You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ «ΜΕΤΑΞΑ»<br />
δικά γνωρίσματα αυτού του περιβάλλοντος υπερκαθόρισαν γενικότερα την εξέλιξη του<br />
κλάδου της ελληνικής κονιακοποιίας.<br />
Λόγω της απουσίας, λοιπόν, ειδικής νομοθεσίας αλλά και ουσιαστικής στήριξης<br />
και προστασίας από την πλευρά του ελληνικού κράτους, η διάδοση του ελληνικού<br />
κονιάκ στη διεθνή αγορά στηρίχθηκε αποκλειστικά στη δυνατότητα κάθε επιχείρησης.<br />
Το σπουδαιότερο πλεονέκτημα που μπορούσαν να αξιοποιήσουν όλοι ανεξαιρέτως<br />
οι Έλληνες κονιακοποιοί, απέρρεε από την ελληνική τους ταυτότητα: όπως<br />
ήδη τονίστηκε, ήταν η παρουσία των ομογενών σε διάφορες χώρες του εξωτερικού,<br />
που αναμενόταν να προσφέρει πολύτιμες εθνικές «γέφυρες» για την προώθηση<br />
του ελληνικού ποτού στις ξένες αγορές. Ωστόσο, οι εργοστασιάρχες που, όπως οι<br />
Μεταξά, κατάφεραν να ξεφύγουν από τη διαμορφούμενη ανταγωνιστική ισορροπία<br />
μεταξύ των Ελλήνων κονιακοποιών, ήταν όσοι είχαν την ευελιξία να προσαρμόζουν<br />
την παραγωγή τους στις καταναλωτικές προτιμήσεις των νέων πελατών και παράλληλα<br />
είχαν τη διορατικότητα αλλά και τις προϋποθέσεις να εξοπλίζουν διαρκώς<br />
τα εργοστάσιά τους με τις απαιτούμενες παραγωγικές υποδομές και να ανανεώνουν<br />
την εμπορική πολιτική τους με γνώμονα τις στρατηγικές διακίνησης που<br />
επέβαλλε η εκάστοτε κρατούσα εμπορική πραγματικότητα. Από αυτούς πάλι εκείνοι<br />
που επιχείρησαν κατά καιρούς να μονοπωλήσουν το εμπορικό πλεονέκτημα του<br />
διάσπαρτου ομογενειακού καταναλωτικού κοινού, ήταν όσοι δοκίμασαν και σε κάποιο<br />
βαθμό κατάφεραν να προσαρμόσουν τις καινοτόμες ευρωπαϊκές διαφημιστικές<br />
πρακτικές της εποχής στις ανάγκες της προώθησης του δικού τους ελληνικού κονιάκ.<br />
Ανάμεσα στους τελευταίους πρωτοστάτησαν οι Μεταξά, για τον εξής πρόσθετο<br />
λόγο: πέτυχαν να απομονώσουν το ποτό τους τόσο από τα λεγόμενα ελληνικά κονιάκ,<br />
διότι λόγω της σύνθεσής του ανήκε σε διαφορετική κατηγορία από το γαλλικό<br />
κονιάκ, όσο και από τον ανταγωνισμό των Ελλήνων παραγωγών που κορυφωνόταν<br />
κατά κανόνα στις αγορές του εξωτερικού. Η ιδέα αυτή κυοφορήθηκε προοδευτικά<br />
κατά τη διάρκεια των δύο φάσεων της επέκτασης του εξαγωγικού εμπορίου<br />
των Μεταξά –αρχικά στις αγορές, τις οποίες μπορούσαν να προσεγγίσουν με<br />
τη βοήθεια των Ελλήνων ομογενών, και κατόπιν, όταν, υπό καταφανώς διαφορετικές<br />
συνθήκες, επιζητούσαν για τον ίδιο σκοπό την αρωγή των αναπτυσσόμενων<br />
ακόμη ελληνικών κοινοτήτων στις υπερατλαντικές αγορές. Ουσιαστικά η αναγνώριση<br />
του ποτού των Μεταξά από το ελληνικό κράτος ως «τυποποιημένου» ποτού<br />
αποτελούσε τη σημαντικότερη βοήθεια της πολιτείας, παρότι πριν το τέλος της δεκαετίας<br />
του 1930 είχε θεωρηθεί απλά ως μία λύση που προς στιγμήν τουλάχιστον<br />
διασφάλιζε τη θέση των ποτών Μεταξά στις αμερικανικές αγορές. Μακροπρόθεσμα<br />
όμως σήμαινε την εξασφάλιση ενός μονοπωλιακού τρόπον τινά δικαιώματος<br />
διακίνησης του ποτού Μεταξά, που χαρακτηριζόταν αναντίρρητα πια ως ελληνικό.<br />
Αυτό ήταν ίσως το ουσιαστικό πλεονέκτημα της κονιακοποιίας, το οποίο αξιοποιήθηκε<br />
στο κορυφαίο στάδιο της αναπτυξιακής πορείας της, μετά το τέλος του Β΄<br />
Παγκοσμίου πολέμου.<br />
eth Centuries», στο Paul L. Robertson (επιμ.), Authority and Control in Modern Industry: Theoretical<br />
and Empirical Perspectives, London: Routledge 1999, σ. 221-239.<br />
~ 187 ~