Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ<br />
ντων κινητών περιουσιακών στοιχείων από το σπίτι της οικογένειας Δεληγιάννη<br />
μετά την εκτέλεση του γενάρχη της (Φεβρουάριος 1816) αλλά και μια δεύτερη καταγραφή<br />
των κινητών περιουσιακών στοιχείων που η ίδια οικογένεια αποθήκευσε<br />
λίγο πριν την ελληνική Επανάσταση (1η Μαρτίου 1821), αποκαλύπτει πληθώρα<br />
κοσμημάτων, πολύτιμων αντικειμένων και πολυτελών υφασμάτων 22 .<br />
Οι χριστιανοί τοπικοί άρχοντες υιοθετούσαν, λοιπόν, τις παραπάνω προσωπικές<br />
συμπεριφορές και απολάμβαναν τα οφέλη της επικοινωνίας τους με τις οθωμανικές<br />
αυλές. Σε επιστολή του προς τους Περρουκαίους ο Ρήγας Παλαμήδης αναφέρει<br />
σχετικά με διαφιλονικούμενη καλλιεργημένη γη ότι «εις το χωράφι αυτό εξαρχής<br />
χέρι δεν έβανα, εάν κατά την προσταγήν του ιτζέτπεη εφένδη δεν εδιορίζετο<br />
ναζύρης 23 εις τούτο ο άρχων πατέρας της και εάν η ευγενεία του δεν μοι έδιδεν<br />
την άδειαν» 24 . Είναι προφανές πως η κατοχή της γης δεν υποστηρίζεται με άλλους<br />
«τίτλους» εκτός από τη σύμφωνη γνώμη του οθωμανού αξιωματούχου.<br />
Σε άλλη περίπτωση οι άνθρωποι του «ενδοξομεγαλοπρεπέστατου μουσταφέμπεϊ»<br />
25 των Πατρών παρακάμπτουν συμφωνίες του ίδιου του μπέη για πώληση<br />
σταφίδας σε χριστιανό έμπορο, για να την δώσουν τελικά –ακόμη και στην ίδια τιμή–<br />
στον Χαράλαμπο Περρούκα: «Ο ενδοξομεγαλοπρεπέστατος μουσταφέμπεϊ ε-<br />
φένδης μας είχεν σταφύδαν αυτού εις βοστίτσαν και πάτραν την οποίαν έγραψεν<br />
να την δώση με το να ευρέθη εδώ ο μόνον Χ΄΄Φιλιππής και εζήτησεν να αγοράσει<br />
[... όμως] οι αυτού επιτροποί του είχαν προσυμφωνίσει με την ευγενεία σας [...]. η<br />
ενδοξομεγαλοπρεπεία του μαθών τούτο εδυσαρεστήθη ευχαριστούμενος κατά πάντα<br />
λόγον να την λάβει η ευγενεία σας [...] η τιμή οπού ο Φιλιππής έδωσεν είναι<br />
τάλαρα 70: το μεγαλίτερον χισμέτι σας είναι το να παρθή εις αυτό και προσπάθισον<br />
όσον γίνεται να μην λάβη την παραμικράν δυσαρέσκειαν» 26 .<br />
Σχετικά –και απολύτως συνοπτικά– με το οικονομικό προφίλ των χριστιανών<br />
προκρίτων στην προεπαναστατική Πελοπόννησο επισημαίνω και εδώ 27 α) πως κα-<br />
90-102 και Ν. Σαρρής, Προεπαναστατική Ελλάδα και Οσμανικό κράτος από το χειρόγραφο<br />
του Σουλεϊμάν Πενάχ Εφέντη του Μοραΐτη, Αθήνα 1993, σ. 309-311.<br />
22 Εταιρεία των Φίλων του Λαού, Αρχεία Οικογένειας Δεληγιάννη, ΙΙΙ. Λογαριασμοί, φάκελος<br />
1, υποφάκελος 4: «ότι πράγμα μας επήραν από τα οσπίτια μας 1816: Φεβρουαρίου<br />
7:» και φάκελος 2, υποφάκελος 3.<br />
23 nazır: Επιβλέπων.<br />
24 Στα παραθέματα διατηρείται η ορθογραφία των πηγών. 13/07/1817, Τριπολιτζά, ΙΕΕΕ,<br />
έγγραφο 47396. Ίσως πρόκειται για τα 50,25 στρέμματα που φέρεται να κατέχει και να<br />
εκμεταλλεύεται στον Βάλτο του Άργους· βλ. ΓΑΚ, ό.π.<br />
25 Πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα για τον βοϊβόδα των Πατρών, «άνθρωπον εγνωσμένης<br />
φρονήσεως», όπως παρατηρεί ο Κανέλλος Δεληγιάννης, ο οποίος από τον Ιούνιο ώς τον<br />
Νοέμβριο του 1820 διορίστηκε καϊμακάμης, δηλαδή αντικαταστάτης του νέου πασά του<br />
Μοριά Χουρσίτ. Βλ. Κ. Δεληγιάννης, ό.π., σ. 100-101.<br />
26 ΙΕΕΕ, έγγραφο 45416/2, 18/03/1820, Τριπολιτζά, (υπογραφή Σωτήρος).<br />
27 Βλ. περισσότερο αναλυτικά, Μ. Pylia, «Les notables moréotes, fin du XVIIIe début du<br />
XIX siècle: fonctions et comportements», διδακτορική διατριβή, Πανεπιστήμιο Paris I, Panthéon<br />
Sorbonne, Παρίσι 2001, σ. 203-213, 217-242, 338-348 και της ιδίας, «Η γαιοκτησία στην περιοχή<br />
της Τριπολιτσάς κατά την τουρκοκρατία», Τα Ιστορικά, 17/33 (2000), σ. 229-252.<br />
~ 295 ~