Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ «ΜΕΤΑΞΑ»<br />
σημειωθεί ότι στα τέλη του αιώνα μόνο στον Πειραιά οι σημαντικότεροι κονιακοποιοί<br />
και ποτοβιομήχανοι, που επίσης παρασκεύαζαν κονιάκ, έφθαναν περίπου τους<br />
τριάντα 26 . Πράγματι πολλοί από αυτούς επεδίωξαν να διεισδύσουν στις ομογενειακές<br />
αγορές της οθωμανικής, της αιγυπτιακής και λίγο αργότερα της αμερικανικής<br />
επικράτειας, καθώς και στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Το γεγονός, μάλιστα, ότι<br />
όλοι παρουσίαζαν σχεδόν ταυτόχρονα τα ποτά τους στις ίδιες αγορές του εξωτερικού,<br />
δίνει την εντύπωση ότι καθένας φρόντιζε να ενημερώνεται για την πολιτική πωλήσεων<br />
του άλλου και να ακολουθεί τις κινήσεις του. Ωστόσο, λίγοι μόνο κατάφεραν<br />
να προσαρμόσουν τις παραγωγικές δυνατότητες, τις εμπορικές τακτικές και τις ποιοτικές<br />
προδιαγραφές του ποτού τους στα δεδομένα και τις απαιτήσεις των εξωτερικών<br />
αγορών, στις οποίες δεν υπήρχαν μόνο οι ελληνικής καταγωγής υποψήφιοι πελάτες<br />
αλλά και οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές τους. Η ύπαρξη των τελευταίων οδηγούσε<br />
τους Έλληνες κονιακοποιούς στο να στηρίζουν την πολιτική των εξαγωγών<br />
τους στην προβαλλόμενη ελληνική ταυτότητα του ποτού τους. Το ελληνικό κονιάκ<br />
μόνο διά της έμφασης στην ελληνική του προέλευση ήταν δυνατό να διαφοροποιείται<br />
από το γνωστότερο, ποιοτικότερο και φυσικά ακριβότερο γαλλικό κονιάκ.<br />
Έτσι, η προοδευτική επέκταση των εμπορικών δραστηριοτήτων των Ελλήνων<br />
κονιακοποιών, όπως ήταν οι αδελφοί Μεταξά, στον παραδοσιακό χώρο παρουσίας<br />
των ομογενών αναδείκνυε πρωτίστως ως κατάλληλους μεσολαβητές τους ελληνικής<br />
καταγωγής εμπόρους. Άσχετα από το αν πράγματι ήταν, χάρη στον πατριωτισμό<br />
τους, περισσότερο αξιόπιστοι ως αντιπρόσωποι ενός ελληνικού εργοστασίου, οι<br />
ομογενείς έμποροι είχαν άμεση πρόσβαση στους ελληνικής καταγωγής καταστηματάρχες<br />
και επιπλέον ήταν εξοικειωμένοι με τις προτιμήσεις και τις συνήθειες του<br />
ομογενειακού καταναλωτικού κοινού. Ως αποτέλεσμα, η δραστηριοποίησή τους σε<br />
αυτές τις αγορές, ειδικά στο αρχικό στάδιο αυτού του εμπορίου, μπορούσε να<br />
προσφέρει την απαραίτητη «γέφυρα» σύνδεσης με τους ομογενείς καταναλωτές.<br />
Πράγματι, όπως αποδεικνύει το παράδειγμα της εταιρείας Μεταξά, η ανοδική<br />
πορεία των πωλήσεών τους στηρίχθηκε στη δημιουργία ενός εκτεταμένου δικτύου<br />
ομογενών αντιπροσώπων. Το καλοκαίρι του 1892, στο πρώτο ταξίδι του Σπύρου<br />
Μεταξά στην Αίγυπτο εγκαινιάστηκε η συνεργασία με τους δύο ομογενείς αντιπροσώπους<br />
στην Αλεξάνδρεια και το Κάιρο, και τέθηκαν οι βάσεις της «κατάκτησης»<br />
ενός μεγάλου μέρους της εκεί ομογενειακής αγοράς. Ποσοτικά αυτό σήμαινε την<br />
πώληση, κατά ετήσιο μέσο όρο μέχρι τα μέσα της δεκαετίας, μόνο στο Κάιρο περισσότερων<br />
από 30.000 φιαλών και τουλάχιστον 40 βαρελιών κονιάκ 27 . Παρομοίως,<br />
στην Αλεξάνδρεια, όπου οι υπάλληλοι του εκεί Ελληνικού Επιμελητηρίου επαινούσαν<br />
καθημερινά το «εξαίρετο» κονιάκ Μεταξά, ένας μόνον παντοπώλης μπορούσε,<br />
κατά τη διάρκεια του χειμώνα, να πουλάει ακόμη και οκτώ κιβώτια ποτού (96 φιά-<br />
26 Για τα πρώτα στάδια ανάπτυξης της ελληνικής κονιακοποιίας χρήσιμες πληροφορίες<br />
παρέχει ο Ν. Φίλων, «Νόθευσις ελληνικών προϊόντων», Δελτίον της Βιομηχανικής και Ε-<br />
μπορικής Ακαδημίας 1 (1895), τχ. 3, σ. 46-47. Βλ. επίσης τις ποτοποιίες του Πειραιά στο<br />
Σταματίνα Μαλικούτη, Πειραιάς, 1834-1912. Λειτουργική συγκρότηση και πολεοδομική<br />
εξέλιξη, Αθήνα: Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς 2004, σ. 104-113.<br />
27 Βλ. σχετικά Βόγλη, ό.π., σ. 184-196.<br />
~ 179 ~