You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΣΥΝΤΕΧΝΙΩΝ<br />
πρώτη ύλη στο εσνάφι, όπως μας δείχνει μία καταγραφή του 1837 18 . Είναι σαφές<br />
ότι αυτό το μέτρο –ο περιορισμός της επεξεργασίας της πρώτης ύλης στα χέρια<br />
ενός μάστορα– είχε ως βασικό σκοπό την εξασφάλιση ίδιας ποιότητας μεταξιού<br />
για τα μέλη του εσναφιού.<br />
Για να περιορίσουν τον ανταγωνισμό με τους εκτός συντεχνίας τεχνίτες ή εμπόρους<br />
οι συντεχνίες προέβλεπαν τα ανάλογα μέτρα. Έτσι, το 1842 οι αμπατζήδες<br />
στο Παζαρτζίκ αποφάσισαν να μην μπορούν οι μάστορες που έχουν πάρει τεστήρι,<br />
ή οι μάστορες από την Ανατολία να δουλεύουν, αν δεν έχουν πρώτα υπηρετήσει<br />
ως τσιράκια για τρία χρόνια στο εσνάφι, κάτι το οποίο στην ουσία απέκλειε την<br />
πρόσβαση των ξένων στη συντεχνία. Η απόφαση αυτή ανανεώθηκε το 1850 19 . Οι<br />
μεταξάδες των Σκοπίων δεν ήταν τόσο αυστηροί απέναντι στους ξένους μάστορες.<br />
Στους «γιαμπαντζήδες» 20 που δεν ήταν μέλη της συντεχνίας, επιτρεπόταν να πουλάνε<br />
ή να βάφουν μετάξι, αλλά για κάθε οκά μεταξιού έπρεπε να πληρώσουν στο<br />
εσνάφι από ένα γρόσι 21 . Από τις πηγές γίνεται φανερό ότι και σε άλλα μέρη της<br />
Μακεδονίας δεν απαγορευόταν αυστηρά στους ξένους τεχνίτες να εξασκούν κάποιο<br />
επάγγελμα. Στην κωμόπολη Κουμάνοβο, στο βόρειο μέρος της Μακεδονίας,<br />
υπάρχει το 1854 στον κανονισμό της συντεχνίας των αμπατζήδων ένα άρθρο, σύμφωνα<br />
με το οποίο, αν κάποιος τεχνίτης από άλλο καζά ήθελε να γίνει μάστορας<br />
στην πόλη, όφειλε να πληρώσει διπλό μπασκαλίκι, δηλαδή 100 και όχι 50 γρόσια<br />
(τόσα πλήρωναν οι ντόπιοι) 22 . Ο περιορισμός αυτός επεκτάθηκε και στους καλφάδες<br />
της συντεχνίας: όποιος μάστορας ήθελε να προσλάβει κάλφα από άλλο καζά,<br />
για κάθε γρόσι που του πλήρωνε, έπρεπε να δώσει από ένα παρά στον πρωτομάστορα<br />
του εσναφιού. Ένα τέτοιο μέτρο που αποσκοπούσε στην προστασία από τον<br />
ανταγωνισμό όχι μόνο για τους μάστορες, αλλά και για τους καλφάδες, έχει σχέση<br />
και με τη γενική παρακμή των συντεχνιών. Αυτή την περίοδο, κατά τον Κριμαϊκό<br />
πόλεμο και αργότερα, τα προϊόντα των αμπατζήδων διακινούνταν στην αγορά καθώς<br />
ήταν χρήσιμα σε εποχή πολέμου και επιπλέον επειδή στις βουλγαρικές περιοχές<br />
και στη Μικρά Ασία οι αμπάδες ήταν περιζήτητοι 23 . Αλλά σε μια μικρή πόλη<br />
όπως το Κουμάνοβο η παρουσία πιθανότατα και μόνο ενός ξένου μάστορα μπορούσε<br />
να προκαλέσει αντιδράσεις στο εσνάφι. Τέτοιοι περιορισμοί για τους «εξω-<br />
18 Εθνική Βιβλιοθήκη «Αγ. αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου», Βουλγαρικό Ιστορικό Αρχείο,<br />
ΙΙD 50, σ. 57.<br />
19 Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο (Παζαρτζίκ), κ. В-К-2, σ. 42.<br />
20 yabancı (τουρκ.) ξένος.<br />
21 Εθνική Βιβλιοθήκη «Αγ. αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου», Βουλγαρικό Ιστορικό Αρχείο,<br />
ΙΙD 50, σ. 73, 76 κ.α.<br />
22 Sokolov, L., «Stopanstvoto vo Kumanovo prez vtorata polovina na 19 vek so oddelen<br />
pogled vrz abadzhijskiot zanaet i esnaf» ( «Η οικονομία στο Κουμάνοβο κατά το δεύτερο<br />
μισό του 19ου αιώνα με έμφαση στο επάγγελμα και τη συντεχνία των αμπατζήδων»),<br />
Glasnik na Institutot za nacionalna istorija 1 (1957), 134.<br />
23 Todorov, N., «Za nyakoi promeni v haraktera na cehovata organizaciya u nas prez parvata<br />
polovina na 19 vek» ( «Για μερικές αλλαγές στο χαρακτήρα της συντεχνιακής μας<br />
οργάνωσης κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα»), Istoricheski pregled 4 (1958), 57.<br />
~ 141 ~
Change language