Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΥΦΑΝΕΤ, 1926-1965<br />
της Εθνικής Τράπεζας, η οποία είχε επωμιστεί το κύριο χρηματοδοτικό βάρος. Το<br />
1967 ο εξοπλισμός και τα προϊόντα του εργοστασίου εκποιήθηκαν 36 .<br />
Το 1993 το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτήρισε το συγκρότημα των βιομηχανικών<br />
κτηρίων της Υφανέτ και τον περιβάλλοντα χώρο ως «ιστορικά διατηρητέα<br />
μνημεία», αντιπροσωπευτικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής στον ελλαδικό<br />
χώρο, επισημαίνοντας πως μαρτυρούν μία εποχή σημαντική για τη νεώτερη<br />
ιστορία της Θεσσαλονίκης καθώς συνέβαλαν στον εκσυγχρονισμό και την πρόοδο<br />
της Μακεδονίας 37 . Με την ευκαιρία ανακήρυξης της Θεσσαλονίκης σε Πολιτιστική<br />
Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 1997, η Εθνική Τράπεζα ανέλαβε πρωτοβουλία<br />
για την αξιοποίηση του ακινήτου της Υφανέτ και τη δημιουργία ενός Κέντρου Πολιτισμού<br />
και Οικονομικής Ανάπτυξης (ΚΕ.Π.Ο.Α.). Αργότερα το κράτος εξήγγειλε<br />
την αξιοποίηση και αναστήλωσή του, ώστε να στεγάσει το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης<br />
Τέχνης 38 . Καμία, ωστόσο, από αυτές τις κινήσεις δεν έχει μέχρι σήμερα<br />
ευοδωθεί. Αξίζει να σημειωθεί πως οι εγκαταστάσεις, αν και εγκαταλελειμμένες,<br />
παραδομένες στη φθορά του χρόνου και μη χρησιμοποιούμενες για διάστημα μεγαλύτερο<br />
των τεσσάρων δεκαετιών προσδιορίζουν και ως τοπωνύμιο την ευρύτερη<br />
αστική περιοχή, στην οποία βρίσκονται ενταγμένες 39 .<br />
Τα τελευταία έτη συνιστούν τομή όσον αφορά στη χρήση του κτηριακού συγκροτήματος.<br />
Από το 2004 ο χώρος τελεί υπό κατάληψη από μέλη του αντεξουσιαστικού<br />
κινήματος, τα οποία αναπτύσσουν δράσεις, ώστε η Υφανέτ να ξαναγίνει<br />
τμήμα του κοινωνικού ιστού της πόλης. Έχουν ονομάσει την πρωτοβουλία τους<br />
Φάμπρικα Υφανέτ και αποτυπώνουν το ιδεολογικό τους στίγμα σε διάφορες πρωτοβουλίες.<br />
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει η έκδοση μικρού εντύπου σχετικά με την ιστορία<br />
της επιχείρησης, στο οποίο δίνεται έμφαση στην ιστορία των εργατικών κινητοποιήσεων<br />
στη δεκαετία του 1960. Είναι και αυτό μια προσωρινή καταφυγή από<br />
την πραγματικότητα της εγκατάλειψης που «βιώνουν» σήμερα οι κτηριακές εγκαταστάσεις,<br />
αναμένοντας καρτερικά τη «λυτρωτική» κρατική παρέμβαση. Αλλά η<br />
αποκατάσταση της ιστορικής συνέχειας και η ενσωμάτωση της Υφανέτ στη συλλογική<br />
μνήμη της πόλης χρειάζονται άλλου είδους παρεμβάσεις, που μόνο τα ιστορικά<br />
τεκμήρια μπορούν να υποστηρίξουν. Και στο σκέλος της διάσωσης των ιστορικών<br />
αρχείων ίσως είναι πλέον πολύ αργά, ώστε να υπάρξει μια τεκμηριωμένη διασύνδεση<br />
της επιχείρησης με το παρελθοντικό αλλά και το τρέχον κοινωνικό και ι-<br />
στορικό γίγνεσθαι της πόλης.<br />
36 Βλ. Ζαφείρης, ό.π.<br />
37 ΦΕΚ, αριθ. 726, τχ. Β΄, Αθήνα, 20 Σεπτεμβρίου 1993. Η Υφανέτ είναι ένα από τα συνολικά<br />
14, μέχρι το 1999, χαρακτηρισμένα βιομηχανικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, βλ. Βιομηχανικά<br />
μνημεία της Ελλάδας, έκδ. Υπουργείο Πολιτισμού, Διεύθυνση Λαϊκού Πολιτισμού,<br />
Εφορείες Νεωτέρων Μνημείων, Αθήνα 1999, σ. 28.<br />
38 Βλ. Ζαφείρης, ό.π.<br />
39 Για την ενδιαφέρουσα αυτή παρατήρηση, βλ. Πρώην Εργοστάσιον “Υφανέτ” Θεσσαλονίκη.<br />
Αποτύπωση υπάρχουσας κατάστασης, σ. 12. Από το κτηριακό συγκρότημα, για<br />
παράδειγμα, έχει λάβει την ονομασία της μία στάση δρομολογίου του Οργανισμού Αστικών<br />
Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ).<br />
~ 201 ~
Change language