και το πιθανότερο και αργότερα, 3.000 δρχ. ετήσιο βοήθημα<br />
στον Άγιο Στυλιανό και 15.000 δρχ. το 1918 στο Χαρίσειο Γηροκομείο· βλ. Ιωάννης<br />
Ταγαράκης, Το φιλανθρωπικό έργο στην ελληνική ορθόδοξη κοινότητα Θεσσαλονίκης, Κέντρο<br />
Ιστορίας Δήμου Θεσσαλονίκης, αυτ. εκδόσεις αρ. 13, Θεσσαλονίκη 1994, σ. 164.<br />
64 Ι.Α.Π.Ε., Συλλογή Πρακτικών Συνεδριάσεων Δήμου Θεσσαλονίκης (αντίγραφα), Συνεδρίαση<br />
1.12.1922/Θέμα 12: με αφορμή την αίτηση της Αναστασίας Ωρολογά (νύφης του Μητροπολίτη<br />
Κυδωνιών) για ατομικό επίδομα προκύπτει διαφωνία ανάμεσα στο Δήμαρχο και<br />
τον Κούσκουρα από τη μία και τους Α. Ζάννα και Κόττα από την άλλη, καθώς οι δεύτεροι<br />
είναι υπέρ των επιδομάτων προς φιλανθρωπικά καταστήματα και οργανώσεις και όχι σε<br />
ατομικές περιπτώσεις, για να μη γίνει ο Δήμος «πτωχοκομείον». Στο ίδιο, Συνεδρίαση<br />
7.12.1922/Θέμα 4: αντίστοιχος προβληματισμός για τη διανομή ξυλανθράκων.<br />
~ 365 ~
Change language