You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΣΒΕΤΛΑΝΑ ΝΤΟΝΤΣΕΒΑ<br />
ταξύ τους εμπόριο. Από την άλλη πλευρά, τέτοιες σχέσεις μεταξύ του μάστορα και<br />
του πελάτη παρείχαν δυνητικά πλεονέκτημα σε μερικούς μάστορες στη διεξαγωγή<br />
εμπορίου για λογαριασμό άλλων –κάτι που η συντεχνία προσπαθούσε να αποφύγει.<br />
Ένα άλλο επί μέρους στοιχείο, το οποίο διαφέρει από τις παρόμοιες απαγορεύσεις<br />
του 1777 και του 1782 12 , είναι ότι με την παραβίαση του κανόνα έκτος από<br />
τα 100 γρόσια επ’ ωφελεία του εσναφιού υπήρχε και πρόστιμο 100 γροσίων, που<br />
πληρωνόταν στο κονάκι στο σούμπαση. Αυτό είναι ένα από τα λίγα στοιχεία που<br />
αποδεικνύουν την παρέμβαση, αν και έμμεση, της τοπικής αρχής στα ζητήματα<br />
που αφορούσαν τις εσωτερικές σχέσεις στο εσνάφι. Το 1820 ο εν λόγω περιορισμός<br />
ανανεώθηκε και απαγορευόταν πλέον η πώληση βερεσέ «σε χριστιανό ή σε<br />
Τούρκο» 13 .<br />
Ένας άλλος τρόπος, αν και όχι τόσο άμεσος, για να ελεγχθεί η δραστηριότητα<br />
των μελών των διάφορων συντεχνιών –ανεξαρτήτως αν πρόκειται για παραγωγή ή<br />
για εμπόριο–, ήταν η απαίτηση να ειδοποιείται το εσνάφι όταν κάποιος ήθελε να<br />
ιδρύσει συντροφία. Εφόσον παραβίαζαν την απαίτηση αυτή, οι αμπατζήδες στο<br />
Παζαρτζίκ όφειλαν να καταβάλουν πρόστιμο 10 οκάδες μπακίρι 14 . Παρόμοιες πληροφορίες<br />
διαθέτουμε και για τους μπακάληδες στο Μοναστήρι. Σύμφωνα με ένα<br />
υποσχετικό έγγραφο του έτους 1857, ήταν υποχρεωτικό για τα μέλη της συντεχνίας<br />
να ειδοποιούν τον πρωτομάστορα για την καινούρια συντροφία, ανεξάρτητα αν η<br />
συντροφία ήταν με κάποιο μπακάλη εντός ή εκτός της συντεχνίας, και επίσης έ-<br />
πρεπε να παρουσιάσουν στο εσνάφι το συμφωνητικό. Απαραίτητη ήταν και η ειδοποίηση<br />
του εσναφιού σε περίπτωση διάλυσης της συντροφίας 15 .<br />
Βασικό μέρος του ελέγχου των δραστηριοτήτων των μαστόρων είναι ο έλεγχος<br />
στις προμήθειες που ήταν σχετικές με πρώτες ύλες –πρακτική η οποία υπήρχε και<br />
κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα 16 . Ενώ για τους αμπατζήδες του Παζαρτζίκ<br />
δεν διαθέτουμε πληροφορίες για το πώς προμηθεύονταν τις πρώτες ύλες, στη συντεχνία<br />
των μεταξάδων στα Σκόπια για όλη την περίοδο που καλύπτουν τα κατάστιχά<br />
τους –δηλαδή από το 1829 έως το 1863, η προμήθεια γινόταν μέσω της συντεχνίας<br />
και όχι ξεχωριστά 17 . Επίσης, το βάψιμο του άβραστου μεταξιού οι μάστορες<br />
το ανέθεταν κάθε χρόνο σε ένα μόνο από τα μέλη της συντεχνίας, απαγορεύοντας<br />
στους άλλους να ασχολούνται με την ίδια δουλειά, ενώ προβλεπόταν σημαντικό<br />
χρηματικό ποσό ως πρόστιμο. Επειδή η επεξεργασία αυτή ήταν εξαιρετικής<br />
σημασίας για τους μάστορες, απαγορευόταν για ένα χρόνο σε αυτό το μάστορα να<br />
ιδρύσει συντροφία με άλλους μάστορες. Αν το έπραττε, έπρεπε να επιστρέψει την<br />
12 Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο (Παζαρτζίκ), κ. В-К-1, σ. 179.<br />
13 Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο (Παζαρτζίκ), κ. В-К-2, σ. 2.<br />
14 Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο (Παζαρτζίκ), κ. В-К-1, σ. 180.<br />
15 Αρχείο της Μακεδονίας (Σκόπια), φάκ. 474, σ. 199.<br />
16 Yaneva, Sv., «Regulacii na zanayatchiyskoto proizvodstvo v balgarskite zemi prez parvata<br />
polovina na XIX vek.», ό.π., 13-14, όπου δίνονται περισσότερα παραδείγματα κυρίως από<br />
τις βουλγαρικές περιοχές.<br />
17 Εθνική Βιβλιοθήκη «Αγ. αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου», Βουλγαρικό Ιστορικό Αρχείο,<br />
ΙΙD 50.<br />
~ 140 ~
Change language