You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑ, ΕΝΟΙΚΙΟΣΤΑΣΙΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΟΣ ΤΑΞΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ<br />
ή και καταστημάτων) των μελών τους 48 . Η στάση, αντίθετα, των επαγγελματιών<br />
απέναντι στην ιδιοκτησία και τα συμφέροντά της εμφανιζόταν πιο καιροσκοπική,<br />
καθώς πρώτα έβαζαν την αναπαραγωγή των μικρών μονάδων –και πάντως δεν<br />
φαίνεται να συγκινούνταν από τη ρητορική των κτηματικών συλλόγων περί διωγμού<br />
της ιδιοκτησίας 49 .<br />
Συμπεράσματα<br />
Η νομοθεσία κατά της αισχροκέρδειας, η επιβολή διατιμήσεων και οι άλλες μορφές<br />
ελέγχου της αγοράς ειδών πρώτης ανάγκης, τις οποίες εισήγαγε το κράτος κατά τη<br />
διάρκεια της επισιτιστικής κρίσης του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου και του υψηλού πληθωρισμού<br />
που τον ακολούθησε, δεν έγιναν ευνοϊκά δεκτές από τους άμεσα ενδιαφερόμενους<br />
επαγγελματίες και αποτέλεσαν μία από τις σημαντικότερες θεματικές<br />
στην κινητοποίησή τους. Απ’ αυτήν την άποψη συνέβαλαν στη συγκρότηση ενός μικροαστικού<br />
ταξικού πόλου στα χρόνια που εξετάσαμε, από μιαν άλλη όμως πλευρά<br />
αποτέλεσαν ένα σκόπελο που έπρεπε οι πρωταγωνιστές της επαγγελματικής κίνησης<br />
να ξεπεράσουν για να επιτύχουν την ενοποίηση όσο το δυνατόν ευρύτερων τμημάτων<br />
των επαγγελματιών. Το «ιδίωμα της αισχροκέρδειας», ιδεολογικοπολιτικό<br />
σχήμα ερμηνείας της ακρίβειας και της μειωμένης αγοραστικής δύναμης των λαϊκών<br />
τάξεων, που βασιζόταν σε μια αντίληψη περί δίκαιου κέρδους, στρεφόταν ενάντια<br />
στους εμπορευόμενους και ζητούσε την παρέμβαση του κράτους, δεν κυριαρχούσε<br />
μόνο στους εργάτες αλλά και σε ευρέα κομμάτια των μικροαστών που δεν εμπλέκονταν<br />
στην αγορά τροφίμων. Ζητούμενο, λοιπόν, ήταν η ενοποίηση κατά το δυνατόν<br />
της οπτικής των δύο αυτών κατηγοριών επαγγελματιών, κάτι που, απ’ όσο μπορούμε<br />
να κρίνουμε, επιτεύχθηκε με αρκετή επιτυχία στις αρχές της δεκαετίας του 1920,<br />
στη βάση θέσεων γενικά φιλελεύθερων: α) αρνητική στάση απέναντι στις διατιμήσεις·<br />
όσον αφορά όμως τη νομοθεσία κατά της αισχροκέρδειας η έμφαση δινόταν<br />
στην τροποποίησή της και όχι στην κατάργησή της, και β) αιτήματα που επικεντρώνονταν<br />
στην εκχώρηση αρμοδιοτήτων (σχετικά με τις διατιμήσεις και την καταδίωξη<br />
των αισχροκερδών) σε επιτροπές με τη δική τους συμμετοχή.<br />
Στη στάση αυτή οι μικροαστικές οργανώσεις γενικά συνέπλεαν με τις αστικές,<br />
συγχρόνως όμως χρέωναν στους αστούς την ύπαρξη αισχροκερδών τάσεων και συγκρούονταν<br />
μαζί τους για θέματα –μεταξύ άλλων– που αφορούσαν την εφαρμογή των<br />
σχετικών νόμων. Αν οι τριβές με τους αστούς πιο είναι ορατές στις πηγές μας, αυτό<br />
πιθανότατα συμβαίνει επειδή η ύπαρξη ξεκάθαρων διαχωριστικών γραμμών ανάμεσα<br />
σε αυτούς και τους μικροαστούς δεν ήταν δεδομένη, καθώς ψηλά στην ατζέντα των<br />
μεν και των δε βρισκόταν η χαλάρωση της κρατικής παρέμβασης στην αγορά.<br />
Οι θέσεις όμως των επαγγελματιών περί αισχροκέρδειας και διατιμήσεων αναπόφευκτα<br />
τους έφερναν σε σύγκρουση κυρίως με τις εργατικές διεκδικήσεις και με<br />
48 «Το υπόμνημα του επιμελητηρίου διά το νέον ενοικιοστάσιον», Δελτίον ΕΒΕΑ, τ. Δ΄<br />
(1923), σ. 61-66 και τ. Ε΄ (Σεπτέμβριος 1924), σ. 682-683, Εμπρός, 18 Μαρτίου 1925, Καθημερινή,<br />
9 Μαρτίου 1927.<br />
49 Νέαι Αρχαί, 9 Ιουλίου 1922 και Δελτίον ΕΒΕΑ, τ. Ε΄ (Ιούλιος 1924), σ. 519-520.<br />
~ 341 ~
Change language