You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΑΙΣΧΡΟΚΕΡΔΕΙΑ, ΕΝΟΙΚΙΟΣΤΑΣΙΟ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΑΣΤΙΚΟΣ ΤΑΞΙΚΟΣ ΠΟΛΟΣ<br />
Στα επόμενα χρόνια οι επιτροπές αυτές και η λειτουργία τους έγιναν το πεδίο<br />
στο οποίο εκτυλίχθηκε η πάλη ανάμεσα σε επαγγελματίες και εμπόρους αφενός –οι<br />
οποίοι σαφώς συνέδεαν την ύπαρξη των επιτροπών με τον περιορισμό των καταδικών<br />
συναδέλφων τους για αισχροκέρδεια– και αφετέρου σε όσους εμφανίζονταν ως<br />
απηνείς διώκτες της αισχροκέρδειας. Οι επιτροπές άργησαν πολύ να συγκροτηθούν<br />
και, όταν αυτό συνέβη, η λειτουργία τους παρέμεινε καθαρά τυπική για μεγάλο διάστημα.<br />
Το φθινόπωρο του 1921 η κινητοποίηση των αστικών κυρίως οργανώσεων<br />
απέτρεψε την κατάργησή τους. Το καλοκαίρι του 1922 θεσπίστηκε η προσθήκη εκπροσώπων<br />
των παραγωγών, των επαγγελματιών και των εργατικών κέντρων στις<br />
επιτροπές, πριν προλάβει όμως να εφαρμοστεί η διεύρυνση το στρατιωτικό καθεστώς<br />
προέβη σε μερική κατάργηση των προδικαστικών επιτροπών και στην αποδυνάμωσή<br />
τους, όπου διατηρήθηκαν. Το καλοκαίρι του 1923 επαναλειτούργησαν, στο<br />
πλαίσιο μιας νέας έμφασης της «Επαναστάσεως» στις διατιμήσεις ως αντίβαρου στη<br />
μείωση των μισθών που προωθούνταν, και το 1924 καταργήθηκαν εκ νέου στο πλαίσιο<br />
μιας τάσης να επανέλθουν υπό τον πλήρη έλεγχο του κρατικού μηχανισμού λειτουργίες<br />
που είχαν σε κάποιο βαθμό αποκεντρωθεί.<br />
Μικροαστικές και αστικές οργανώσεις είχαν λίγο-πολύ κοινή στάση απέναντι στις<br />
προδικαστικές επιτροπές κατά τη διάρκεια αυτής της πορείας: υπεράσπιση της ύπαρξής<br />
τους, βελτίωση της λειτουργίας τους και αίτημα επαναφοράς τους όταν καταργούνταν,<br />
όπως τον Δεκέμβρη του 1922, οπότε στο πλευρό του Επ. Χαριλάου που παραιτήθηκε<br />
από πρόεδρος του ΕΒΕΑ σε ένδειξη διαμαρτυρίας (μεταξύ άλλων και) για την<br />
κατάργηση των επιτροπών, στοιχήθηκαν το ΕΒΕΑ, ο Εμπορικός σύλλογος, η Ομοσπονδία<br />
επαγγελματιών Πειραιά, ο Σύλλογος παντοπωλών κ.λπ. 28 . Επίσης, τόσο από<br />
τους μεν όσο και από τους δε προβαλλόταν ενίοτε το αίτημα να προσδιοριστεί επακριβώς<br />
η έννοια του θεμιτού και του υπερβολικού κέρδους: όπως λεγόταν, συχνά οι<br />
έμποροι δεν γνώριζαν αν βρίσκονται εντός ή εκτός της νομιμότητας 29 .<br />
Δύο άλλες προτάσεις προέρχονταν κατά βάση από την πλευρά των επαγγελματιών.<br />
Η πρώτη ήταν η αυτορρύθμιση, ο προσδιορισμός των λιανικών τιμών από τα<br />
σωματεία κάθε επαγγέλματος, ο οποίος θα επείχε θέση γνωμοδότησης στα δικαστήρια<br />
για το υπερβολικό ή μη κέρδος –αφήνοντας προφανώς μεγαλύτερα περιθώρια<br />
κέρδους απ’ ό,τι αν τις τιμές όριζε το κράτος 30 . Εναλλακτικά, οι επαγγελματίες ζη-<br />
28 Δελτίον ΕΒΕΑ, τ. Β΄ (Οκτώβριος 1921), σ. 677-678, 698-700, τ. Γ΄ (Δεκέμβριος 1922),<br />
σ. 815-818, τ. Δ΄ (Ιούνιος 1923), σ. 376-377 και τ. Ε΄, τχ 9-10 (Μάιος 1924), σ. 349-351· Πατρίς,<br />
17 και 26 Οκτωβρίου 1921, 27 και 30 Νοεμβρίου και 8 Δεκεμβρίου 1922· Εμπρός, 11<br />
Ιουλίου 1920, 21, 22 και 25 Οκτωβρίου και 12 Νοεμβρίου 1921, 29 Ιουνίου, 7 και 9 Ιουλίου<br />
1922· Νέαι Αρχαί, 1 Οκτωβρίου και 2, 3, 6, 10 και 13 Δεκεμβρίου 1922· ΝΔ «Περί συστάσεως<br />
επιτροπών προς κανονισμόν διατιμήσεων κ.λπ.», ΦΕΚ Α΄ 226, 15 Αυγούστου 1923· Νόμος<br />
3123 «Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των περί αισχροκερδείας διατάξεων»,<br />
ΦΕΚ Α΄ 175, 30 Ιουλίου 1924, καθώς και Νόμος 3124 στο ίδιο φύλλο.<br />
29 Έθνος, 19 Μαρτίου 1916, Πατρίς, 18 Ιανουαρίου 1918, Εμπρός, 21 Οκτωβρίου 1921,<br />
Εφημερίς του Χρηματιστηρίου, 20 Φεβρουαρίου 1922.<br />
30 Καθημερινή, 13 Νοεμβρίου 1921, Εφημερίς του Χρηματιστηρίου, 20 Φεβρουαρίου<br />
1922, Δελτίον ΕΒΕΑ, τ. Γ΄ (Απρίλιος 1922), σ. 309.<br />
~ 335 ~
Change language