o_19heefouak9i9v4do11ac41pi7a.pdf

ΝΙΚΟΣ ΤΖΑΦΛΕΡΗΣ
[1939]), οι οποίες δημιουργήθηκαν, όπως ανέφερα και προηγουμένως, στην Αθήνα
μετά το 1935 ως προσπάθεια της ελληνικής σιδηροβιομηχανίας να αποκτήσει αυτάρκεια
και αυτονομία περιορίζοντας τις εισαγωγές ενδιάμεσων και ημικατεργασμένων
προϊόντων από το εξωτερικό (κυρίως τη Γερμανία). Αυτή η προσπάθεια,
παρά τις αντιδράσεις των γερμανικών κυρίως συμφερόντων, οδήγησε στην ανάπτυξη
των τριών μικρών μονάδων παραγωγής ορισμένων ενδιάμεσων προϊόντων
σιδηρουργίας όπως σύρμα, ράβδους κ.λπ. για χρήση στις σιδηροβιομηχανίες τους.
Αυτή η παραγωγή έδωσε στην ΑΒΕ Γκλαβάνης, όπως και στις υπόλοιπες επιχειρήσεις
που συμμετείχαν στην προσπάθεια, την περιορισμένη, έστω, δυνατότητα
ενός κανονικού και ανεξάρτητου από τις συγκυριακές διακυμάνσεις, τα συμφέροντα,
τις προθέσεις και τις διαθεσιμότητες της γερμανικής βιομηχανικής οικονομίας
εν όψει πολέμου, εφοδιασμού 25 .
Τα ηνία της βιομηχανικής δραστηριότητας τα είχε ο Βάγγος Γκλαβάνης, ενώ
στα εργοστάσια του Βόλου Γενικός Διευθυντής ήταν ο Ι. Κ. Γκλαβάνης 26 και τις
γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο θεσσαλικό κάμπο είχε αναλάβει ο Τζων Γκλαβάνης
27 . Στη διάρκεια του πολέμου ο Τζων διευθετούσε κυρίως τις υποθέσεις στην
Αθήνα και διηύθυνε την ΑΒΕ Γκλαβάνη Αθηνών, ενώ ο αδερφός του Βάγγος ασχολούνταν
κυρίως με τα εργοστάσια του Βόλου και τις εκεί παραγγελίες 28 .
Έτσι, κατά την προετοιμασία της Ελλάδας για τον επερχόμενο πόλεμο και στη
διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου η βολιώτικη σιδηροβιομηχανία, όπως αυτή
του Μποδοσάκη, προσέφερε τα μέγιστα στον αγώνα για τη νίκη. Αυτό μάλιστα της
αναγνωρίστηκε και μεταπολεμικά από τη στρατιωτική ηγεσία της εποχής 29 .
Όταν ξεσπά η ελληνοϊταλική σύγκρουση, στους κόλπους της διοίκησης της επιχείρησης
επικρατεί νοοτροπία στρατιωτικής πειθαρχίας, αφιέρωσης των δυνάμεων
στην πολεμική προσπάθεια και τη νίκη, πίστης στον εθνικό αγώνα· μία νοοτροπία
που γίνεται προσπάθεια να διαχυθεί ή ακόμη και να επιβληθεί στους εργαζόμενους,
αλλά και προς κάθε άλλον που δείχνει να ολιγωρεί μπροστά στις κρίσιμες
ώρες που περνάει το έθνος. Αυτή η εντατικοποίηση της προσπάθειας, από την παραγωγή
και τη μεταφορά μέχρι την τελική χρήση των προϊόντων της βιομηχανίας,
επιταχύνει τον παραγωγικό της κύκλο και κατ’ επέκταση τα κέρδη της. Η διοίκηση
διακατέχεται σε όλη τη διάρκεια του πολέμου από μια ευφορία, που εκπορεύεται
25 Βλ. σχετικά Χρήστος Χατζηιωσήφ, ό.π., σ. 165-174, καθώς και του ιδίου,«Όψεις της ελληνικής οικονομίας
στη διάρκεια της Κατοχής 1941-1944», στο Επιστημονικό Συμπόσιο στη Μνήμη Νίκου Σβορώνου,
30 και 31 Μαρτίου 1990, [Αθήνα], Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Παιδείας
Σχολής Μωραΐτη, 1993, σ. 110-116.
26 ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης προς την Εταιρίαν Λίμνης Κωπαΐδος,
Αλίαρτον, Εν Βόλω, 27 Φεβρουαρίου 1941, αρ. πρ. 677.
27 Τζων Γκλαβάνης, Η ζωή, η δράση και το έργο μιας παλιάς πολιτικής οικογένειας, χ.τ., χ.χ., σ. 9-
10, 13-15 και 24.
28 Υπάρχουν διάφορα σχετικά έγγραφα στα ΓΑΚ Μαγνησίας, στο Αρχείο Γκλαβάνη. Βλ. για παράδειγμα,
ΓΑΚ Μαγνησίας, Αρχείο Γκλαβάνη 266, ΑΒΕ Γκλαβάνης, Βόλος, προς ΑΒΕ Γκλαβάνης Αθήνας,
Εν Βόλω, 10 Μαρτίου 1941, αρ. πρ. 850.
29 Τζων Γκλαβάνης, ό.π., σ. 22-23.
~ 162 ~