Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΝΙΚΟΣ ΤΖΑΦΛΕΡΗΣ<br />
επιχείρησης Γκλαβάνη με την Εθνική Τράπεζα και τις στρατιωτικές υπηρεσίες<br />
(στρατιωτικές διοικήσεις 37 και ΓΕΣ) για την αποδέσμευση επιταγμένων πρώτων<br />
υλών, απαραίτητων για να μπορέσει να εκτελέσει τις στρατιωτικές παραγγελίες<br />
(γεφυροσκευές κ.λπ.) δείχνει ότι το κράτος Μεταξά στη διάρκεια του πολέμου α-<br />
σκούσε αυστηρό έλεγχο των αγαθών, τουλάχιστον όσον αφορά τις μεγάλες ποσότητες<br />
που βρίσκονταν στις αποθήκες των μεγάλων εμπορικών επιχειρήσεων 38 .<br />
Για να μπορέσουν τα εργοστάσια Γκλαβάνη να φέρουν σε πέρας τόσο απαιτητικές<br />
σε πρώτες ύλες και καύσιμα παραγγελίες, έπρεπε, πέρα από τα κρατικά<br />
αποθέματα, να έχουν πρόσβαση και να εντοπίζουν τα υλικά που χρειάζονται, σε<br />
ένα τεράστιο δίκτυο εμπόρων απλωμένων σε όλα τα σημαντικά εμπορικά και παραγωγικά<br />
κέντρα της χώρας. Το δίκτυο αυτό που προϋπήρχε ήδη από τον μεσοπόλεμο<br />
η επιχείρηση Γκλαβάνη το εκμεταλλεύεται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο<br />
και έτσι τα αγαθά αυτά των συνεργαζόμενων ιδιωτών, μετά βέβαια και τη διαδικασία<br />
της αποδέσμευσής τους, καταλήγουν στα εργοστάσια της σιδηροβιομηχανίας.<br />
39 Αυτή η τακτική θα συνεχιστεί και στην περίοδο της Κατοχής, οπότε και θα<br />
αποδειχθεί ακόμη πιο πολύτιμη λόγω και του μεγάλου ανταγωνισμού και των ελλείψεων,<br />
και θα διαφοροποιήσει τις ισχυρές επιχειρήσεις με εκτεταμένα δίκτυα<br />
αντιπροσώπων σε όλη τη χώρα από εκείνες που ήταν απομονωμένες στις περιφέρειές<br />
τους και αποκομμένες από εκτεταμένα δίκτυα προμηθευτών.<br />
Το παράδειγμα που ακολουθεί είναι αρκούντως διαφωτιστικό. Το Φεβρουάριο<br />
του 1941, η επιχείρηση Γκλαβάνη στο Βόλο είχε ανάγκη από κάποιες λαμαρίνες<br />
για την κατασκευή μιας από τις γεφυροσκευές που είχε παραγγείλει ο στρατός<br />
και πρόεβη σε αίτημα για αποδέσμευση (εφόσον ήταν δεσμευμένες) από το ΓΕΣ<br />
περίπτωση, σε εμπόρους και επιχειρήσεις (βλ. π.χ. ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266, αρ. πρ.<br />
529).<br />
37 Η Β΄ Ανωτέρα Στρατιωτική Διοίκησις που έδρευε στη Λάρισα ήταν, όπως φαίνεται, υπεύθυνη για<br />
τα επιταγμένα και δεσμευμένα αγαθά στις αποθήκες των εμπόρων του Βόλου. ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο<br />
Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης προς Β΄ Ανωτέραν Στρατιωτικήν Διοίκησιν (Λάρισα), Εν Βόλω, 17 Φεβρουαρίου<br />
1941.<br />
38 Στον σταχωμένο τόμο των εγγράφων του Αρχείου Γκλαβάνη 266 στα ΓΑΚ Μαγνησίας βρίσκονται<br />
σχετικές επιστολές με τις οποίες η ΑΒΕ Γκλαβάνης ζητά την αποδέσμευση πρώτων υλών για να εκτελέσει<br />
τις παραγγελίες του Υπουργείου Στρατιωτικών.<br />
39 Είναι πολύ χαρακτηριστική η αλληλογραφία με αυτούς τους συνεργάτες. Ο εμπορικός αντιπρόσωπος<br />
στέλνει τακτικά αναφορές με τις διαθεσιμότητες της περιφέρειάς του σε πρώτες ύλες και καύσιμα,<br />
τα οποία πιθανολογεί ότι έχει ανάγκη η βιομηχανία, και έπειτα η ΑΒΕ Γκλαβάνης απαντά για<br />
ποια από αυτά ενδιαφέρεται και ποια χρειάζεται να εξασφαλίσει ο αντιπρόσωπος και να οργανώσει<br />
την αποστολή τους. Η αποστολή γίνεται είτε κατευθείαν στο Βόλο είτε, αν αυτό είναι αδύνατο, μέσω<br />
των εγκαταστάσεων και των αποθηκών που διατηρούσε η βιομηχανία στον Πειραιά ή ακόμη και μέσω<br />
του μόνιμου αντιπροσώπου της επιχείρησης στη Θεσσαλονίκη (βλ. ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, ΓΑΚ<br />
Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης προς κύριον Αναστάσιον Σαλάχαν, Σύρον, Εν Βόλω,<br />
27 Φεβρουαρίου 1941, αρ. πρ. 681). Άλλες φορές πάλι η ίδια η επιχείρηση στέλνει επιστολές σε εμπόρους<br />
της περιφέρειας ή του κέντρου και τους ρωτά αν έχουν ή γνωρίζουν ότι υπάρχουν στην περιοχή<br />
τους διαθέσιμες πρώτες ύλες ή καύσιμα που ενδιαφέρουν τα εργοστάσιά της. Αρκετές αναφορές αυτού<br />
του είδους υπάρχουν στη σχετική αλληλογραφία στα ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266.<br />
~ 166 ~
Change language